Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phục Thọ”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
|tên= PhụcHiến ThọĐế Phục Hoànghoàng Hậuhậu
|tên gốc= 獻帝伏壽皇后
|tước vị= [[Hán Hiến Đế]] [[hoàng hậu]]
|hình= File:RTK_Chronicle_-_001.jpg
Dòng 7:
|chức vị= [[Hoàng hậu]] [[nhà Hán]]
|tại vị= [[195]] - [[214]]
|tiền nhiệm = <font color="grey">[[Linh Tư Hà hoàng hậu|<font color="grey">Linh Tư Hà hoàngHoàng Hậu]]hậu</font>]]
|kế nhiệm = <font color="blue">[[Tào Tiết (hoàng hậu)|<font color="blue">Hiến Mục Tào hoàngHoàng Hậu]]hậu</font>]]
|phối ngẫu= [[Hán Hiến Đế]]
|thông tin con cái = Hai conhoàng traitử, không rõ tên
|tên đầy đủ = Phục Thọ (伏壽)
|thụy hiệu = Không có
|kiểu tên đầy đủ = Tên thật
|hoàng tộc = [[Nhà Hán|Nhà Đông Hán]]
|cha= [[Phục Hoàn]]
|mẹ= Thị Doanh
|sinh= ?
|nơi sinh= huyện [[Đông Vũ]], quận [[Lang Tà]] (nay là tỉnh [[Sơn Đông]])
Dòng 22:
}}
 
'''Phục Thọ''' ([[chữ Hán]]: 伏壽; ? - 214), cũng gọi '''Hiến Đế Phục hoàng hậu''' (獻帝伏皇后), là [[hoàngHoàng hậu]] thứ nhất của [[Hán Hiến Đế]] Lưu Hiệp - vị Hoàng đế cuối cùng của [[nhà Hán]] trong [[lịch sử Trung Quốc]].
 
Vì hợp mưu với cha là đại thần Phục Hoàn, Hoàng hậu Phục Thọ bị [[Tào Tháo]] giết hại.
== Thân thế ==▼
Phục Thọ là con gái Phò mã Đồn kỵ hiệu úy [[Phục Hoàn]] (伏完), người huyện [[Đông Vũ]], quận [[Lang Tà]] của [[Từ Châu]] (nay là [[Chư Thành]], tỉnh [[Sơn Đông]]), dòng dõi Tư đồ [[Phục Trạm]] (伏湛) nhà Hán. Phục Hoàn lấy [[Dương An công chúa]] (陽安公主), con gái [[Hán Hoàn Đế]], nhưng Phục Thọ không phải là Dương An công chúa sinh ra, mẹ bà là ''Doanh'' (盈), không rõ họ gì.▼
 
== Cuộc đời ==
Năm Sơ Bình nguyên niên ([[190]]), quyền thần [[Đổng Trác]] đang khống chế Hán Hiến Đế bị [[chư hầu]] chống lại, mang Hán Hiến Đế từ [[Lạc Dương]] về [[Trường An]].
▲=== Thân thế ===
▲PhụcHoàng Thọhậu là con gái Phò mã Đồn kỵ hiệu úy [[Phục Hoàn]] (伏完),Thọ người huyện [[Đông Vũ]], quận [[Lang Tà]] của [[Từ Châu]] (nay là [[Chư Thành]], tỉnh [[Sơn Đông]]), dònghậu dõiduệ 8 đời của Đại Tư đồ thời [[Tây Hán]] là [[Phục Trạm]] (伏湛), nhàphụ Hán.thân Phò mã Đồn kỵ hiệu úy [[Phục Hoàn]] (伏完), lấy [[Dương An công chúa]] (陽安公主), - con gái [[Hán Hoàn Đế]], nhưng- nên làm đến chức [[Thị trung]]. Nhưng Phục Thọ không phải là Dương An công chúa sinh ra, mẹ bà tên là '''Doanh''' (盈), không rõ họ gì<ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：献帝伏皇后讳寿，琅邪东武人，大司徒湛之八世孙也。父完，沉深有大度，袭爵不其侯，尚桓帝女阳安公主，为侍中。</ref>.
 
