Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n stub sorting, replaced: Ả Rập Saudi → Ả Rập Xê Út (20), vùng Vịnh → Vùng Vịnh (3), Saudi Arabia → Ả Rập Xê Út (2) using AWB
clean up
Dòng 66:
Được lập vào ngày 25 tháng năm 1981, với tổng diện tích 2.500.000 km2, Hội đồng bao gồm các quốc gia Vùng Vịnh Ba Tư gồm [[Bahrain]], [[Kuwait]], [[Oman]], [[Qatar]], [[Ả Rập Xê Út]] và [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất|Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất]]. Thỏa thuận thống nhất kinh tế giữa các nước thành viên của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh đã được ký kết vào ngày 11 tháng 11 năm 1981 tại [[Abu Dhabi]].
 
Tất cả các nước thành viên đều theo thể chế [[quân chủ]], bao gồm 3 nước [[quân chủ lập hiến]] (Qatar, Kuwait, và Bahrain), 2 nước [[quân chủ tuyệt đối]] (Ả Rập Xê Út và Oman), và một nước [[quân chủ liên bang]] (Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất bao gồm 7 bang, mỗi bang có một[[emir]] riêng). Đã có những thảo luận về việc gia nhập hội đồng của các nước như [[Jordan]], [[Maroc]], và [[Yemen]].<ref>{{citeChú thích web |titletiêu đề=1-Gulf bloc to consider Jordan, Morocco membership |url=http://af.reuters.com/article/moroccoNews/idAFLDE7492I020110510 |work=Reuters |authortác giả 1=Asma Alsharif |datengày tháng=10 May 2011 |accessdatengày truy cập=10 May 2011}}</ref><ref name="Yemen to join GCC by 2015">{{citeChú thích web|url=http://www.arabianbusiness.com/yemen-join-gcc-by-2015-57086.html|titletiêu đề=Yemen to join GCC by 2015|work=Arabian Business|accessdatengày truy cập=15 April 2015}}</ref>
 
Không phải tất cả các nước láng giềng Vùng Vịnh Ba Tư đều là thành viên của Hội đồng; Iran và Iraq hiện vẫn nằm ngoài tổ chức này, mặc dù cả hai quốc gia có bờ biển bên Vùng Vịnh. Iran không phải là một nước Ả Rập. Tư cách thành viên phụ của Iraq đã bị ngưng sau khi nước này tiến hành cuộc xâm lược Kuwait<ref>xem [http://www.gccsg.org/eng/index.php?action=Sec-Show&ID=52&W2SID=22406 GCC statement on Media Cooperation]</ref>. Các nước thành viên đã thông báo rằng họ hỗ trợ các tài liệu của hiệp ước quốc tế với Iraq đã được thông qua tại Sharm El-Sheikh ngày 4-5 tháng 5 năm 2007. Tổ chức này kêu gọi hội nhập kinh tế khu vực với các nước láng giềng nhưng không có triển vọng gia nhập Iraq vào hội đồng<ref>see [http://www.gccsg.org/eng/index.php?action=Sec-Show&ID=48&W2SID=22406 Political Affairs]</ref>.
 
