|
Chủ đề của ''Bản tình ca…'' là không yêu được. Từ không yêu được đến không sống được cũng chẳng xa xôi gì, bởi thế ở đoạn cuối ta thấy xuất hiện các nàng tiên cá (các nàng tiên cá tượng trưng cho vẻ đẹp chết người, vẻ quyến rũ của phụ nữ) và bài thơ kết thúc bằng lời "ta chìm" (we drown).
{|
|- valign="top"
|
::''S’io credesse che mia risposta fosse''
::''A persona che mai tornasse al mondo,''
::''Questa fiamma staria senza piu scosse.''
:
::''Ma perciocche giammai di questo fondo''
::''Non torno vivo alcun, s’i’odo il vero,''
::''Senza tema d’infamia ti rispondo.''
:
:Nào, ta hãy lên đường, anh và em
:Trong buổi chiều lặng lẽ, dịu êm
:Như người bệnh đang nằm trên bàn mổ
:Ta hãy đi theo từng con phố nhỏ
:Nơi vỏ sò chất đống ngổn ngang
:ở nơi đó những quán rượu rẻ tiền
:Những phòng trọ cho những đêm không ngủ
:Đường phố dẫn vào cuộc tranh chấp, cãi cọ
:Dẫn ta đến tận nơi
:Và cho em, một câu hỏi chết người
:Em đừng hỏi rằng "điều gì thế"
:Nào, ta hãy đi về nơi đó.
:
:Trong phòng khách những người phụ nữ chuyện trò
:Họ nói chuyện về Michelangelo.<ref>[[Michelangelo|Michelangelo Buonarroti]] (1475-1564) – nhà điêu khắc, họa sĩ, kiến trúc sư, nhà thơ Ý thời [[Phục Hưng|Phục hưng]].</ref>
:
:Sương màu vàng kì cọ trên mặt kính
:Khói màu vàng chạm vào trên mặt kính
:Liếm vào mọi góc của buổi hoàng hôn
:Bám vào những rãnh mương
:Trải lên ống khói
:Trên bậc thềm bay nhảy
:Nhìn thấy buổi chiều tháng Mười dịu êm
:Và ngôi nhà đang ngủ im lìm.
:
:Rồi đây, sẽ đến một thời gian
:Trên đường phố làn khói màu vàng
:Sẽ chùi lên mặt kính
:Rồi sẽ đến một thời gian
:Đối mặt phải sẵn sàng
:Thời giết chóc và tạo dựng
:Thời cho lao động
:Câu hỏi này bày trên đĩa của em
:Thời cho em và cho anh
:Thời của một trăm điều do dự
:Một trăm cái nhìn ra và sửa chữa
:Khi cầm lấy cốc trà.
:
:Trong phòng khách những người phụ nữ chuyện trò
:Họ nói chuyện về Michelangelo.
:
:Quả là sẽ đến một thời gian
:Khi ngạc nhiên rằng "Không lẽ ta đã dám?"
:Còn thời gian bước xuống bậc thang
:Thời gian rảo bước trên mái tóc anh
:(Thiên hạ sẽ nói rằng: "Đầu hắn ta đã bạc!")
:Chiếc áo khoác của anh cổ cồn cứng nhắc
:Chiếc ca-ra-vát của anh có hình dáng giản đơn
:(Thiên hạ sẽ nói rằng: "Hắn đã yếu tay chân!")
:Chẳng lẽ anh đã dám
:Làm cho vũ trụ này lo lắng?
:Mỗi phút – là thời gian
:Để quyết định, nghi ngờ hay lật ngược hoàn toàn.
:
:Điều này anh đã biết từ xưa
:Những buổi chiều, những buổi sớm, buổi trưa
:Cuộc đời mình anh dùng thìa cà phê đo đếm
:Anh nghe những giọng hát từ đâu xa lắm
:Nơi mà người ta theo nhạc hát lên
:Là bởi vì anh đã dám?
:
:Những điều này từ lâu anh đã biết
:Những đôi mắt gắn anh vào công thức
:Dán nhãn gim trên tường
:Anh nằm trong đó thở than
:Và anh bắt đầu
:Khạc nhổ từ đầu ghép hai mảnh ván
:Chẳng lẽ là anh lại dám?
:
:Và những bàn tay này anh đã biết từ xưa
:Những bàn tay đeo vòng, trắng và trọc lóc
:Dưới ánh sáng ngọn đèn, có màu nâu mái tóc
:Mà cũng có thể là
:Mùi nước hoa từ quần áo tỏa ra?
:Những bàn tay khăn quàng đem quấn
:Chẳng lẽ là anh lại dám?
:Và làm sao anh có thể bắt đầu?
:………………………………….
:Buổi hoàng hôn anh thơ thẩn trên những đường phố nhỏ
:Và nhìn khói toả ra từ những ngôi nhà
:Của những người cô đơn cúi mình bên cửa sổ?..
