Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chùa Tây An”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Qbot (thảo luận | đóng góp)
n Qbot: Việt hóa
Xqbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Sửa en:Tây An Temple; sửa cách trình bày
Dòng 4:
Chùa Tây An không chỉ là một danh lam để người tin tưởng đến lễ bái, mà còn là một thắng cảnh du lịch nổi tiếng.
 
== Lịch sử ==
Tương truyền, vào năm [[1820]] dưới triều [[Minh Mạng]], tổng đốc Nguyễn Nhật An đã cho dựng tạm một am thờ bằng tre lá nơi chân [[núi Sam]], mà bây giờ chùa Tây An tọa lạc.
 
Đến năm [[1847]] tổng đốc An-Hà ([[An Giang]] và [[Hà Tiên]]) [[Doãn Uẩn]], vui mừng vì lập được đại công đánh đuổi được quân [[Xiêm La]], bình định được [[Chân Lạp]], nên đã cho xây dựng lại bằng tường gạch, nền cuốn đá xanh, mái lợp ngói; và đặt tên là ''Tây An'' với hàm ý trấn yên bời cõi [[phía Tây]]<ref>Nhiều người soạn, ''Địa chí An Giang'' (tập 2. Chính quyền tỉnh An Giang ấn hành, 2007, tr. 243). Ngoài ra, tên "Tây An" còn là đảo tự tên ''"An Tây" mưu mưu tướng'' mà nhà vua đã phong tặng cho ông.</ref>.
 
Năm [[1861]], [[hòa thượng]] Nhất Thừa cho trùng tu lại chính điện và hậu tổ. Năm [[1958]], hòa thượng Nguyễn Thế Mật đứng ra vận động xây dựng mới ba ngôi cổ lầu, mặt chính và ngôi chính điện, nên chùa có diện mạo như ngày hôm nay.
Và vị sư trụ trì đầu tiên là hòa thượng Nguyễn Văn Giác, pháp hiệu Hải Tịnh, tu theo phái [[Lâm Tế]], nên có người còn gọi chùa Tây An là chùa Lâm Tế <ref>Phái Lâm Tế: một trong năm dòng phái chánh: ''Lâm Tế, Tào Động, Quy Ngưỡng, Vân Môn, Pháp Nhãn''. Tất cả đều phát xuất từ [[Trung Quốc]].</ref>
Dòng 16:
 
Sách [[Đại Nam nhất thống chí]] viết về chùa Tây An như sau:
:''Chùa ở địa phận thôn [[Vĩnh Tế, Châu Đốc|Vĩnh Tế]], huyện [[Tây Xuyên]], nguyên tổng đốc Doãn Uẩn cho xây dựng năm [[Thiệu Trị]] thứ 7 (1847). Chùa đứng trên núi, mặt trước trông ra tỉnh thành, phía sau dựa vào vòm núi, tiếng người vắng lặng, cổ thụ âm u, cũng là một thắng cảnh thiền lâm vậy''<ref>Dẫn lại theo Nguyễn Hiền Đức, ''Lịch sử Phật giáo [[Đàng trong]]''. NXB TP. [[Hồ Chí Minh]], 1995, tr.380.</ref>.
 
== Kiến trúc ==
Chùa Tây An cất theo lối chữ “tam” (三),mang phong cách [[nghệ thuật Ấn Độ]] và [[nghệ thuật Hồi giáo]], kết hợp với kiến trúc chùa cổ của dân tộc Việt.
 
Dòng 25:
Mặt tiền chùa, ở giữa là tháp thờ Phật cao hai tầng. Tầng trên là tượng [[Phật]] đứng giữa lầu cao, mái tròn cong, đỉnh nhọn như các tháp xưa ở [[Ấn Độ]]. Bốn cột tháp ở tầng dưới có các hộ pháp trấn giữ, phía trước có tượng hai con [[voi]]: bạch tượng và hắc tượng.
 
Chính điện là dãy nhà rộng, hai tầng mái, lợp ngói đại ống, cột gỗ căm xe, nền lát gạch bông. Hai bên là lầu chiêng và lầu trống hình tứ giác, trên đỉnh trang trí các tượng ''tứ linh'' (long, lân, qui, phụng) rất mỹ thuật. Đại hồng chung ở lầu chuông được tạo vào năm [[Tự Đức]] thứ 32 (1879).
 
Trong chính điện có khoảng 150<ref> Theo Nguyễn Hữu Hiệp,''Tây An Cổ Tự ở Núi Sam''(Nam Bộ đất và người, Viện Khoa học Lịch sử TP. HCM, NXB Trẻ, 2005, tr. 426-427-428).</ref> pho tượng lớn nhỏ: tượng [[Phật]], [[Bồ tát]], [[La hán]], [[Bát bộ kim cang]], [[Ngọc hoàng]], Huỳnh đế, Thần nông v.v...Đa số tượng đều làm bằng danh mộc, chạm trổ công phu và mỹ thuật, tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc [[Việt Nam]] vào [[thế kỷ 19]]. Ngoài ra chùa còn có nhiều hoành phi và câu đối, màu sắc rực rỡ.
Dòng 31:
Chùa Tây An đã được Bộ Văn Hóa xếp hạng là ''di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia'' theo quyết định số: 92/VH.QĐ ngày 10 tháng 07 năm 1980.
 
== Trùng tên ==
Thời gian Đoàn Minh Huyên bị buộc đến tu ở chùa Tây An, nhưng lòng ông vẫn luyến nhớ trại ruộng đơn sơ ở cốc ông Đạo Kiến trên cù lao Ông Chưởng (xưa thuộc xã Long Kiến, nay thuộc xã Long Giang, huyện [[Chợ Mới]], tỉnh [[An Giang]]). Đấy là nơi khi xưa ông phát phù trị bệnh cho hằng ngàn bệnh nhân bị nạn dịch tả bạo hành, nên vẫn thường lui tới viếng thăm.
 
Đến khi người dân tự nguyện xây dựng một nơi thờ phương Tam Bảo ở chốn này, ông Đoàn Minh Huyên đặt tên cho ngôi chùa ấy là ''Tây An cổ tự''. Sau này, chùa Tây An ở núi Sam cũng trở thành ''cổ tự'' (vì đã trên 150 năm), nên mới xảy ra việc trùng tên chùa.
 
== Ảnh ==
<gallery>
Hình:Phật chùa Tây An.jpg|Trong chánh điện.
Dòng 44:
</gallery>
 
== Chú thích ==
{{reflist}}
 
== Tham khảo ==
* [http://sodulich.angiang.gov.vn/index.aspx?action=chitietkddl&ID=29 Du lịch An Giang]
* [http://dictionary.bachkhoatoanthu.gov.vn/default.aspx?param=14C2aWQ9MzM2NjkmZ3JvdXBpZD0xNCZraW5kPSZrZXl3b3JkPQ==&page=1 Bách khoa toàn thư]
{{Chùa miếu ở An Giang}}
 
[[Thể loại:Chùa tại An Giang]]
[[Thể loại:Châu Đốc]]
 
[[en:TayTây An Temple]]