Năm Sơ Bình nguyên niên ([[190]]), quyền thần [[Đổng Trác]] đang khống chế Hán Hiến Đế bị [[chư hầu]] chống lại, mang Hán Hiến Đế từ [[Lạc Dương]] về [[Trường An]]. Năm đó Hiến Đế mới 10 tuổi. Phục Thọ nhập cung trở thành [[phi tần]] của Hiến Đế, làm [[Quý nhân]]<ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：初平元年，从大驾西迁长安，后时入掖庭为贵人。</ref>.
 
=== HoàngLập hậulàm nhàHoàng Hánhậu ===
Năm Hưng Bình thứ 2 ([[195]]), Hán Hiến Đế mới 15 tuổi, đanglập bịPhục Thọ làm [[LýHoàng Thôihậu]]. vàLúc [[Quáchđó Dĩ]]bà khống15 chế,tuổi. Cha bà Phục ThọHoàn, do là quốc trượng được lậpphong làm [[Hoàng''Chấp hậu]]kim ngô'' (执金吾)<ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：兴平二年，立为皇后，完迁执金吾。</ref>.
 
Vào lúc này, Hán Hiến Đế đang bị [[Lý Thôi]] và [[Quách Dĩ]] khống chế. Lý Thôi và Quách Dĩ cùng muốn một mình làm chủ triều đình nên trở mặt đánh nhau. Kinh thành Trường An đổ nát vì binh hỏa., nên Hán Hiến Đế và Phục hoàng hậu bị Lý Thôi mang từ trong cung vào doanh trại giam lỏng, Quách Dĩ cũng bắt giữ một số đại thần<ref>Lê Đông Phương, sách đã dẫn, tr 55</ref>. Quách Dĩ cũng bắt giữ một số đại thần. Tướng [[Trương Tế]] từ Hoằng Nông kéo về kinh thành giảng hòa hai người và khuyên Lý, Quách hãy để Hiến Đế rời Quan Trung về quận Hoằng Nông. Hán Hiến Đế cũng sai người đi xin Lý Thôi cho mình rời khỏi doanh trại về Hoằng Nông. Sau hơn 10 lần sứ giả đi lại, Lý Thôi mới đồng ý<ref>Lê Đông Phương, sách đã dẫn, tr 56</ref>.
 
[[Tháng 7]] năm đó (195), Phục hoàng hậu theo Hán Hiến Đế cùng công khanh từ doanh [[Bắc Ổ]] của Lý Thôi (ngoài thành Trường An) lên đường., Cuốiđịnh nămđi 195,từ bà[[Hoàng cùngHà]] Hiếnđến Đế[[Sơn trởTây]], lạilục kinhcung đôphi Lạctần Dương.đều Giữađi nămbộ saura ([[196]])theo, ThứPhục sửhậu Duyệnmang châutrên tay là các sổ sách cùng áo lụa. Khi ấy, [[TàoĐổng TháoThừa]] đónkêu HiếnPhù ĐếTiết vềlệnh [[HứaTôn XươngHuy]]. Từcầm đóđao Hiếngiết Đếhết bịngười Tàohầu, Tháomáu khốngvấy chế.lên Đổibẩn [[niêncả hiệu]]áo thànhPhục '''Kiếnhậu<ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：帝寻而东归，李傕、郭汜等追败乘舆于曹阳，帝乃潜夜度河走，六宫皆步行出营。后手持缣数匹，董承使符节令孙徽以刃胁夺之，杀傍侍者，血溅后衣。既至安邑，御服穿敝，唯以枣栗为粮。</ref>. An'''.
 
