Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Na Uy”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 403:
[[Tập tin:Borgundstavkirke.jpg|nhỏ|[[Nhà thờ gỗ ván Borgund]]]]
 
Tới năm 2007, dânDân số Na Uy gồm 45.7 triệu096.300 người vào tháng 10 năm 2013. Đa số người Na Uy thuộc [[Người Na Uy|sắc tộc Na Uy]], một nhóm người [[Các sắc tộc Germanic|Germanic]] Bắc. [[Người bản xứ]] [[người Sami]] theo truyền thống sống ở các vùng trung tâm và phía bắc Na Uy và Thuỵ Điển cũng như vùng bắc Phần Lan và tại Nga trên Bán đảo Kola. Một cộng đồng thiểu số quốc gia khác là [[người Kven]] có nguồn gốc từ những người nói tiếng Phần Lan đã tới miền bắc Na Uy ở thế kỷ XVIII đến thế kỷ XX. CảTừ ngườithế Samikỷ 19 ngườiđến Kvennhững đềunăm 1970, đốichính tượngphủ củaNa mộtUy chínhđã sáchcố gắng đồng hoáhóa mạnhcả củangười chínhSámi phủ Nangười UyKven, từkhuyến thếkhích kỷhọ XIXchấp chonhận tớingôn nhữngngữ, nămvăn 1970hóa và tôn giáo đa số. <ref> Eivind Bråstad Jensen. 1991. Fra fornorskningspolitikk mot kulturelt mangfoldmangprint. Nordkalott-Forlaget. </ref> "Do quá trình "[[Na Uy hoáhóa|Na Uy hóa]]" này, nhiều gia đình Sami tổ tiên là người Sámi hoặc Kven hiện tựđược xác định mìnhlà người thuộc sắc tộc Na Uy. thậm chí họ không có nguồn gốc Germanic thuần chủng.<ref> I. Bjørklund, T. Brantenberg, H. Eidheim, J.A.JA Kalstad and D. Storm. 2002. Australian Indigenous Law Reporter (AILR) 1 7(1)</ref> Điều này, cộng với một lịch sử chung sống dài lâu của người Sami và những người Bắc Germanic trên bán đảo Scandinave, khiến những tuyên bố về sắc tộc của dân cư ít phức tạp hơn mong đợi - đặc biệt ở vùng trung và bắc Na Uy. Các nhóm khác tự nhận là thiểu số quốc gia Na Uy gồm [[người Do Thái]], [[Forest Finns]], [[Người Rumani|Roma/Gypsies]] và [[Norwegian and Swedish Travellers|người Rumani/Travellers]].
 
===Nhập cư===
Trong những năm gần đây, [[nhập cư]] chiếm hơn một nửa tăng trưởng dân số Na Uy. Năm 2006, cơ quan Thống kê Na Uy (SSB) cho biết 45.800 người đã nhập cư vào nước này - cao hơn năm 2005 30%. Đầu năm 2007, có 415.000 người Na Uy có nguồn gốc nhập cư (ví dụ người nhập cư, hay có cha mẹ là người nhập cư), chiếm 8.9% tổng dân số. 310.000 người trong số đó không phải là người phương Tây, gồm các nước cộng sản cũ theo định nghĩa do cơ quan Thống kê Na Uy sử dụng. Các nhóm nhập cư lớn nhất theo nguồn gốc, kích cỡ, là [[Pakistan]], [[Thụy Điển|Thuỵ Điển]], [[Iraq]], [[Maroc]], [[Đan Mạch]], [[Nga]], [[Ba Lan]] và [[người Việt Nam tại Na Uy|người Việt Nam]]. Số dân nhập cư từ Iraq đã tăng mạnh trong những năm gần đây, và hiện là nhóm đứng thứ ba sau người Pakistan và người Thuỵ Điển. Những năm gần đây làn sóng người nhập cư từ Trung và Đông Âu cũng tăng mạnh và người Ba Lan được dự đoán sẽ trở thành nhóm nhập cư lớn nhất nếu khuynh hướng này tiếp diễn.{{Fact|date=tháng 11 năm 2007}}
 