:
:Ôi giá mà anh là hai càng cua bờm xờm
:Chạy trốn vào trong đáy biển lặng im!
:…………………………………….
:Và buổi chiều đi vào đêm rồi êm đềm ngủ
:Những bàn tay ấp ủ
:Mệt mỏi… ngủ say… hay chỉ giả vờ
:Ngủ say sưa ở dưới chân ta.
:Có thể, sau khi uống trà và ăn bánh ngọt
:Không cần đi vào những miền không thể biết?
:Nhưng anh đã khóc, ăn chay, đã khóc và nguyện cầu
:Và anh nhìn thấy trên mặt đĩa phẳng mái đầu.
:Anh không phải nhà tiên tri – và đây không phải là điều gì vĩ đại
:Anh nhìn thấy một lần và trước mặt anh lửa cháy
:Một Người hầu <ref>Người hầu (the eternal Footman) – ở đây có nghĩa là cái chết, luôn luôn chuẩn bị bộ quần áo cuối cùng cho con người - áo quan.</ref> mặc áo khoác của anh và khúc khích cười
:Nói tóm lại là anh đã thôi.
:
:Và liệu có cần gì cho anh, sau tất cả
:Sau bánh ngọt, cốc trà, trong lặng lẽ
:Nói một điều gì đó về em và anh
:Liệu có cần thiết chăng?
:Với nụ cười rũ bỏ điều cấm đoán
:Ôm cả hoàn cầu trong lòng im lặng
:Và xoay quả đất với câu hỏi chết người
:Rằng: "Ta là Lazarus từ cõi chết trở về đây
:Ta quay trở về để nói ra tất cả" –
:Nếu ai đó cái gối trên đầu đã sửa
:Và nói rằng: "Không phải thế đâu
:Tất cả đều không phải thế".
:
:Thì anh có cần gì sau đó
:Thì anh còn cần thêm gì nữa
:Sau những buổi hoàng hôn, sân trước và những đường phố mưa giăng
:Sau ấm chén, sách vở, váy áo rải trên sàn
:Và điều này, và hơn thế nữa?
:Anh cứ ngỡ rằng lời chẳng có
:Nhưng giống như khuôn mẫu trên màn hình
:Thì liệu có còn cần thiết cho anh
:Nếu như ai đó sửa lại khăn và gối
:Và quay nhìn vào cửa sổ rồi nói:
:"Tất cả không phải thế đâu
:Tất cả đều không phải thế".
:……………………………..
:Không! Anh không phải là Hamlet và không thể trở thành
:Anh chỉ là người hầu, những kẻ ở xung quanh
:Là kẻ bị người ta đẩy ra sân khấu
:Rồi khuyên bảo phải thế này thế nọ
:Người được tôn kính và rất sẵn lòng
:Người cẩn trọng và khôn ngoan
:Người cao sang nhưng hơi đần một chút
:Theo thời gian có lẽ thành lố bịch
:Theo thời gian thành kẻ pha trò.
:
:Anh ngày một già thêm
:Có lẽ anh phải xắn quần lên.
:
:Liệu anh còn được ăn quả đào? Còn chải tóc trên trán?
:Còn đi ra biển mặc quần màu trắng.
:Và anh nghe những nàng tiên cá hát vang lên.
:
:Nhưng bài hát này không phải để cho anh.
:
:Anh thấy những nàng tiên cá bơi trên sóng biển
:Những con sóng vuốt ve làn tóc trắng
:Khi ngọn gió rì rào trên mặt nước trắng và đen.
:
:Ta lang thang trong xứ sở của tiên
:Nghe giọng nói của người trần và ta nức nở
:Giọng nói gọi ta trở về trần thế, và ta chìm.
:''Bản dịch của Nguyễn Viết Thắng''
|
::''S'io credesse che mia risposta fosse''
::''A persona che mai tornasse al mondo,''
::''Questa fiamma staria senza piu scosse.''
:
::''Ma perciocche giammai di questo fondo''
::''Non torno vivo alcun, s'i'odo il vero,''
::''Senza tema d'infamia ti rispondo.''
:
:Let us go then, you and I,
:When the evening is spread out against the sky
:Like a patient etherized upon a table;
:Let us go, through certain half-deserted streets,
:The muttering retreats
:Of restless nights in one-night cheap hotels
:And sawdust restaurants with oyster-shells:
:Streets that follow like a tedious argument
:Of insidious intent
:To lead you to an overwhelming question…
:Oh, do not ask, "What is it?"
:Let us go and make our visit.
:
:In the room the women come and go
:Talking of Michelangelo.