=== Mưu trừ Tào Tháo ===
Năm Kiến An thứ 5 ([[200]]), âm mưu giết Tào Tháo của Xa kỵ tướng quân [[Đổng Thừa]] bị lộ. Cả nhà Đổng Thừa, trong đó có [[Đổng quý nhân (Hán Hiến Đế)|Đổng quý nhân]] đang mang thai đều bị giết. Phục hoàng hậu rất bất bình về việc đó, bèn gửi thư cho cha Phục Hoàn, đề nghị giết Tào Tháo<ref name="ReferenceA">Lê Đông Phương, sách đã dẫn, tr 378</ref>.
Năm sau ([[196]]), Thứ sử Duyện châu là [[Tào Tháo]] đón Hiến Đế về [[Hứa Xương]]. Từ đó Hiến Đế bị Tào Tháo khống chế. Đổi [[niên hiệu]] thành '''Kiến An''', gọi là Kiến An nguyên niên. Cha bà Phục Hoàn được bái ''Phụ quốc Tướng quân'' (輔國將軍), nghi chế ngang với [[Tam công]]. Không lâu sau nhậm ''Trung tán đại phu'' (中散大夫), lại chuyển thành ''Truân kỵ Giáo úy'' (屯骑校尉)<ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：建安元年，拜完辅国将军，仪比三司。完以政在曹操，自嫌尊戚，乃上印绶，拜中散大夫，寻迁屯骑校尉。</ref>.
 
Từ khi đến Hứa Xương, Hiến Đế bị người của Tào Tháo giam lỏng nên bất mãn. Có thị lang tên [[Triệu Ngạn]] (赵彦), bầy giúp cách cho Hiến Đế, liền bị Tào Tháo giết chết. Còn lại những người bất hòa với Tào Tháo, đa số đều bị sát hại. Một hôm, Tào Tháo lại vào điện triệu kiến, Hán Hiến Đế giận dữ nói:''"Nếu ngài tương trợ ta, ta hi vọng ngài có thể đối đãi ta tử tế. Còn không, chi bằng cứ vứt bỏ ta đi thì hơn!"''. Tào Tháo nghe thế hoảng hốt, mồ hôi ướt đẫm, từ đó không triều kiến Hiến Đế nữa. Khi ấy Đổng Thừa mưu phản bị giết, con gái Thừa là [[Đổng quý nhân (Hán Hiến Đế)|Đổng Quý nhân]] đang mang thai, Hiến Đế cầu xin Tào Tháo đừng giết, thế nhưng Tào Tháo vẫn lôi Đổng Quý nhân ra xử tử. Phục hậu trông hết mọi sự kinh hãi, viết thư báo cho cha là Phục Hoàn, kể hết sự tình của Tào Tháo, cùng mưu trừ diệt đi<ref name="ReferenceA">Lê Đông Phương, sách đã dẫn, tr 378</ref><ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：自帝都许，守位而已，宿卫兵侍，莫非曹氏党旧姻戚。议郎赵彦尝为帝陈言时策，曹操恶而杀之。其余内外，多见诛戮。操后以事入见殿中，帝不任其愤，因曰：“君若能相辅，则厚；不尔，幸垂恩相舍。”操失色，俯仰求出。旧仪，三公领兵朝见，令虎贲执刃挟之。操出，顾左右，汗流浃背，自后不敢复朝请。董承女为贵人，操诛承而求贵人杀之。帝以贵人有妊，累为请，不能得。后自是怀惧，乃与父完书，言曹操残逼之状，令密图之。</ref>. Nhưng Phục Hoàn không dám ra tay, sang năm Kiến An thứ 14 ([[209]]), Phục Hoàn mất, con trai là [[Phục Điển]] (伏典) thừa tự.
Năm Kiến An thứ 18 ([[213]]), Tào Tháo ép Hiến Đế phong làm '''Ngụy công''' và mang 3 người con gái gả cho Hiến Đế làm Quý nhân.
 