Năm 2011 đã có đề nghị từ Ả Rập Xê Út để biến đổi hội đồng thành một "Liên minh vịnh Ba Tư" với những quan hệ chặt chẽ hơn về kinh tế, chính trị và quân sự, một thế cờ để quân bình với ảnh hưởng của [[hồi giáo Shia]] trong vùng từ [[Iran]] và các nước "mùa xuân Ả Rập".<ref name=kw>{{citeChú thích web|url=http://www.al-monitor.com/pulse/politics/2013/01/saudi-arabia-gcc-announcement.html|titletiêu đề=GCC Members Consider Future of Union - Al-Monitor: the Pulse of the Middle East|work=Al-Monitor|accessdatengày truy cập=15 April 2015}}</ref><ref>{{citeChú thích web|titletiêu đề=Analysis: Saudi Gulf union plan stumbles as wary leaders seek detail|authortác giả 1=Andrew Hammond|publishernhà xuất bản=Reuters|datengày tháng=May 17, 2012|urlhttp://www.reuters.com/article/2012/05/17/us-gulf-union-idUSBRE84G0WN20120517#yXXzFWO86KSvvlPV.97}}</ref> Tuy nhiên có sự chống đối từ các nước khác.<ref>[http://www.nytimes.com/2012/05/15/world/middleeast/saudi-arabia-seeks-union-of-monarchies-in-region.html?_r=1 "Saudi Arabia Seeks Union of Monarchies in Region."] ''The New York Times'', 14 May 2012.</ref><ref>{{Cite news|url = http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2013/12/10/Gulf-Union-on-agenda-at-annual-GCC-summit.html|title = Gulf Union on agenda at annual GCC summit|last = |first = |date = 10 December 2013|work = |accessdate = 20 August 2014|publisher = Al Arabiya News|website= http://english.alarabiya.net/}}</ref> Năm 2014, thủ tướng Bahrain [[Khalifa bin Salman Al Khalifa]] nói rằng những biến cố hiện tại nhấn mạnh sự quan trọng của đề nghị này.<ref>{{Cite news|url = http://www.gulf-daily-news.com/NewsDetails.aspx?storyid=383748|title = Gulf Union 'crucial for stability'|last = |first = |date = 12 August 2014|work = |accessdate = 20 August 2014|publisher = Gulf Daily News|website = gulf-daily-news.com}}</ref>
 
== Thành lập ==
[[File:GCC heads of states meeting 1981.jpg|300px|thumb|Các nguyên thủ quốc gia của GCC tại [[Abu Dhabi]], 1981.]]
Hội đồng được thành lập tại [[Abu Dhabi]] vào ngày 25 tháng 5 năm 1981,<ref name=auswartigeamt>{{citeChú thích web |titletiêu đề=Gulf Cooperation Council |url=http://www.auswaertiges-amt.de/EN/Aussenpolitik/RegionaleSchwerpunkte/NaherUndMittlererOsten/AL-GCC/Uebersicht_node.html |publishernhà xuất bản=Deutsch Federal Foreign Office |accessdatengày truy cập=31 August 2012}}</ref><ref name=glas>{{citeChú thích web |titletiêu đề=The GCC security convention |url=http://theses.gla.ac.uk/1685/1/1997alsaudphd.pdf |work=University of Glasgow |accessdatengày truy cập=27 December 2013 |authortác giả 1=Bandar Salman Al Saud |yearnăm=1997}}</ref> ban đầu bao phủ diện tích {{convert|1.032.093|sqmi|km2|adj=on}} với các thành viên là [[Bahrain]], [[Kuwait]], [[Oman]], [[Qatar]], [[Ả Rập Xê Út]] và [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất]]. Hiệp định kinh tế thống nhất giữa các quốc gia của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh được ký kết vào ngày 11 tháng 9 năm 1981 tại Abu Dhabi.
 