:
:The yellow fog that rubs its back upon the window-panes,
:The yellow smoke that rubs its muzzle on the window-panes
:Licked its tongue into the corners of the evening,
:Lingered upon the pools that stand in drains,
:Let fall upon its back the soot that falls from chimneys,
:Slipped by the terrace, made a sudden leap,
:And seeing that it was a soft October night,
:Curled once about the house, and fell asleep.
:
:And indeed there will be time
:For the yellow smoke that slides along the street,
:Rubbing its back upon the window-panes;
:There will be time, there will be time
:To prepare a face to meet the faces that you meet;
:There will be time to murder and create,
:And time for all the works and days of hands
:That lift and drop a question on your plate;
:Time for you and time for me,
:And time yet for a hundred indecisions,
:And for a hundred visions and revisions,
:Before the taking of a toast and tea.
:
:In the room the women come and go
:Talking of Michelangelo.
:
:And indeed there will be time
:To wonder, "Do I dare?" and, "Do I dare?"
:Time to turn back and descend the stair,
:With a bald spot in the middle of my hair—
:[They will say: "How his hair is growing thin!"]
:My morning coat, my collar mounting firmly to the chin,
:My necktie rich and modest, but asserted by a simple pin—
:[They will say: "But how his arms and legs are thin!"]
:Do I dare
:Disturb the universe?
:In a minute there is time
:For decisions and revisions which a minute will reverse.
:
:For I have known them all already, known them all—
:Have known the evenings, mornings, afternoons,
:I have measured out my life with coffee spoons;
:I know the voices dying with a dying fall
:Beneath the music from a farther room.
:So how should I presume?
:
:And I have known the eyes already, known them all—
:The eyes that fix you in a formulated phrase,
:And when I am formulated, sprawling on a pin,
:When I am pinned and wriggling on the wall,
:Then how should I begin
:To spit out all the butt-ends of my days and ways?
:And how should I presume?
:
:And I have known the arms already, known them all—
:Arms that are braceleted and white and bare
:[But in the lamplight, downed with light brown hair!]
:Is it perfume from a dress
:That makes me so digress?
:Arms that lie along a table, or wrap about a shawl.
:And should I then presume?
:And how should I begin?
:....................
:Shall I say, I have gone at dusk through narrow streets
:And watched the smoke that rises from the pipes
:Of lonely men in shirt-sleeves, leaning out of windows? …
:
:I should have been a pair of ragged claws
:Scuttling across the floors of silent seas.
:......................
:And the afternoon, the evening, sleeps so peacefully!
:Smoothed by long fingers,
:Asleep… tired… or it malingers,
:Stretched on the floor, here beside you and me.
:Should I, after tea and cakes and ices,
:Have the strength to force the moment to its crisis?
:But though I have wept and fasted, wept and prayed,
:Though I have seen my head [grown slightly bald] brought in upon a platter,
:I am no prophet—and here's no great matter;
:I have seen the moment of my greatness flicker,
:And I have seen the eternal Footman hold my coat, and snicker,
:And in short, I was afraid.
:
:And would it have been worth it, after all,
:After the cups, the marmalade, the tea,
:Among the porcelain, among some talk of you and me,
:Would it have been worth while,
:To have bitten off the matter with a smile,
:To have squeezed the universe into a ball
:To roll it toward some overwhelming question,
:To say: "I am Lazarus, come from the dead,
:Come back to tell you all, I shall tell you all"—
:If one, settling a pillow by her head,
:Should say: "That is not what I meant at all.
:That is not it, at all."
:
:And would it have been worth it, after all,
:Would it have been worth while,
:After the sunsets and the dooryards and the sprinkled streets,
:After the novels, after the teacups, after the skirts that trail along the floor—
:And this, and so much more?—
:It is impossible to say just what I mean!
:But as if a magic lantern threw the nerves in patterns on a screen:
:Would it have been worth while
:If one, settling a pillow or throwing off a shawl,
:And turning toward the window, should say:
:"That is not it at all,
:That is not what I meant, at all."
:..........................
:No! I am not Prince Hamlet, nor was meant to be;
:Am an attendant lord, one that will do
:To swell a progress, start a scene or two,
:Advise the prince; no doubt, an easy tool,
:Deferential, glad to be of use,
:Politic, cautious, and meticulous;
:Full of high sentence, but a bit obtuse;
:At times, indeed, almost ridiculous—
:Almost, at times, the Fool.
:
:I grow old… I grow old…
:I shall wear the bottoms of my trousers rolled.
:
:Shall I part my hair behind? Do I dare to eat a peach?
:I shall wear white flannel trousers, and walk upon the beach.
:I have heard the mermaids singing, each to each.
:
:I do not think that they will sing to me.
:
:I have seen them riding seaward on the waves
:Combing the white hair of the waves blown back
:When the wind blows the water white and black.
:
:We have lingered in the chambers of the sea
:By sea-girls wreathed with seaweed red and brown
:Till human voices wake us, and we drown.
|}
==Chú thích==
| 