==Bị= Sự bại bị giết ===
Năm Kiến An thứ 18 ([[213]]), Tào Tháo ép Hiến Đế phong làm '''Ngụy công''' và mang 3 người con gái gả cho Hán Hiến Đế làm Quý nhân. Năm Kiến An thứ 19 ([[214]]), có người tố cáo việc Phục hoàng hậu cùng cha mưu giết Tào Tháo. Tào Tháo bắt Phục Hoàn, rồi sai [[KhướcHoa LựHâm]] và [[HoaKhước HâmLự]] mang quân vào cung bắt Phục hoàng hậu. Tào Tháo giận dữ ra chỉ dụ:
 
{{Cquote|
Tào Tháo giận dữ ra chỉ dụ: ''“Hoàng hậu Phục Thọ, từ ti tiện mà vào đến cung, cứ thế bước lên Hoàng hậu tôn vị. Tự xử hiện vị, đến bây giờ hai mươi bốn năm. Đã không có [[Chu Văn vương|Văn Vương Mẫu]], [[Chu Vũ vương|Võ Vương mẫu]] huy âm chi mỹ, mà lại khuyết thiếu sự cẩn thận tu thân dưỡng di chi phúc, lại âm hiểm mà ôm ấp đố hại, rắp tâm hại người, không thể thừa phụng thiên mệnh, tự phụng tổ tông. Hiện tại phái Ngự Sử đại phu Khước Lự cầm phù tiết sách thư chiếu lệnh, đem Hoàng hậu tỉ thụ, thối lui trung cung, dời hướng mặt khác khách sạn, ai! Thật đáng buồn thương a! Phục Thọ gieo gió gặt bão, chưa chịu thẩm vấn, hạnh thậm hạnh thậm!”<ref>并假为策书说：“皇后伏寿，由卑贱而得入宫，以至登上皇后尊位，自处显位，到现在二十四年。既没有文王母、武王母那样的徽音之美，而又缺乏谨慎修身养怡之福，却阴险地怀抱妒害，包藏祸心，不可以承奉天命，祀奉祖宗。现在派御史大夫郗虑持符节策书诏令，把皇后玺绶缴上来，退去中宫，迁往其他馆舍，唉！可悲伤啊！伏寿咎由自取，未受审讯，幸甚幸甚！”</ref>.''
皇后寿，得由卑贱，登显尊极，自处椒房，二纪于兹。既无任、姒徽音之美，又乏谨身养己之福，而阴怀妒害，苞藏祸心，弗可以承天命，奉祖宗。今使御史大夫郗虑持节策诏，其上皇后玺绶，退避中宫，迁于它馆。鸣呼伤哉！自寿取之，未致于理，为幸多焉。
 
.
Hán Hiến Đế mang bà giấu vào bức tường hai lớp. Khước Lự và Hoa Hâm lục soát cuối cùng tìm ra. Hoa Hâm sai quân phá bức tường, nắm tóc Phục hoàng hậu kéo ra. Phục hoàng hậu bị kéo ra trước mặt Hán Hiến Đế. Bà níu tay Hiến Đế cầu cứu. Hiến Đế đau lòng nói: ''"Bản thân ta còn chưa biết sẽ chết ngày nào mà!"''<ref>Cát Kiếm Hùng, sách đã dẫn, tr 604</ref>.
 
Hoàng hậu Thọ, từ thân ti tiện mà vào đến hoàng cung, cứ thế bước lên Hoàng hậu tôn vị. Hiện vị đến bây giờ hai mươi bốn năm, đã không có [[Chu Văn vương|Văn Vương Mẫu]], [[Chu Vũ vương|Võ Vương mẫu]] huy âm chi mỹ, mà lại khuyết thiếu sự cẩn thận tu thân dưỡng di, âm hiểm mà ôm ấp đố hại, rắp tâm hại người, không thể thừa phụng thiên mệnh, tự phụng Tổ tông.
Tào Tháo sai binh lính lấy gậy đánh chết bà. Gia quyến Phục hoàng hậu và Phục Hoàn, anh bà là [[Phục Điển]] (伏典) gồm hơn 100 người đều bị giết hại. Hai hoàng tử con Hán Hiến Đế do bà sinh ra cũng bị giết<ref name="ReferenceA"/>. Mẹ bà là Doanh (có khả năng là chị của [[Phàn Phổ]]) bị lưu đày đến [[Trác quận]] mấy ngày sau đó.
 