===Mục tiêu===
Dòng 85:
* Khuyến khích hợp tác trong khu vực tư nhân
* Tăng cường quan hệ giữa nhân dân trong khối
* Thiết lập một tiền tệ chung<ref name="GCC Monetary Union – IIE">{{cite book|first=Mohsin S. | last=Khan|title=The GCC Monetary Union: Choice of Exchange Rate Regime |publisher=Peterson Institute for International Economics |location=Washington DC|date=April 2009|url=http://www.iie.com/publications/wp/wp09-1.pdf|accessdate=11 May 2009|format=PDF}}</ref><ref name="Regional Monetary Integration – ECB">{{cite book|first=Michael|last=Sturm|first2=Nikolaus|last2=Siegfried|title=Regional Monetary Integration in the Member States of the Gulf Cooperation Council|publisher=European Central Bank|location=Frankfurt am Main, Germany|date=June 2005|url=http://www.ecb.int/pub/pdf/scpops/ecbocp31.pdf|id=Occasional Paper Series, No. 31|issn=1725-6534|accessdate=11 May 2009|format=PDF}}</ref><ref name="GCC Monetary Union – IMF">{{cite book|first1=George T.|last1=Abed|first2=S. Nuri | last2=Erbas|first3=Behrouz|last3=Guerami|title=The GCC Monetary Union: Some Considerations for the Exchange Rate Regime |publisher=International Monetary Fund (IMF)|location=Washington DC, USA|date=1 April 2003|url=http://www.imf.org/external/pubs/cat/longres.cfm?sk=16173.0|id=Working Paper No. 03/66|issn=1934-7073|accessdate=11 May 2009|format=PDF}}</ref><ref>{{citeChú thích web|url=http://www.gulfcurrency.org/|titletiêu đề=Gulf Currency|publishernhà xuất bản=|accessdatengày truy cập=15 April 2015}}</ref>
:Tuy nhiên, [[Oman]] tuyên bố vào tháng 12 năm 2006 rằng họ không thể đáp ứng thời hạn mục tiêu. Sau tuyên bố rằng ngân hàng trung ương của liên minh tiền tệ sẽ đặt tại [[Riyadh]] thay vì [[UAE]], UAE tuyên bố họ rút khỏi dự án liên minh tiền tệ vào tháng 5 năm 2009. Tên gọi Khaleeji được đề xuất làm tên cho tiền tệ này. Nếu trở thành hiện thực, liên minh tiền tệ GCC sẽ là liên minh tiền tệ siêu quốc gia lớn thứ nhì trên thế giới, tính theo GDP của khu vực tiền tệ chung.<ref name="Regional Monetary Integration – ECB" />
 
Dòng 92:
Khu vực cũng là một điểm mới nổi về tổ chức sự kiện, như Á vận hội 2006 tại [[Doha]], [[Qatar]]. Doha cũng từng ứng cử bất thành Thế vận hội 2016. Qatar sau đó được lựa chọn đăng cai [[Giải bóng đá vô địch thế giới 2022]] mặc dù thành tích nhân quyền kém cỏi.<ref>http://www.dailymail.co.uk/sport/sportsnews/article-3113870/Qatar-stripped-2022-World-Cup-according-country-s-whistleblower.html</ref>
 
Các kế hoạch phục hồi bị chỉ trích là lấn át khu vực tư nhân, không tạo lập các ưu tiên rõ ràng cho tăng trưởng, không khôi phục niềm tin của người tiêu dùng và nhà đầu tư, và phá hoại sự ổn định lâu dài.<ref name=saif14may>{{citeChú thích web |titletiêu đề=Arab Countries Stumble in the Face of Growing Economic Crisis |url=http://carnegieendowment.org/publications/index.cfm?fa=view&id=23120&prog=zgp&proj=zie,zme |accessdatengày truy cập=19 April 2013 |publishernhà xuất bản=Carnegie Endowment |datengày tháng=14 May 2009 |authortác giả 1=Ibrahim Saif |author2=Farah Choucair}}</ref>
 
===Biểu trưng===
Dòng 112:
 
==Chính trị và quản trị==
Hội đồng tối cao là cơ quan cao nhất của tổ chức, gồm nguyên thủ của các quốc gia thành viên. Đây là thực thể ra quyết định cao nhất của GCC. Hội đồng tối cao thiết lập tầm nhìn và mục tiêu của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh. Quyết định trên các vấn đề trọng yếu cần phải được phê chuẩn nhất trí, trong khi các vấn đề thủ tục yêu cầu có đa số. Mỗi quốc gia thành viên có một phiếu.<ref name=GCCwebsite>{{citeChú thích web|titletiêu đề=The Organizational Structure|url=http://www.gcc-sg.org/eng/index2beb.html?action=Sec-Show&ID=2|website=http://www.gcc-sg.org/|publishernhà xuất bản=Gulf Cooperation Council|accessdatengày truy cập=11 January 2015}}</ref>
 