Năm 2012, một nghiên cứu chính thức cho thấy 86% <ref name="ssb.no"> [https://web.archive.org/web/20130206040422/http://www.ssb.no/english/subjects/02/01/10/innvbef_en/tab-2012-04-26-04-en.html]</ref> dân số có ít nhất một người cha hoặc người mẹ được sinh ra ở Na Uy. Hơn 710.000 người (13% dân số) <ref name="ReferenceA">{{Chú thích web|url=http://www.ssb.no/en/innvandring-og-innvandrere/nokkeltall|title=Key figures Immigration and immigrants – SSB|author=Questions about immigrant-related statistics|date=20 June 2013|publisher=Ssb.no|access-date=15 February 2014}}</ref> là người nhập cư; bao gồm cả 117.000 trẻ em được sinh ra ở Na Uy nhưng có bố mẹ là người nhập cư.
Có 285.000 người nhập cư hợp pháp không có nguồn gốc phương Tây tại Na Uy ở thời điểm tháng 1 năm 2006, phổ biến nhất là Pakistan, tiếp theo là Iraq, [[Việt Nam]] và Maroc.<ref>[http://www.ssb.no/english/subjects/02/01/10/innvbef_en/ Immigrant population]</ref> Oslo có số dân nhập cư không phải gốc phương Tây lớn nhất với khoảng 99.000, hay 18% dân số. Số dân nhập cư tăng mạnh nhất năm 2006 có nguồn gốc từ Ba Lan, Nga, [[Đức]], Iraq, Thuỵ Điển và [[Litva]].<ref>[http://www.ssb.no/english/subjects/02/01/10/innvbef_en/ Immigrant population<!-- Bot generated title -->]</ref> Oslo cũng là thành phố có đa dạng nhất ở Na Uy về người nhập cư và con cháu họ với khoảng một phần tư dân số.
 
Trong tổng số 710.000 người nhập cư và con cháu của họ:
 
* 323.000 (39%) <ref name="ReferenceA">{{Chú thích web|url=http://www.ssb.no/en/innvandring-og-innvandrere/nokkeltall|title=Key figures Immigration and immigrants – SSB|author=Questions about immigrant-related statistics|date=20 June 2013|publisher=Ssb.no|access-date=15 February 2014}}</ref> có nguồn gốc [[Văn hóa phương Tây|phương Tây]] (Úc, Bắc Mỹ, các nơi khác ở Châu Âu)
* 505.000 (61%) <ref name="ReferenceA" /> có nguồn gốc phi phương Tây (chủ yếu là Pakistan , Somalia , Morocco , Iraq và [[Kurdistan thuộc Iraq|khu vực liên bang Kurdistan]] và Iran bao gồm cả [[Kurdistan (tỉnh Iran)|tỉnh Kurdistan]] ).
 
Năm 2013, chính phủ Na Uy cho biết 14% dân số Na Uy là người nhập cư hoặc có cả cha lẫn mẹ là người nhập cư. Khoảng 6% dân số là người nhập cư đến từ EU, Bắc Mỹ và Úc, và khoảng 8,1% dân số là người nhập cư đến từ Châu Á, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh. <ref name="ssb13">[https://www.ssb.no/befolkning/statistikker/innvbef/aar/2013-04-25 12 prosent av befolkningen er innvandrere] Statistics Norway {{No icon}} retrieved 26 April 2013</ref>
 
