Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phú Sĩ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n replaced: → using AWB
Dòng 38:
[[Tập tin:FujiSunriseKawaguchiko2025WP.jpg|nhỏ|250px|Núi Phú Sĩ]]
[[Tập tin:Mt,Fuji 2007 Winter 28000Ft.JPG|nhỏ|250px|Núi Phú Sĩ chụp vào mùa đông.]]
{{nihongo|'''Núi Phú Sĩ''' hay '''Núi Fuji'''|富士山|Fuji-san / Fuji-yama|hg=ふじさん / ふじやま|kk=||hanviet=Phú Sĩ sơn|kyu=}} nằm trên đảo [[Honshu]] là ngọn núi cao nhất Nhật Bản với 3.776,24 mét, là đỉnh núi cao thứ 2 trên một hòn đảo tại châu Á và thứ 7 trên thế giới.<ref name=Fujiinfo /> Đây là một núi lửa dạng tầng đã ngưng hoạt động với lần phun trào cuối vào năm 1707-1708.<ref name=GSJ_active /><ref name=Britannica /> Phú Sĩ nằm cách [[Tokyo]] khoảng 100 &nbsp;km về phía tây nam và có thể được nhìn thấy từ thủ đô vào một ngày đẹp trời. Ngọn núi là có cấu trúc hình nón đối xứng đặc biệt và được phủ tuyết khoảng 5 tháng mỗi năm, là biểu tượng của đất nước và thường được mô tả trong các sáng tác nghệ thuật cũng như được nhiều du khách khắp nơi trên thế giới ghé thăm khi tới Nhật Bản.<ref name="readersnatural">{{Cite book|title=Natural Wonders of the World|publisher=Reader's Digest Association|year=1980|isbn=0-89577-087-3|editor-last=Scheffel|editor-first=Richard L.|location=United States|page=153|quote=|editor-last2=Wernet|editor-first2=Susan J.|via=}}</ref>
 
Nó là một trong "Ba núi Thánh" của Nhật Bản (''三霊山, Sanreizan'') cùng với [[Núi Haku]] và [[Núi Tate|Tate]]. Phú Sĩ là một danh thắng đặc biệt và một di tích lịch sử của Nhật Bản.<ref name="channelnewsasia.com">[http://www.channelnewsasia.com/news/asiapacific/japan-s-mt-fuji-granted/720700.html] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130627003540/http://www.channelnewsasia.com/news/asiapacific/japan-s-mt-fuji-granted/720700.html|date=June 27, 2013}}</ref> Ngọn núi được thêm vào danh sách [[Di sản thế giới]] của [[UNESCO]] vào ngày 22 tháng 6 năm 2013 nhờ giá trị văn hóa. Theo UNESCO, nơi đây đã truyền cảm hứng cho các nghệ sĩ và nhà thơ và là điểm đến của cuộc hành hương trong nhiều thế kỷ. Di sản này bao gồm 25 địa điểm nằm trong khu vực núi Phú Sĩ bao gồm khu vực núi thiêng, đền thờ Thần đạo [[Fujisan Hongū Sengen Taisha]], đền thờ Phật giáo [[Taiseki-ji]].
Dòng 48:
 
== Địa chất ==
Các nhà [[khoa học]] đã xác định được 4 thời kỳ hoạt động [[núi lửa]] khác nhau hình thành nên ngọn núi Phú Sĩ. Thời kỳ đầu tiên là ''Sen-komitake'', được tạo nên từ lõi [[anđêxit]] mới được phát hiện gần đây ở sâu bên trong núi. Cái tên ''Sen-komitake'' được lấy theo chữ "Phú Sĩ ''Komitake''" là một lớp đá [[đá bazan|bazan]] được hình thành từ hàng trăm nghìn năm trước. Khoảng 100,000 năm trước, một ngọn núi "Phú Sĩ cổ" đã được hình thành trên đỉnh núi Phú Sĩ ''Komitake''. Hiện tại, ngọn núi "Phú Sĩ mới" được cho là hình thành trên đỉnh núi "Phú Sĩ cổ" khoảng 10,000 năm trước. Hiện nay, ngọn núi lửa này thuộc loại đang hoạt động với nguy cơ phun trào thấp. Lần gần đây nhất ghi nhận được sự phun trào là năm [[1707]] trong [[thời kỳ Edo]]. Tại thời điểm này, có một [[Volcanic crater|miệng núi lửa]] mới, dọc theo đỉnh thứ 2 đã hình thành xuống nửa chừng bề mặt của nó. Miệng núi lửa này có tên là ''Hōei-zan'', đặt theo tên của một triều đại.
 
Núi Phú Sĩ là nơi giao nhau của [[mảng Á-Âu|mảng lục địa Á Âu]], [[mảng Okhotsk|mảng lục địa Okhotsk]] và [[mảng Philippin|lục địa Philippin]]. Chúng lần lượt tạo nên phần phía tây, phía đông của nước Nhật và [[bán đảo Izu]].