Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đông Turkestan”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
AlphamaEditor, Executed time: 00:00:07.1287547 using AWB
n replaced: uơng → ương (7), uờng → ường using AWB
Dòng 1:
{{Chinese|title=East Turkestan|pic=Xinjiang regions simplified.png|piccap=[[Dzungaria]] in red, the Tarim Basin in blue|uig=شەرقىي تۈركىستان|usy=Шәрқий Түркистан|uly=Sherqiy Türkistan|s=东突厥斯坦|t=東突厥斯坦|w=Tung<sup>1</sup> T'u<sup>1</sup>-chüeh<sup>2</sup>-szu<sup>1</sup>-t'an<sup>3</sup>|p=Dōng Tūjuésītǎn|s2=东土耳其斯坦|t2=東土耳其斯坦|w2=Tung<sup>1</sup> T'u<sup>3</sup>-erh<sup>3</sup>-ch'i<sup>2</sup>-szu<sup>1</sup>-t'an<sup>3</sup>|p2=Dōng Tǔěrqísītǎn}}
[[Tập tin:Kokbayraq_flag.svg|nhỏ|Đề xuất [[cờ của Đông Turkestan]]<br />(Kök Bayraq - Lá cờ xanh duơngdương)]]
'''Đông Turkestan''' ([[tiếng Duy Ngô Nhĩ]]: ''شەرقىي تۈركىستان, Шәрқий Түркистан, Shərqiy Türkistan''), hay Đông Turkistan, Uyghurstan, Uyghuristan là một thuật ngữ chính trị được hiểu theo nhiều nghĩa dựa vào văn cảnh và cách dùng. Theo lịch sử, thuật ngữ này được phát minh bởi nhà Thổ Nhĩ Kỳ học [[người Nga]] Nikita Bichurin vào thế kỷ 19 để thay thế thuật ngữ người Hoa Turkestan, tức là những người Tarim cư trú ở tỉnh [[Tân Cương|Tân Cuơng]], [[Nhà Thanh|Thanh triều]]. Cái tên được dùng để gọi người Tarim trong tiếng Duy Ngô Nhĩ là [[Altishahr]], nghĩa là "sáu thành phố".
 
Từ thế kỷ 20, những người đấu tranh ly khai đã dùng thuật ngữ Đông Turkestan (hay Uyghurstan) để gọi toàn bộ tỉnh Tân CuơngCương, hoặc để gọi một [[quốc gia độc lập trong tuơngtương lai]] tại lãnh thổ Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân CuơngCương (thủ phủ là [[Ürümqi]]). Họ không chấp nhận sử dụng cái tên "Tân Cương" do bên Trung Quốc áp đặt mà dùng Đông Turkestan để nhấn mạnh sự liên kết của nó với nhóm nước Thổ ở phía Tây. Tuy nhiên trong văn học dân tộc, Đông Turkestan giữ lại nghĩa nhỏ hơn về địa lý. Ở Trung Quốc, thuật ngữ này mang nghĩa tiêu cực vì nó được cho là bắt nguồn từ Thực dân Tây phuơngphương và được dùng bởi những nhóm chiến sĩ. Chính phủ Trung Quốc không ủng hộ việc sử dụng thuật ngữ này.
 
Trước khi Hãn-quốc Chuẩn Cát Nhĩ chinh phạt Hồi Cương (Altishahr), Đông Turkestan được gọi là Moghulistan ("đất nước của người Mông Cổ") và được cai trị bởi hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn ở Hãn-quốc Sát Hợp Đài (Chagatai). Những người Duy Ngô Nhĩ trên đất Thổ Lỗ Phiên đề nghị Thanh triều giúp họ thoát khỏi sự trị vì của Hãn-quốc Chuẩn Cát Nhĩ. Quân đội Thanh triều đã liên minh với thống lĩnh Hồi giáo Emin Khoja đã tiêu diệt Hãn-quốc Chuẩn Cát Nhĩ, sau đó để ông thống trị Đông Turkestan 
Dòng 10:
[[Tập tin:Cneast-turkestan.png|phải|nhỏ|Đề xuất quốc huy Đông Turkestan]]
[[Tập tin:Uyghurprotest_DC_2.jpg|thế=Uyghur anti-China demonstration in Washington, D.C.|phải|nhỏ|Thuật ngữ "Đông Turkestan" được dùng bởi những người đấu tranh đòi ly khai người Duy Ngô Nhĩ (ảnh trên được chụp tại cuộc biểu tình ly khai tại Washington D.C.)]]
Thuật ngữ "Đông Turkestan" gắn bó rất chặt chẽ với chính trị. Thông thường thì đa sô các tên khu vực tại Trung Á không phản ánh hết sự đa dạng của khu vực đó. Lịch sử Tân Cương đang bị tranh cãi giữa Chính phủ Trung Quốc và những người Duy Ngô Nhĩ đấu tranh ly khai, cái tên chính thức và thuờngthường dùng là Tân CuơngCương (Khu tự trị Tân Cương) bị bác bỏ bởi những người đấu tranh cho sự độc lập. {{tham khảo|25em}}
 
[[Thể loại:Địa lý Tân Cương]]