Hội đồng Bộ trưởng gồm bộ trưởng ngoại giao của toàn bộ các quốc gia thành viên, ba tháng họp một lần. Cơ cấu chủ yếu chế định các chính sách và đề xuất thúc đẩy hợp tác và thực hiện phối hợp trong các quốc gia thành viên khi thi hành các dự án đang triển khai. Các quyết định của nó được đệ trình theo hình thức khuyến nghị đến Hội đồng Tối cao để phê chuẩn. Hội đồng Bộ trưởng cũng chịu trách nhiệm chuẩn bị cho hội nghị Hội đồng Tối cao và chương trình nghị sự tại đó. Thủ tục bỏ phiếu tại Hội đồng Bộ trưởng tương tự như tại Hội đồng Tối cao.<ref name=GCCwebsite />
Dòng 122:
Năm 2014, các động thái lớn được tiến hành nhằm đảm bảo ban hành một tiền tệ chung. Ngoại trưởng Kuwait nói rằng một tiền tệ sẽ được thực hiện mà không trì hoãn. Các cuộc đàm phán với UAE và Oman nhằm mở rộng liên minh tiền tệ được khôi phục.<ref name=currency>{{cite news|title=GCC tries to persuade UAE, Oman to join currency talks|url=http://www.arabnews.com/news/593931|accessdate=11 January 2015|publisher=Arab News|date=29 June 2014}}</ref>
 
Văn phòng Sáng chế GCC được phê chuẩn vào năm 1992 và thành lập ngay sau đó tại [[Riyadh]], Ả Rập Xê Út.<ref>{{citeChú thích web |url=http://www.gcc-sg.org/eng/index.php?action=Sec-Show&ID=62&W2SID=3439|titletiêu đề=GCC Patent Office page of the GCC website |accessdatengày truy cập=12 February 2008}}{{Dead link|date=May 2012}}</ref> Các đơn thỉnh cầu được nộp và tiến hành bằng tiếng Ả Rập trước Văn phòng Sáng chế GCC tại Riyard, một văn phòng riêng biệt khỏi Văn phòng Sáng chế Ả Rập Xê Út.
 
Trong khởi nghĩa Bahrain 2011, Ả Rập Xê Út và UAE phái binh sĩ trên bộ đến Bahrain nhằm bảo vệ cơ sở hạ tầng sống còn như sân bay và đường sá.<ref name="kw"/><ref>{{citeChú thích web|url=http://www.abc.net.au/news/stories/2011/03/14/3163869.htm?section=justin|titletiêu đề=(ABC News Australia)|work=ABC News|accessdatengày truy cập=21 November 2014}}</ref><ref>[http://edition.cnn.com/2011/WORLD/meast/03/14/bahrain.protests/ Bahrain protests] ''CNN''. 2011</ref><ref>[http://www.dailyindia.com/show/429729.php Gulf forces intervene in Bahrain after violent clashes] ''Daily India''.</ref> Kuwait và Oman kiềm chế không gửi quân.<ref name="kw"/><ref>{{cite news |title=Gulf unity plan on hold amid Iranian warning |author=Ian Black |url=http://www.guardian.co.uk/world/2012/may/14/gulf-unity-plan-on-hold |newspaper=[[The Guardian]] |date=14 May 2012 |accessdate=18 May 2012}}</ref> Thay vào đó, Kuwait phái đến một đơn vị hải quân.<ref>{{cite news|url=http://www.arabtimesonline.com/NewsDetails/tabid/96/smid/414/ArticleID/167038/reftab/73/Default.aspx |title=Kuwait naval units join Bahrain mission... ‘Plot foiled’|work=Arab Times|accessdate=31 August 2012}}</ref>
 