Hiện tại phái Ngự Sử đại phu Khước Lự cầm phù tiết sách thư chiếu lệnh, tước đi Hoàng hậu tỉ thụ, thối lui trung cung, dời hướng mặt khác khách sạn, ai! Thật đáng buồn thương a! Thọ gieo gió gặt bão, chưa chịu thẩm vấn, hạnh thậm hạnh thậm!|||Tào Tháo chiếu mắng Phục hậu}}
Giết Phục hậu xong, Tào Tháo ép Hiến Đế lập con gái mình là [[Hiến Mục Tào hoàng hậu|Tào Tiết]] làm Hoàng hậu mới.▼
 
Hán Hiến Đế mang bà giấu vào bức tường hai lớp. Khước Lự và Hoa Hâm lục soát cuối cùng tìm ra. Hoa Hâm sai quân phá bức tường, nắm tóc Phục hoàng hậu kéo ra. Phục hoàng hậu bị kéo ra trước mặt Hán Hiến Đế. Bà níu tay Hiến Đế cầu cứu. Hiến Đế đau lòng nói: ''"Bản thân ta còn chưa biết sẽ chết ngày nào mà!"'', quay đầu lại nói với Hước Lự rằng:''"Khước Công! Thiên hạ chẳng lẽ có chuyện như vậy sao?”''. Tào Tháo sai binh lính lấy gậy đánh chết bà. Gia quyến Phục hoàng hậu và Phục Hoàn, anh bà là [[Phục Điển]] gồm hơn 100 người đều bị giết hại. Hai hoàng tử con Hán Hiến Đế do bà sinh ra cũng bị giết<ref name="ReferenceA"/>. Mẹ bà là Doanh (có khả năng là chị của [[Phàn Phổ]]) bị lưu đày đến [[Trác quận]] mấy ngày sau đó<ref>Cát Kiếm Hùng, sách đã dẫn, tr 604</ref><ref>《后汉书·卷十下·皇后纪第十下》：完不敢发，至十九年，事乃露泄。操追大怒，遂逼帝废后，假为策曰：“皇后寿，得由卑贱，登显尊极，自处椒房，二纪于兹。既无任、姒徽音之美，又乏谨身养己之福，而阴怀妒害，苞藏祸心，弗可以承天命，奉祖宗。今使御史大夫郗虑持节策诏，其上皇后玺绶，退避中宫，迁于它馆。鸣呼伤哉！自寿取之，未致于理，为幸多焉。”又以尚书令华歆为郗虑副，勒兵入宫收后。闭户藏壁中，歆就牵后出。时帝在外殿，引虑于坐。后被发徒跣行泣过诀曰：“不能复相活邪？”帝曰：“我亦不知命在何时！”顾谓虑曰：“郗公，天下宁有是邪？”遂将后下暴室，以幽崩。所生二皇子，皆鸩杀之。后在位二十年，兄弟及宗族死者百余人，母盈等十九人徙涿郡。</ref>.
Mộ bà hiện ở [[Hứa Xương]], khoảng 15km về phía Nam, mộ cao 10m, trước mộ có 2 mộ nhỏ, ước chừng là chôn 2 vị hoàng tử của bà.
 
▲Giết Phục hậu xong, Tào Tháo ép Hiến Đế lập con gái mình là [[Hiến Mục Tào hoàng hậu|Tào Tiết]] làm Hoàng hậu mới. Mộ bà hiện ở [[Hứa Xương]], khoảng 15km về phía Nam, mộ cao 10m, trước mộ có 2 mộ nhỏ, ước chừng là chôn 2 vị hoàng tử của bà.
 
==Xem thêm==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Phục_Thọ”