|
}}
'''Amazon.com, Inc.''' <ref>{{Chú([[Bảng thíchmẫu web|url=http://secfilings.nasdaq.com/filingFrameset.asp?FilingID=13184158&RcvdDate=2/1/2019&CoName=AMAZON%20COM%20INC&FormType=10-K&View=html|title=Amazon.com,tự Inc.ngữ -âm Form-10K|date=Decemberquốc 31, 2018tế|publisher=[[NASDAQ/ˈæməzɒn/]]|access-date=March 17, 2019}}</ref> ({{IPAc-en|ˈ|æ|m|ə|z|ɒ|n}}), là một công ty công nghệ đa quốc gia của MỹHoa Kỳ có trụ sở tại [[Seattle|Seattle]], [[Washington (tiểu bang)|Washington]]. tậpTập trung vào [[thương mại điện tử]], [[điện toán đám mây]], [[Stream|dòngphát trực tuyến kỹ thuật số]], và [[trí tuệ nhân tạo]] và [[thương mại điện tử]]. Đây đượcĐược coi là một trong những công ty công nghệ [[Bốn công ty công nghệ lớn|Big Four]] cùng với [[Google]], [[Apple Inc.|Apple]] và [[Facebook]].<ref>{{Chú thích web|url=http://theconversation.com/big-tech-isnt-one-big-monopoly-its-5-companies-all-in-different-businesses-92791|title='Big Tech' isn't one big monopoly – it's 5 companies all in different businesses|author=Lotz|first=Amanda|website=The Conversation|language=en|access-date=2019-05-16}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2017-10-31/the-big-four-of-technology|title=The Big Four of Technology|date=2017-10-31|access-date=2019-05-16|language=en}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.barrons.com/articles/ranking-the-big-four-internet-stocks-google-is-no-1-apple-comes-in-last-1503412102|title=Ranking The Big Four Tech Stocks: Google Is No. 1, Apple Comes In Last|author=Rivas|first=Teresa|website=www.barrons.com|language=en-US|access-date=2019-05-16}}</ref>
Amazon được biết đến nhiều thông qua việc phát triển công nghệ và có mức độ quy mô lớn. Amazon là công ty chuyên về mạng lớn nhất tính theo doanh thu trên thế giới. Nhà cung cấp trợ lý [[Trí tuệ nhân tạo|AI]], nền tảng [[điện toán đám mây]] và thị trường [[thương mại điện tử]] lớn nhất thế giới. Đây là công ty lớn thứ hai ở Hoa Kỳ và là một trong những công ty có giá trị nhất thế giới. Amazon là công ty công nghệ lớn thứ hai nếu tính theo doanh thu.
Amazon được thành lập bởi [[Jeff Bezos]] vào ngày 5 tháng 7 năm 1994, tại [[Bellevue, Washington]]. Công ty ban đầu bắt đầu như một thị trường trực tuyến cho sách nhưng sau đó mở rộng để bán đồ điện tử, phần mềm, trò chơi video, may mặc, đồ nội thất, thực phẩm, đồ chơi và trang sức. Năm 2015, Amazon đã vượt qua [[Walmart]] trở thành nhà bán lẻ có giá trị nhất ở Hoa Kỳ. Trong năm 2017, Amazon đã mua lại [[Whole Foods Market]] với giá 13,4 tỷ đô la, điều này đã làm tăng đáng kể sự hiện diện của Amazon với tư cách là một nhà bán lẻ truyền thống. Năm 2018, Bezos tuyên bố rằng dịch vụ giao hàng hai ngày của mình, [[Amazon Prime]], đã vượt qua 100 triệu thuê bao trên toàn thế giới.
Amazon phân phối tải xuống và phát trực tuyến video, âm nhạc, audiobook thông qua các công ty con [[Amazon Prime Video]], [[Amazon Music]] và [[Audible]]. Amazon cũng có một chi nhánh sản xuất, [[Amazon Publishing]]. Một hãng phim và truyền hình, Amazon Studios và một công ty con về điện toán đám mây, Amazon Web Services. Amazon sản xuất các thiết bị và phần cứng tiêu dùng bao gồm máy đọc sách điện tử [[Amazon Kindle|Kindle]], máy tính bảng [[Amazon Fire|Fire]], [[Fire TV]] và thiết bị [[Trợ lý ảo Alexa|Echo]]. Ngoài ra, các công ty con của Amazon cũng bao gồm [[Ring Inc.|Ring]], [[Twitch.tv]], [[Whole Foods Market]] và [[Internet Movie Database|iMDb]]. Văn hóa làm việc siêu cạnh tranh và đòòi hỏi năng lực cao.