Năm 2012, chỉ có 40.262 người nhập cư có quốc tịch Na Uy (tỉ lệ 62,2%). <ref name="SN2"> [https://web.archive.org/web/20121120131655/http://www.ssb.no/english/subjects/02/01/10/innvbef_en/tab-2012-04-26-03-en.html] . [[Statistics Norway|Thống kê Na Uy]] . 26 tháng 4 năm 2012. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2012. [https://www.webcitation.org/60kwqnxn8?url=http://www.ssb.no/innvbef_en/tab-2011-04-28-02-en.html Lưu trữ] ngày 7 tháng 8 năm 2011. </ref>
 
Người nhập cư thường định cư ở các đô thị lớn của [[Người Na Uy|Na Uy]] . Các thành phố có tỷ lệ người nhập cư cao nhất trong năm 2012 là [[Oslo]] (32%) và [[Drammen]] (27%). <ref name="innvbef"/> [http://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/innvbef Innvandrere og norskfødte med innvandrerforeldre, 25 tháng 4 năm 2013] [[Statistics Norway|Thống kê Na Uy]] <ref name="innvbef" /> Theo [[Reuters]] , Oslo là "thành phố phát triển nhanh nhất ở châu Âu vì tình trạng nhập cư gia tăng". <ref> [https://af.reuters.com/article/sudanNews/idAFL6E7IM19S20110722] , [[Reuters]]. Ngày 22 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 22 tháng 7 năm 2011. </ref> Trong những năm gần đây, nhập cư đã chiếm phần lớn tăng trưởng dân số của Na Uy. Trong năm 2011, 16% trẻ sơ sinh có cha mẹ là người nhập cư.
 
Vào thế kỷ 19, trong bối cảnh kinh tế khó khăn ở Na Uy, hàng chục ngàn người đã di cư sang [[Hoa Kỳ]] và [[Canada]]. Nhiều người đã đến định cư ở vùng Trung Tây và Tây Bắc Thái Bình Dương. Năm 2006, theo [[Cục điều tra dân số Hoa Kỳ]], gần 4,7 &nbsp;triệu người được xác định là người Mỹ gốc Na Uy , <ref>{{Chú thích web|url=http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-qr_name=ACS_2009_1YR_G00_DP2&-geo_id=01000US&-ds_name=ACS_2009_1YR_G00_&-_lang=en&-redoLog=false&-format=|title=American FactFinder – Results|author=Bureau|first=U.S. Census|website=factfinder.census.gov}}</ref> lớn hơn cả số người Na Uy sống ở Na Uy. <ref name="Pop16">{{Chú thích web|url=http://www.ssb.no/en/befolkning/nokkeltall/population|title=Population: Key figures for the population|author=|date=|website=ssb.no}}</ref> Trong cuộc điều tra dân số ở Canada năm 2011, 452.705 công dân Canada được xác định là có nguồn gốc Na Uy. <ref name="Norwegian Canadians">{{Chú thích web|url=http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?TABID=2&LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=1118296&GK=0&GRP=0&PID=105396&PRID=0&PTYPE=105277&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2013&THEME=95&VID=0&VNAMEE=&VNAMEF=&D1=0&D2=0&D3=0&D4=0&D5=0&D6=0|title=2011 National Household Survey: Data tables|author=[[Statistics Canada]]|date=2013-05-08|access-date=11 February 2014}}</ref>
 