Trong tháng 9 năm 2014, các thành viên GCC là Ả Rập Xê Út, Bahrain, UAE, Qatar cùng quốc gia đang đệ trình làm thành viên là Jordan khởi đầu chiến dịch oanh tạc chống [[ISIL]] tại Syria. Tuy nhiên, Ả Rập Xê Út và UAE nằm trong số các quốc gia phản đối Anh em Hồi giáo tại Syria, trong khi Qatar có lịch sử ủng hộ. Họ cũng cam kết các ủng hộ khác bao gồm vận hành cơ sở đào tạo cho phiến quân Syria (Ả Rập Xê Út) và cho phép quốc gia khác sử dụng các căn cứ không quân của mình để chiến đấu với ISIL.
Dòng 137:
! Nhiệm kỳ!! Tên!! Quốc gia
|-
| 26 tháng 5 năm 1981&nbsp;– tháng 4 năm 1993 || Abdullah Bishara<ref name=rulers>{{citeChú thích web |titletiêu đề=Bishara, Abdullah |url=http://rulers.org/indexb3.html |publishernhà xuất bản=Rulers |accessdatengày truy cập=16 March 2013}}</ref> || Kuwait
|-
| tháng 4 năm 1993&nbsp;– tháng 4 năm 1996 || Fahim bin Sultan Al Qasimi<ref name=ecssr>{{citeChú thích web |titletiêu đề=Profile |url=http://www.ecssr.ac.ae/ECSSR/print/prf.jsp?lang=en&prfId=/Profile/Profiles_2607.xml |publishernhà xuất bản=ECSSR |accessdatengày truy cập=11 April 2013}}</ref> || UAE
|-
| tháng 4 năm 1996&nbsp;– 31 tháng 3 năm 2002 || Jamil Ibrahim Hejailan<ref name=Peck2010>{{cite book |author=Malcolm C. Peck |title=The A to Z of the Gulf Arab States |url=https://books.google.com/books?id=PUiazV0SVaQC&pg=PA111 |accessdate=11 April 2013 |date=12 April 2010 |publisher=Scarecrow Press |isbn=978-0-8108-7636-1 |pages=111}}</ref> || Ả Rập Xê Út
Dòng 173:
Một số quốc gia GCC có biên giới trên bộ với [[Iraq]], [[Jordan]] và [[Yemen]], và biên giới trên biển với [[Iran]], [[Ai Cập]], [[Sudan]], [[Eritrea]], [[Djibouti]], [[Somalia]], và [[Pakistan]].
 
[[Iraq]] là quốc gia Ả Rập duy nhất giáp với vịnh Ba Tư song lại không phải là thành viên của hội đồng. Tư cách thành viên liên kết của Iraq bị đình chỉ vào năm 1990 sau khi họ [[xâm lược Kuwait]] trong [[chiến tranh Vùng Vịnh]].<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=YtE9LiyqttQC|title=The Gulf Cooperation Council: A Rising Power and Lessons for ASEAN|last1=Low|first1=Linda|last2=Carlos Salazar|first2=Lorraine|year=2011|accessdate=28 June 2013|work=[[Institute of Southeast Asian Studies]]|page=41|quote=Iraq was once an associate member, but this was suspended when it invaded Kuwait|isbn=9789814311403}}</ref><ref>{{citeChú thích web|url=http://www.uscc.gov/sites/default/files/WUTHNOW_final%20testimony.pdf.|titletiêu đề=China and the Iran Nuclear Issue: Beyond the Limited Partnership|lasthọ 1=Wuthnow|firsttên 1=Joel|publishernhà xuất bản=[[United States-China Economic and Security Review Commission]]|datengày tháng=6 June 2013}}</ref> Năm 2009, có tường thuật rằng Iraq được bố trí gia nhập cartel của Ủy ban Thương mại GCC.<ref name=ir>{{citeChú thích web|url=http://www.menafn.com/qn_news_story_s.aspx?storyid=1093266761|titletiêu đề=- MENAFN.COM|authortác giả 1=MENAFN|publishernhà xuất bản=|accessdatengày truy cập=15 April 2015}}</ref> Năm 2012, Bộ trưởng Quốc phòng Iraq Saadoun al-Dulaimi phát biểu rằng Iraq muốn gia nhập GCC.<ref>[http://www.shafaaq.com/sh2/news/iraq-news/41287-الدليمي-يؤكد-سعي-العراق-للانضمام-لمجلس-التعاون-الخليجي.html Dulaimi confirmed that Iraq sought to join the Gulf Cooperation Council (GCC)]</ref> Kuwait ủng hộ Iraq gia nhập GCC.<ref name=iraq>{{citeChú thích web|url=http://www.alsumaria.tv/news/55919/kuwait-stresses-necessity-for-iraq-to-join-gcc/en|titletiêu đề=Kuwait stresses necessity for Iraq to join GCC|publishernhà xuất bản=|accessdatengày truy cập=21 November 2014}}</ref>
 