Amazon được biết đến với việc làm thay đổi tư duy của các ngành công nghiệp đã được thiết lập tốt thông qua đổi mới công nghệ và quy mô lớn.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.entrepreneur.com/article/312481|title=Why Amazon and Jeff Bezos Are So Successful at Disruption|author=Furth|first=John F.|date=2018-05-18|website=Entrepreneur|language=en|access-date=2019-05-16}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.entrepreneur.com/article/299129|title=Amazon's Lesson About Disruption: Rattle Any Market You Can|author=Bylund|first=Per|date=2017-08-29|website=Entrepreneur|language=en|access-date=2019-05-16}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.forbes.com/sites/danielnewman/2018/10/24/alibaba-vs-amazon-the-battle-of-disruptive-innovation-beyond-traditional-e-commerce/|title=Alibaba vs. Amazon: The Battle Of Disruptive Innovation Beyond Traditional E-Commerce|author=Newman|first=Daniel|website=Forbes|language=en|access-date=2019-05-16}}</ref> Công ty này là [[thị trường thương mại điện tử]] lớn nhất thế giới, nhà cung cấp [[trợ lý AI]] và nền tảng [[điện toán đám mây]] <ref>{{Chú thích web|url=https://www.srgresearch.com/articles/microsoft-cloud-revenues-leap-amazon-still-way-out-front|title=Microsoft Cloud Revenues Leap; Amazon is Still Way Out in Front – Synergy Research Group|authors=Synergy Research Group, Reno, NV|website=srgresearch.com}}</ref> được đo bằng [[doanh thu]] và [[Giá trị vốn hóa thị trường|vốn hóa thị trường]].<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ft.com/cms/s/0/61828252-ac1d-11e0-b85c-00144feabdc0.html|title=Amazon urges California referendum on online tax|author=Jopson|first=Barney|date=July 12, 2011|website=Financial Times|archive-url=https://web.archive.org/web/20110714230245/http://www.ft.com/cms/s/0/61828252-ac1d-11e0-b85c-00144feabdc0.html|archive-date=July 14, 2011|dead-url=no|access-date=August 4, 2011}}</ref> Amazon là [[Danh sách các công ty Internet lớn nhất|công ty Internet lớn nhất tính theo doanh thu]] trên thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=http://fortune.com/global500/list/|title=Fortune Global 500 List 2018: See Who Made It|website=Fortune|access-date=January 8, 2019}}</ref> Đây là công [[Danh sách công ty sử dụng nhiều lao động nhất Hoa Kỳ|ty tư nhân lớn]] thứ hai [[Danh sách công ty sử dụng nhiều lao động nhất Hoa Kỳ|ở Hoa Kỳ]] <ref>{{Chú thích web|url=https://www.cnbc.com/2016/09/23/amazon-climbs-into-list-of-top-five-largest-us-stocks-by-market-cap.html|title=Amazon climbs into list of top five largest US stocks by market cap|author=Cheng|first=Evelyn|date=September 23, 2016|website=CNBC|access-date=February 20, 2019}}</ref> và là một trong những công ty có giá trị nhất thế giới. Amazon là [[Danh sách các công ty công nghệ lớn nhất|công ty công nghệ lớn thứ hai tính]] theo doanh thu.
Amazon được [[Jeff Bezos]] thành lập vào ngày 5 tháng 7 năm 1994, tại [[Bellevue, Washington]]. Công ty ban đầu bắt đầu như một chợ trực tuyến bán sách nhưng sau đó mở rộng để bán đồ điện tử, [[phần mềm]], [[trò chơi video]], may mặc, [[đồ nội thất]], [[thực phẩm]], [[đồ chơi]] và [[trang sức]]. Năm 2015, Amazon đã vượt qua [[Walmart]] trở thành nhà bán lẻ có giá trị nhất tại Hoa Kỳ tính theo [[giá trị vốn hóa thị trường]].<ref name=":3">{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2015/08/18/technology/amazon-bezos-workplace-management-practices.html|title=Jeff Bezos and Amazon Employees Join Debate Over Its Culture|last=Streitfeld|first=David|date=August 17, 2015|work=The New York Times|access-date=February 20, 2019|last2=Kantor|first2=Jodi|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> Vào năm 2017, Amazon đã mua lại [[Whole Foods Market]] với giá 13,4 tỷ đô la, điều này đã làm tăng đáng kể sự hiện diện của Amazon với tư cách là một nhà bán lẻ truyền thống.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2017/06/16/business/dealbook/amazon-whole-foods.html|title=Amazon to Buy Whole Foods for $13.4 Billion|last=Wingfield|first=Nick|date=June 16, 2017|work=The New York Times|access-date=February 20, 2019|last2=de la Merced|first2=Michael J.|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> Năm 2018, Bezos tuyên bố rằng dịch vụ giao hàng trong hai ngày của họ, [[Thủ tướng Amazon|Amazon Prime]], đã có trên 100 triệu người đăng ký trên toàn thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.cnbc.com/2018/04/18/amazon-ceo-jeff-bezos-2018-shareholder-letter.html|title=Jeff Bezos reveals Amazon has 100 million Prime members in letter to shareholders|author=|first=|date=April 18, 2018|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=January 2, 2019}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://phx.corporate-ir.net/phoenix.zhtml?c=97664&p=irol-reportsannual|title=Amazon - Investor Relations - Annual Reports, Proxies and Shareholder Letters|website=phx.corporate-ir.net|access-date=September 6, 2018}}</ref>