{{Tính đến|2013|01|01}}, số người là dân nhập cư hoặc con của hai người nhập cư cư trú ở Na Uy là 710.465, tương đương 14,1% dân số, <ref name="ssb13">[https://www.ssb.no/befolkning/statistikker/innvbef/aar/2013-04-25 12 prosent av befolkningen er innvandrere] Statistics Norway {{No icon}} retrieved 26 April 2013</ref> tăng từ con số 183.000 người vào năm 1992. Tỉ lê nhập cư hàng năm đã tăng liên tục kể từ năm 2005. Điều này chủ yếu là do sự gia tăng dân nhập cư tới từ các nước thuộc EU, đặc biệt là từ Ba Lan. <ref>{{Chú thích báo|url=http://sciencenordic.com/polish-workers-get-stuck-stereotype|title=Polish workers get stuck in stereotype|last=Ladegaard|first=Isac|date=7 May 2012|work=Science Nordic}}</ref>
{| class="wikitable" style="float:center;"
|+ Các nhóm người nhập cư lớn nhất
|+ (Thế hệ 1 và 2) <ref name="autogenerated4">{{Chú thích web|url=https://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/innvbef/aar/2017-03-02#content|title=Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, 1 January 2017|author=|first=|date=2 March 2017|website=|publisher=[[Statistics Norway]]|access-date=9 June 2017}} See Table 3 "Population by immigrant category and country background", sum of columns "Immigrants" and "Norwegian-born to immigrant parents".</ref>
!Quốc gia
! Dân số
|-
| Ba Lan
| 97.196
|-
| Litva
| 37.638
|-
| Thụy Điển
| 36.315
|-
| Somalia
| 28.696
|-
| nước Đức
| 24.601
|-
| Iraq bao gồm cả [[Kurdistan thuộc Iraq|khu vực Kurdistan]]
| 22,493
|-
| Syria
| 20.823
|-
| Philippines
| 20,537
|-
| Pakistan
| 19.973
|-
| Eritrea
| 19.957
|}
Năm 2012, cộng đồng người nhập cư (bao gồm người nhập cư và trẻ em sinh ra ở Na Uy có cha mẹ là người nhập cư) đã đạt mức kỷ lục. <ref name="ssb13">[https://www.ssb.no/befolkning/statistikker/innvbef/aar/2013-04-25 12 prosent av befolkningen er innvandrere] Statistics Norway {{No icon}} retrieved 26 April 2013</ref> Số người nhập cư vào Na Uy trong năm 2012 là 47.300 người (cao hơn 300 người so với năm 2011), trong khi nhập cư chiếm 72% tăng trưởng dân số của Na Uy. <ref>{{Chú thích web|url=http://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/folkendrkv|title=Population and quarterly changes, Q4 2012|date=21 February 2013|publisher=[[Statistics Norway]]|access-date=24 March 2013}}</ref> 17% trẻ sơ sinh được sinh ra bởi cha mẹ là người nhập cư. <ref name="ssb13" /> Con cái của các bậc cha mẹ người Pakistan, Somalia và [[Người Việt tại Na Uy|Việt Nam]] tạo thành các nhóm lớn nhất của tất cả người Na Uy được sinh ra bởi cha mẹ là người nhập cư. <ref name="census">{{Chú thích web|url=http://www.ssb.no/en/innvbef/|title=Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, 1 January 2012|date=26 April 2012|publisher=[[Statistics Norway]]|access-date=24 March 2013}}</ref>
 
Người Na Uy gốc Pakistan là nhóm thiểu số không có nguồn gốc châu Âu lớn nhất ở Na Uy. Hầu hết trong số 32.700 cư dân của nhóm này sống trong và xung quanh thành phố Oslo. Dân số nhập cư tới từ Iraq và Somalia đã tăng đáng kể trong những năm gần đây. Sau khi EU mở rộng số thành viên vào năm 2004, một làn sóng người nhập cư đã đến Na Uy từ các nước Trung và Bắc Âu, đặc biệt là Ba Lan, Thụy Điển và Litva. Số người nhập cư trong năm 2011 chủ yếu là từ Ba Lan, Litva và Thụy Điển. <ref name="Ssb.no">{{Chú thích web|url=http://www.ssb.no/a/english/kortnavn/innvbef_en/tab-2012-04-26-01-en.html|title=Population 1 January 2011 and 2012 and changes in 2011, by immigration category and country background|year=2012|publisher=[[Statistics Norway]]|access-date=24 March 2013}}</ref> Các chính sách liên quan đến vấn đề nhập cư là chủ đề của nhiều cuộc tranh luận ở Na Uy.
 
=== Tôn giáo ===