Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đảng Lập hiến Đông Dương”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
{{Thông tin đảng phái chính trị
| tên =Đảng Lập hiến Đông Dương
| tên gốc =Parti Constitutionaliste Indochinois
| logo =
| lãnh tụ =[[Bùi Quang Chiêu]]
| chủ tịch =
| tổng bí thư =
Dòng 10:
| lãnh đạo 2 =
| lãnh đạo 3 =
| thành lập =[[1923]]
| giải tán =[[1930]]
| trụ sở =[[Nam Kỳ]]
| báo =Tribune Indigène<br />L'Echo Annamite<br />Đuốc Nhà Nam<br />Tribune Indochinoise<br />[[Lục tỉnh tân văn]]
| thanh niên =
| năm thành viên =
| thành viên =
| hệ tư tưởng =[[Dân chủ tư sản]]
| khẩu hiệu =
| quốc gia =[[Liên bang Đông Dương]]
| quốc tế =
| nghị viện châu Âu =
Dòng 29:
== Người sáng lập ==
Bùi Quang Chiêu xuất thân từ gia đình nhà nho nhưng hoàn toàn theo tây học; năm 21 tuổi (năm [[1893]]) ông đi du học sang [[Algérie]] rồi sang [[Pháp]] học ở trường kỹ sư canh nông Institut National Agronomique. Trở về nước ông làm công chức cho [[
== Lực lượng ==
Đảng Lập Hiến có lực lượng tham gia chủ yếu là người việt thuộc thành phần giai cấp tư sản dân tộc, đại địa chủ, tri thức tiểu tư sản, một số là binh lính phục vụ trong hàng ngũ quân đội thực dân Pháp. Đảng này hoạt động chủ yếu ở [[Nam Kỳ]].
== Chủ trương ==
Chủ trương của Lập hiến Đảng là đấu tranh ôn hòa, thỏa hiệp với thực dân Pháp vào đầu thập kỷ 20 của thế kỷ 20 nhằm dành quyền lợi về kinh tế cho [[người Việt]], chủ trương dành độc lập dân tộc thông qua việc duy tân, thu nhập và phát triển văn hóa mới theo phương tây.
== Cơ quan ngôn luận ==
''[[Tribune Indigène]]'' là tờ báo [[tiếng Pháp]] đầu tiên của người Việt, ra đời tháng 8 năm [[1917]] ở Nam Kỳ nguyên do [[Nguyễn Phú Khai]] thành lập nhưng kinh phí do chính phủ [[Liên bang Đông Dương]] đài thọ. Ông có lập trường bài Hoa, thường dùng báo cổ động đấu tranh kinh tế với [[Hoa kiều]]<ref>Goscha, Christopher E. "Widening the Colonial Encounter: Asian Connections Inside French Indochina During the Interwar Period". ''Modern Asian Studies''. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2008. tr 13-4</ref>. Ông cũng là người Việt đầu tiên mở nhà máy gạo năm [[1915]] cạnh tranh với người Hoa ở [[Mỹ Tho]].
Sau khi Đảng Lập Hiến của Bùi Quang Chiêu ra đời thì báo ''[[Tribune Indigène]]'' được dùng làm cơ quan ngôn luận của Đảng. Hai tờ ''L'Echo Annamite'' và ''Đuốc Nhà Nam'' cũng thuộc Đảng cùng phát động rầm rộ [[chiến dịch tẩy chay hàng hóa người Hoa năm 1919]] và ủng hộ việc tham gia các hoạt động [[tài chính]], [[ngân hàng]] trong nền kinh tế của người Việt vào giữa thập niên 1920.<ref>Lessard, Micheline. "Organisons-nous! Racial Antagonism and Vietnamese Economic Nationalism in the Early Twentieth Century". ''French Colonial History - Vol 8''. Ann Abor, MI: Michigan University Press, 2007. tr 171-201</ref>
Các báo này sau dùng để chuyển đạt đòi hỏi bình quyền giữa người Việt và người Pháp nên tháng 2 năm [[1925]] tờ ''Tribune Indigène'' bị chính phủ Thuộc địa ép phải đình bản. Sang năm sau 1926 tờ ''[[Tribune Indochinoise]]'' mới ra đời (F H Schneider đứng tên) phục hoạt làm tiếng nói của Đảng.<ref>Goscha, Christopher E. "Annam and Vietnam in the New Indochinese Space, 1887-1945". ''Asian Forms of the Nation''. Richmond, UK: Curzon Press, 1996. tr 107</ref> Báo này hoạt động đến năm 1942 thì chấm dứt.<ref>Smith, R B. "Bui Quang Chieu and the Constitutionalist Party in French Cochinchina, 1917-30". ''Modern Asian Studies''. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 1969. tr 131-50</ref> Tờ ''[[Lục tỉnh Tân văn]]'' của Nguyễn Văn Của và Lê Quang Liêm cũng được dùng làm cơ quan ngôn luận của Đảng Lập hiến.
| |||