Amazon phân phối tải xuống và phát trực tuyến video, âm nhạc, audiobook thông qua các công ty con [[Video chính|Amazon Prime Video]], [[Âm nhạc Amazon|Amazon Music]] và Audible. Amazon cũng có một chi nhánh xuất bản, [[Nhà xuất bản Amazon|Amazon Publishing]], một hãng phim và truyền hình, [[Phim trường Amazon|Amazon Studios]] và một công ty con về điện toán đám mây, [[AWS|Amazon Web Services]]. Công ty cũng sản xuất hàng [[điện tử tiêu dùng]] bao gồm [[Amazon Kindle|Kindle]] e-reader, [[máy tính bảng]] Fire, [[TV cháy|Fire TV]], và thiết bị. Ngoài ra, các công ty con của Amazon cũng bao gồm [[Nhẫn (công ty)|Ring]], [[Twitch.tv]], Whole Food Market và [[Internet Movie Database|IMDb]]. Amazon cũng đã dính vào nhiều scandal, nhất là bị chỉ trích vì vi phạm giám sát công nghệ,<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.washingtonpost.com/technology/2019/04/30/amazons-facial-recognition-technology-is-supercharging-local-police/|title=Amazon's facial-recognition AI is supercharging police in Oregon.|last=Harwell|first=Drew|date=April 30, 2019|work=The Washington Post|access-date=June 30, 2019}}</ref> văn hóa làm việc siêu cạnh tranh và đòi hỏi cao,<ref name="linkedin">[https://www.linkedin.com/pulse/amazonians-response-inside-amazon-wrestling-big-ideas-nick-ciubotariu An Amazonian's response to "Inside Amazon: Wrestling Big Ideas in a Bruising Workplace"] August 16, 2015</ref> tránh thuế,<ref name="fortune">{{Chú thích web|url=http://fortune.com/2019/02/14/amazon-doesnt-pay-federal-taxes-2019/|title=Amazon Will Pay a Whopping $0 in Federal Taxes on $11.2 Billion Profits|author=Stampler|first=Laura|date=February 14, 2019|website=Fortune|language=en|access-date=February 20, 2019}}</ref> và thực hành chống cạnh tranh.<ref name="baum">{{Chú thích báo|url=http://www.natlawreview.com/article/amazon-wins-ruling-results-searches-brands-it-doesn-t-sell|title=Amazon Wins Ruling on Results for Searches on Brands It Doesn't Sell|last=Baum|first=Andrew|date=October 23, 2015|work=The National Law Review|access-date=December 21, 2015|publisher=Foley & Lardner}}</ref>
== Lịch sử ==
Năm 1994, Jeff Bezos thành lập Amazon. Ông chọn địa điểm tại Seattle vì tài năng kỹ thuật do Microsoft cũng nằm ở đó.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=f3NBQcAqyu4&t=223 The David Rubenstein Show: Jeff Bezos], Bloomberg Markets and Finance, 2018-09-19</ref> Vào tháng 5 năm 1997, Amazon đã trở thành [[công ty đại chúng]]. Công ty bắt đầu bán nhạc và video vào năm 1998, lúc đó nó bắt đầu hoạt động trên phạm vi quốc tế bằng cách mua lại những công ty bán sách trực tuyến ở [[Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland|Vương quốc Anh]] và [[Đức]]. Năm sau, công ty cũng bắt đầu bán các trò chơi video, đồ điện tử tiêu dùng, đồ gia dụng, phần mềm, trò chơi và đồ chơi ngoài các mặt hàng khác.
Năm 2002, tập đoàn này thành lập [[Dịch vụ web Amazon|Amazon Web Services]] (AWS), nơi cung cấp dữ liệu về mức độ phổ biến của trang web, mô hình lưu lượng truy cập Internet và các số liệu thống kê khác cho các nhà tiếp thị và nhà phát triển. Vào năm 2006, tổ chức này đã phát triển danh mục AWS của mình khi [[Đám mây điện toán đàn hồi Amazon|Elastic Compute Cloud]] (EC2), cho thuê sức mạnh xử lý máy tính cũng như [[Amazon S3|Dịch vụ lưu trữ đơn giản]] (S3), cho thuê lưu trữ dữ liệu qua Internet, được cung cấp. Cùng năm đó, công ty thành lập ''Fulfillment by Amazon'', nơi quản lý tài sản của các cá nhân và công ty nhỏ, và bán đồ đạc của họ thông qua trang web của công ty. Năm 2012, Amazon đã mua [[Amazon Robotics|Kiva Systems]] để tự động hóa hoạt động kinh doanh quản lý hàng tồn kho, mua chuỗi siêu thị [[Whole Foods Market|Whole Food Market]] 5 năm sau vào năm 2017.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.britannica.com/topic/Amazoncom|title=Amazon.com - History & Facts|website=Encyclopedia Britannica|access-date=January 3, 2019}}</ref>
== Tham khảo ==
{{tham khảo|2}}
|
