Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Xaysethathirath”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 29:
| regnal name = ''Samdach Brhat-Anya Chao Udaya Budhara Buvana Brhat Jaya Setha Maharajadiraja Buvanadi Adipati Sri Sadhana Kanayudha''
|}}
'''Xệt Tha Thi Lạt''' ('''Xaysethathirath'', thường được gọi tắt là '''Xaysetha''' hoặc '''Setthathirath''' (1534–1571) một vị [[danh sách vua Lan Xang|vua]] của [[Lan Xang]], ông là một trong những vị lãnh đạo vĩ đại nhất trong [[lịch sử Lào]].<ref name =Lao-Brief >Christopher Buyers (8/2001) [http://www.royalark.net/Laos/laos.htm Laos, Brief History]. Truy cập 1/04/2019.</ref><ref name =Lanxang-heri >[http://meruheritage.com/Lanxang.html Project: The Lao Kingdom of Lang-xang]. 31/3/2018. Truy cập 1/04/2019.</ref><ref name =lanxang2-royal >Christopher Buyers, (10/2009) [http://www.royalark.net/Laos/lanxang2.htm. Lan Xang. The Khun Lo Dynasty. Genealogy]. Truy cập 1/04/2019.</ref>
Xaysethathirath là con trai của vua [[Phothisarat]] với người vợ vốn là công chúa xứ [[Lan Na]]. Khi Lan Na bị rối loạn chính trị do tranh giành ngôi vua, [[vương quốc Ayutthaya]] đã phái quân đến xâm lược Lan Na. Phothisarat đã đem quân Lan Xang tới Lan Na đẩy lui quân Ayutthaya rồi đưa Xaysethathirath lên làm vua Lan Na. Xaysethathirath lên ngôi, lấy một người vợ Lan Na, nhưng không sống ở Lan Na mà vẫn sống ở kinh đô của Lan Xang nơi ông có nhiều đồng minh và để vợ ở lại Lan Na làm đại diện cho mình. Một cuộc nổi dậy ở Lan Na đã giết người vợ của Xaysethathirath ở đây và Xaysethathirath cũng không thể cai trị [[Lan Na]] được nữa. Lan Na trở thành chư hầu của [[Taungoo]] ([[Myanma]]).▼
▲Xaysethathirath là con trai của vua [[Phothisarat]] với người vợ vốn là công chúa xứ [[Lan Na]]. Khi Lan Na bị rối loạn chính trị do tranh giành ngôi vua, [[vương quốc Ayutthaya]] đã phái quân đến xâm lược Lan Na. Phothisarat đã đem quân Lan Xang tới Lan Na đẩy lui quân Ayutthaya rồi đưa Xaysethathirath lên làm vua Lan Na. Xaysethathirath lên ngôi, lấy một người vợ Lan Na, nhưng không sống ở Lan Na mà vẫn sống ở kinh đô của Lan Xang nơi ông có nhiều đồng minh và để vợ ở lại Lan Na làm đại diện cho mình. Một cuộc nổi dậy ở Lan Na đã giết người vợ của Xaysethathirath ở đây và Xaysethathirath cũng không thể cai trị Lan Na được nữa. Lan Na trở thành chư hầu của [[Taungoo]] ([[Myanma]]).
Sức ép từ phía Tây đã buộc Xaysethathirath phải rời đô về [[Viêng Chăn]]. Ông mang theo tượng Phật Ngọc (Phra Keo) mà ông có được lúc ở Lan Na tới Viêng Chăn làm bảo hộ cho chính quyền ở Viêng Chăn. Ở cố đô, ông vẫn để tượng Phật Phra Bang, và còn cho xây một số đền đài và cung điện hoàng gia ở đó làm đại diện cho vương vị của ông ở miền Bắc.
| |||