Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phu Văn lâu”

'''Phu Văn Lâulâu ''' là một tòa lầu nằm trên trục chính của [[Hoàng thành Huế]]. Từ [[Cột cờ|Kỳ đài]] nhìn ra [[sông Hương]] có hai công trình kiến trúc tô điểm cho bộ mặt của Kinh thành Huế. Một trong hai công trình ấy là Phu Văn Lâulâu (phu: trưng bày, văn: văn thư, lâu: lầu) - Cái lầu trưng bày văn thư của triều đình. Phu Văn Lâulâu được xây dựng vào năm [[1819]] dưới thời [[gia Long|vua Gia Long]], dùng làm nơi niêm yết những chỉ dụ quan trọng của nhà vua và triều đình, hoặc kết quả các kỳ thi do triều đình tổ chức. Năm [[1829]], vua [[Minh Mạng]] dùng nơi đây làm địa điểm tổ chức cuộc đấu giữa voi và hổ. Năm [[1830]], nhà vua này lại tổ chức cuộc vui chơi yến tiệc suốt 3 ngày để mừng sinh nhật của mình.{{Công trình kinh thành Huế

|tên = Phu Văn Lâulâu

|ghi chú hình = Phu Văn Lâulâu

|vị trí = phía trước Kỳ đài ngoài kinhKinh thành Huế

|tên điểm = Phu Văn Lâulâu

Phu Văn Lâulâu ở ngoài mặt Nam kinh thành, ngay trước Kỳ đài và [[Ngọ Môn (hoàng thành Huế)|Ngọ Môn]]. Vì vậy ca dao có câu:

:''Phu Văn Lâulâu trước thành.''

Đây là ngôi nhà hai tầng, quay mặt về hướng nam. Dưới thời vua [[Minh Mạng]], triều đình cho dựng ở hai bên hai tấm bia đá khắc 4 chữ "khuynh cái hạ mã", nghĩa là ai đi qua đều phải cởi mũ và xuống ngựa. Từ năm [[1821]], sau khi truyền lô, danh sách các khoa danh [[tiến sĩ]] được đem niêm yết tại đây. Vì tính cách long trọng như vậy nên hai bên lầu có hai bia đá "khuynh cái hạ mã" nhắc nhở tất cả mọi người đi ngang qua Phu Văn Lâulâu phải "nghiêng nón xuống ngựa" để tỏ lòng kính cẩn.

Hai bên mặt trước Phu Văn Lâulâu có đặt hai khẩu súng thần công nhỏ bằng đồng hướng vào nhau. Phía trước mặt Phu Văn Lâulâu là một tiểu đình nằm kề bên sông Hương gọi là Nghinh Lương Ðình<ref>Nghênh (迎) là động từ có nghĩa là "đón", lương (凉) có nghĩa là "mát". Vậy, Nghênh lương có nghĩa là "hóng mát". Đình (亭) ở đây là một cấu trúc có hình lục hoặc bát giác, có mái và thường chỉ gồm những cột chống đỡ mà không có vách vây quanh. Ngày xưa, đình thường được dựng dọc theo đường để khách bộ hành nghỉ chân, dựng cạnh bờ sông hồ để câu cá hóng mát, hoặc dựng để bảo vệ bia đá (gọi là "bi đình"). Xem chi tiết tại đây: [http://www.hueworldheritage.org.vn/?catid=120&id=1].</ref>. Ðây là nơi dùng để các vua tắm sông, hóng gió, ngắm cảnh.

Phu Văn Lâulâu tuy đã được tu bổ nhiều lần nhưng vẫn giữ nguyên cốt cách đặc trưng của kiến trúc thời Nguyễn.

*Vào đầu thời [[Gia Long]] ([[1802]]-[[1819]]), đây chỉ là một toà nhà nhỏ có tên [[Bảng đình]], dùng làm nơi công bố các chiếu thư, chỉ dụ của nhà vua hoặc các bảng [[thi Hội]], [[thi Đình]] cho dân chúng. Năm [[1819]], Bảng đình được thay thế bằng một toà kiến trúc hai tầng mái với 16 cây cột, xung quanh không có vách, tạo nét thanh tú và độc đáo với tên gọi là Phu Văn Lâulâu. Phu Văn Lâulâu còn là nơi ban phát lịch hoặc các sinh hoạt vui chơi dành cho dân chúng do triều đình tổ chức...Thời Minh Mạng, nhà vua quy định sau khi các chiếu thư được tuyên đọc ở Ngọ Môn hoặc điện Thái Hoà sẽ được đặt trên long đình, có che lọng và quân lính theo hầu hai bên để đưa ra niêm yết tại Phu Văn Lâulâu. Các quan hàng tỉnh và hương lão phải đến quỳ lạy trước chiếu thư.

