Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Calci”

Canxi là nguyên tố thiết yếu cho sinh vật sống, đặc biệt trong sinh lý học tế bào và tồn tại dưới 3 dạng trong máu: 50% dưới dạng ion Ca²⁺⁺, gần 50% kết hợp với protein huyết tương, chủ yếu là albumin và chỉ còn rất ít dưới dạng phức hợp với phosphatphotphat, citrat, carbonatcacbonat. Ở đây có sự di chuyển ion Ca²⁺ vào và ra khỏi [[tế bào chất]] có vai trò mang tính hiệu cho nhiều quá trình tế bào. Là một khoáng chất chính trong việc tạo xương, [[răng]] và [[sò|vỏ sò]], canxi là kim loại phổ biến nhất về khối lượng có trong nhiều loài [[động vật]].

Vôi ở dạng vật liệu xây dựng đã được sử dụng từ thời tiền sử cách nay khoảng 7000 đến 14000 TCN.<ref name="minerals.usgs">{{Chú thích web |tiêu đề = Commodity report:Lime |nhà xuất bản = United States Geological Survey | tên 1 = M. Michael | họ 1 = Miller | url = http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/lime/390498.pdf | ngày truy cập = ngày 6 tháng 3 năm 2012}}</ref> Lò vôi được định tuổi đầu tiên có niên đại 2500 TCN và được tìm thấy ở [[Khafajah]] [[Lưỡng Hà|Mesopotamia]].<ref>{{chú thích sách | url =http://books.google.com/?id=ryap1yyEGAgC&pg=PA4 | page = 4 | title =Lime Kilns and Lime Burning | isbn =978-0-7478-0596-0 | author1 =Williams | first1 =Richard | year =2004}}</ref><ref>{{chú thích sách | url = http://books.google.de/books/about/Lime_and_limestone.html?id=vHQsGAKAdYoC | title = Lime and Limestone: Chemistry and Technology, Production and Uses | isbn = 978-3-527-61201-7 | author1 = Oates | first1 = J. A. H | date = ngày 1 tháng 7 năm 2008}}</ref> Calcium (từ tiếng [[Latinh|Latin]] {{lang|la|calx}}, thuộc về ''calcis'', nghĩa là "vôi")<ref>{{L&S|calx|ref}}</ref> đã được biết từ rất sớm vào thế kỷ I khi người La Mã cổ đại điều chế vôi ở dạng canxi ôxit. Văn liệu năm 975 ghi nhận rằng canxi sulfat là chất hữu ích trong việc hình thành xương. Nó không được tách biệt mãi cho đến năm 1808 ở [[Anh]] khi [[Humphry Davy|Sir Humphry Davy]] điện phân một hỗn hợp gồm vôi và [[thủy ngân ôxit]].<ref>{{chú thích tạp chí | author = Davy H | year = 1808 | title = Electro-chemical researches on the decomposition of the earths; with observations on the metals obtained from the alkaline earths, and on the amalgam procured from ammonia | url = http://books.google.com/books?id=gpwEAAAAYAAJ&pg=102#v=onepage&q&f=false | journal = Philosophical Transactions of the Royal Society of London | volume = 98 | issue = | pages = 333–370 |bibcode = 1808RSPT...98..333D | doi = 10.1098/rstl.1808.0023 }}</ref>.

Canxi là một thành phần quan trọng của khẩu phần dinh dưỡng. Sự thiếu hụt rất nhỏ của nó đã ảnh hưởng tới sự hình thành và phát triển của [[xương]] và [[răng]]. Thừa can xi có thể dẫn đến [[sỏi thận]] (vì khi nồng độ cao dễ bị kết tinh gây ngưng trệ quá trình bài tiết). [[Vitamin D]] là cần thiết để hấp thụ canxi. Các sản phẩm [[sữa]] chứa một lượng lớn canxi.

</ref> Trong cơ thể thì 98% canxi nằm ở xương và răng; 2% còn lại là ion canxi nằm trong máu để thực hiện các chức năng thần kinh cơ, đông máu. Trong máu, Ca ở dưới 3 dạng: 50% dưới dạng ion Ca++, gần 50% kết hợp với protein huyết tương, chủ yếu là albumin và chỉ còn rất ít dưới dạng phức hợp với phosphatphotphat, citrat, carbonat.

CaO + 3C → CaC₂ + CO (xảy ra ở nhiệt độ 30003.000&nbsp;°C)