Trong tháng 12 năm 2012, tại hội nghị thượng đỉnh Manama, các quốc gia GCC kêu gọi Iran kết thúc can thiệp vào nội vụ của họ.<ref>[http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2012/12/20121225233041666942.html "GCC states slam Iran interference in region."] ''Al Jazeera''. 25 December 2012.</ref>
 
Tháng 5 năm 2011, thỉnh cầu gia nhập GCC của [[Jordan]] được chấp thuận sau 15 năm đệ trình, và [[Maroc]] được mời gia nhập tổ chức.<ref>[http://www.presstv.ir/detail/179363.html Jordan, Morocco to join <nowiki>[P]</nowiki>GCC]</ref><ref>{{cite news|url=http://news.xinhuanet.com/english2010/world/2011-05/11/c_13868474.htm |title=GCC welcomes Jordan's request to join the council |author=Mu Xuequan|newspaper=Xinhua|date=11 May 2011|accessdate=19 September 2011}}</ref><ref>{{citeChú thích web|url=http://www.albawaba.com/gcc-membership-may-be-burden-jordan’s-security-383535|titletiêu đề=GCC membership may be a burden on Jordan’s security|datengày tháng=17 July 2011|accessdatengày truy cập=26 June 2012|lasthọ 1=Al-Rantawi|firsttên 1= Oraib}}</ref> Trong tháng 9 năm 2011, một kế hoạch 5 năm cho hai quốc gia được đưa ra sau mọ hội nghị giữa bộ trưởng ngoại giao của hai quốc gia này và các ngoại trưởng GCC. Mặc dù một kế hoạch gia nhập đang được nghiên cứu, song không có thời gian biểu, và các thảo luận vẫn tiếp tục.<ref name="GCC Yahoo"/> Do Jordan và Maroc là các quốc gia quân chủ Ả Rập duy nhất hiện không phải thành viên của hội đồng, các thành viên hiện nay nhìn nhận họ là các đồng minh tiềm năng hùng cường. Jordan có biên giới với Ả Rập Xê Út và có liên kết kinh tế với các quốc gia vịnh Ba Tư. Mặc dù Maroc không nằm gần vịnh Ba Tư, song Bộ trưởng Ngoại giao Maroc Taieb Fassi Fihri lưu ý rằng "khoảng cách địa lý không cản trở quan hệ mạnh mẽ".<ref name="GCC Yahoo"/>
 
[[Yemen]] đang thương lượng về tư cách thành viên GCC, và từng hy vọng gia nhập vào năm 2015. Mặc dù không giáp với vịnh Ba Tư, song Yemen nằm trên bán đảo Ả Rập và tương đồng về văn hóa và lịch sử với các thành viên của GCC.<ref name="Yemen to join GCC by 2015"/> GCC đã phê chuẩn đơn gia nhập của Yemen vào Cơ quan Tiêu chuẩn hóa GCC, Tổ chức Vùng Vịnh về Tư vấn Công nghiệp (GOIC),<ref>{{citeChú thích web|url=http://www.goic.org.qa/GOICCMS/About_EN.html|titletiêu đề=Yemen joined GOIC in 2009|publishernhà xuất bản=|accessdatengày truy cập=21 November 2014}}</ref> Cơ quan Kiểm toán và Kế toán GCC, Cơ quan Phát thanh và Truyền hình Vùng Vịnh, Hội đồng các Bộ trưởng Y tế GCC, Cục Giáo dục và Đào tạo GCC, Hội đồng Bộ trưởng Lao động và các vấn đề xã hội GCC, và giải bóng đá Vùng Vịnh. Hội đồng ban hành chỉ thị rằng toàn bộ các biện pháp pháp lý cần thiết được tiến hành để Yemen có quyền lợi và nghĩa vụ tương tự các quốc gia thành viên GCC trong các tổ chức này.<ref>See [http://www.gccsg.org/eng/index.php?action=Sec-Show&ID=124&W2SID=22427 the Closing Statement of the Twenty-Second Session] [http://www.gccsg.org/eng/index.php?action=Sec-Show&ID=290&W2SID=22402 GCC the Final Communiqué of the 29th Session]</ref>
 
==Tham khảo==