[[Tập tin:PhuVan Pavilion.jpg|nhỏ|phải|300px|Bến Phu Văn Lâulâu]]

*Năm [[1916]], [[Trần Cao Vân]], [[Thái Phiên]] đã giả vờ ngồi câu cá ở bến Phu Văn Lâulâu để bí mật gặp vua [[Duy Tân]] bàn việc khởi nghĩa. Chẳng may việc bất thành, vua Duy Tân bị quân Pháp bắt và đày ra đảo [[Réunion]]. Tương truyền mấy câu ca dưới đây có ý nhắc đến việc này:

* Lúc 5h50 sáng ngày 15 tháng 05 năm 2014, Phu Văn Lâulâu bị sập một góc bên trái. Nguyên nhân là do mối mọt phá hoại và lâu ngày không được tu bổ, sửa chữa.<ref>[http://www.doisongphapluat.com/xa-hoi/phu-van-lau-bi-sap-do-moi-mot-a33171.html Phu Văn Lâu bị sập do mối, mọt], Đời sống & Pháp luật, 16 tháng 05 năm 2014</ref><ref>[http://www.tienphong.vn/xa-hoi/mot-goc-phu-van-lau-bi-sap-705770.tpo Một góc Phu Văn Lâu bị sập ], Tiền Phong, 15 tháng 05 năm 2014</ref>

Nằm trên trục lộ chính của quần thể di tích cố đô Huế, Phu Văn Lâulâu tô điểm thêm cho vẻ đẹp Huế cổ kính và trầm mặc. Nghênh Lương Đình là một điểm dừng chân của du khách trong chương trình tham quan một di sản văn hóa. Phu Văn Lâulâu như một minh chứng cho một thời kỳ [[lịch sử]] gắn liền với nhà vua yêu nước [[Duy Tân]]. Hình ảnh Phu Văn Lâulâu được in trên mặt sau của tờ tiền 50.000 [[đồng (tiền)|đồng]] phát hành từ năm 2003.

*Học giả [[Thái Văn Kiểm]], trong cuốn ''[[Cố đô Huế]]'', đã viết về hai danh thắng là [[cầu Trường Tiền]] và Phu Văn Lâulâu.

*Phu Văn Lâulâu trong tác phẩm văn học: [[Thuyền Ai Đợi Bến Văn Lâu]] do [[Hoa Kỳ]] Xuất Bản, tác giả [[Nguyễn Lý Tưởng]] ấn bản vào năm: 2001 - dày 555 trang. Sách là công trình nghiên cứu lịch sử của tác giả. Những bài nghiên cứu mang hình ảnh của xứ Huế đặc biệt có liên hệ nhiều đến cuộc đời của vua Duy Tân khởi nghĩa chống Pháp vào năm [[1916]] đã ảnh hưởng đến nhiều người, nhiều gia đình mà trong đó có gia đình của tác giả. Sách còn có kể lại phong trào yêu nước nổi dậy chống Pháp cuối [[thế kỷ 19]] đầu thế kỷ 20 tại [[Huế]] gồm có nhiều nhân vật như cụ [[Phan Bội Châu]], [[Huỳnh Thúc Kháng]], [[Trần Quý Cáp]], [[Phan Châu Trinh|Phan Chu Trinh]], [[Đặng Nguyên Cẩn]], [[Nguyễn Tiểu La|Nguyễn Thành]]. Và cũng nói về thân thế sự nghiệp của những nhân vật đó.

* Phu Văn Lâulâu trong ca khúc '''Ai ra xứ Huế''', nhạc và lời: Duy Khánh. Lời ca khúc có đoạn:

* Thái Văn Kiểm, ''Cố đô Huế'', Nha Văn Hoá Bộ QGGD, Saigon, 1960, bản in lại ở Mỹ không đề năm.