Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hoắc Khứ Bệnh”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
- 3 thể loại; ± 2 thể loại dùng HotCat
Dòng 1:
'''Hoắc Khứ Bệnh''' ([[chữ Hán]]: {{zh|t=霍去病|s=霍去病|p=Huo Qubing}}, [[140 TCN]] - [[117 TCN]]), là người huyện Bình Dương, quận Hà Đông<ref>Nay thuộc địa phận Lâm Phần, Sơn Tây, [[Trung Quốc]]</ref>, đại tướng chống [[Hung Nô]] của [[nhà Hán]] trong [[lịch sử Trung Quốc]].
 
== Thân thế ==
Cha của Hoắc Khứ Bệnh là [[Hoắc Trọng Nhụ]], huyện lại huyện Bình Dương. Khoảng năm [[141 TCN]], Hoắc Trọng Nhụ đến kinh đô Trường An và quen biết với [[Vệ Thiếu Nhi]], con gái của vợ Bình Dương hầu Tào Thọ đang làm nô tì trong nhà công chúa Bình Dương<ref>Vệ Thiếu Nhi vốn là con riêng của vợ Tào Thọ là Vệ Ẩu, đồng thời là chị của hoàng hậu Vệ Tử Phu</ref>. Hai người nảy sinh tình cảm với nhau, và Vệ Thiếu Nhi có mang, sau đó sinh Hoắc Khứ Bệnh năm [[140 TCN]], còn Hoắc Trọng Nhụ về sau trở lại huyện Bình Dương và không còn liên lạc với Vệ Thiếu Nhi nữa, về sau có người con thứ là [[Hoắc Quang]]. Một thời gian sau, em gái Vệ Thiếu Nhi là [[Vệ Tử Phu]] được [[Hán Vũ Đế]] phong làm [[hoàng hậu]]<ref name="SK 12">[[Tư Mã Thiên]], ''[[Sử ký Tư Mã Thiên|Sử ký]]'', quyển 12, Bản kỷ, ''[[:wikisource:zh:史記/卷012|Hiếu Vũ bản kỉkỷ]]''.</ref>, do đó gia đình của Hoắc Khứ Bệnh cũng được trọng vọng.▼
 
▲Cha của Hoắc Khứ Bệnh là [[Hoắc Trọng Nhụ]], huyện lại huyện Bình Dương. Khoảng năm [[141 TCN]], Hoắc Trọng Nhụ đến kinh đô Trường An và quen biết với [[Vệ Thiếu Nhi]], con gái của vợ Bình Dương hầu Tào Thọ đang làm nô tì trong nhà công chúa Bình Dương<ref>Vệ Thiếu Nhi vốn là con riêng của vợ Tào Thọ là Vệ Ẩu, đồng thời là chị của hoàng hậu Vệ Tử Phu</ref>. Hai người nảy sinh tình cảm với nhau, và Vệ Thiếu Nhi có mang, sau đó sinh Hoắc Khứ Bệnh năm [[140 TCN]], còn Hoắc Trọng Nhụ về sau trở lại huyện Bình Dương và không còn liên lạc với Vệ Thiếu Nhi nữa, về sau có người con thứ là [[Hoắc Quang]]. Một thời gian sau, em gái Vệ Thiếu Nhi là [[Vệ Tử Phu]] được [[Hán Vũ Đế]] phong làm [[hoàng hậu]]<ref>Sử ký, Hiếu Vũ bản kỉ</ref>, do đó gia đình của Hoắc Khứ Bệnh cũng được trọng vọng.
 
== Đại tướng chống Hung Nô ==
Hoắc Khứ Bệnh được [[Hán Vũ Đế]] tin tưởng, cho vào cung làm thị trung, bảo vệ cho hoàng đế. Năm [[123 TCN]], Vũ Đế cử ông cùng với cậu là [[Vệ Thanh]] dẫn quân chinh phạt [[Hung Nô]] ở phía bắc, lúc đó ông mới 18 tuổi. Trong lần cầm quân này, Hoắc Khứ Bệnh chỉ với 800 người đã tiến sâu vào được lãnh thổ Hung Nô, chém tộng cộng 2.028 người Hung Nô, buộc quân Hung Nô phải rút chạy, đồng thời ông còn bắt sống được thúc phụ của thiền vu Hung Nô là [[La Cô Bỉ]] và giết được ông của thiền vu. Do chiến công này, Hoắc Khứ Bệnh được Hán Vũ Đế khen ngợi, phong làm Phiêu diêu giáo úy, tước Quan Quân hầu.
 
HoắcNăm Khứ[[121 Bệnh đượcTCN]], [[Hán Vũ Đế]] tinthăng tưởng,Hoắc choKhứ vào cungBệnh làm thịPhiêu trung,kị bảotướng vệ cho hoàng đế. Năm [[123 TCN]]quân, Vũvà Đếra cửlệnh ông cùngđánh vớiHung cậuNô làlần [[Vệthứ Thanh]]hai. dẫnÔng quânchỉ chinhhuy phạtmột [[Hungđội Nô]]kỵ ởbinh phíanhẹ bắc,gồm lúc1 đóvạn ôngphiêu mớikị 18quân tuổi.tiến Trongvề lầnphía cầmtây quâncủa này,Lũng HoắcTây Khứvà Bệnhtrong chỉvòng với6 800 ngườingày đã tiến sâu vào được1000 lãnhdặm thổqua Hung5 Nô,tiểu chémquốc tộng cộng 2028 ngườicủa Hung Nô, buộcgiết 9.000 quân Hung Nô phải rút chạy, đồng thời ông cònvà bắt sống được thúchơn phụ1.000 củangười. thiềnChiến vuthắng Hungở NôHà làTây [[Lalần Cônày Bỉ]]đã vàgiúp giếtnhà đượcHán ôngkhống củachế thiềnhoàn vu.toàn Dokhu chiếnvực côngHà nàyTây, Hoắcbuộc Khứquân BệnhHung đượcNô Hánlui Vũvề Đếphía khen ngợi, phong làm Phiêu diêu giáo úy, tước Quan Quân hầubắc.
 
Cũng trong lần chỉ huy này, Hoắc Khứ Bệnh đi ngang qua huyện Bình Dương gặp và nhận lại cha là [[Hoắc Trọng Phụ]]Nhụ và người em trai là Hoắc Quang. Cùng năm đó, Hoắc Khứ Bệnh đưa Hoắc Quang về kinh đô Trường An và tiến cử lên Hán Vũ Đế. Do sự tiến cử của anh, Hoắc Quang tuy mới khoảng 10 tuổi cũng đã được phong làm Lang quân rồi Tào quan và Thị trung<ref>{{chú thích web|authorname="HT 68">[[Ban Cố|title=]], ''[[Hán thư]]'', quyển 68|url=http, Liệt truyện, ''[[://zh.wikisource.org/wiki:zh:漢書/%E6%BC%A2%E6%9B%B8/%E5%8D%B7068卷068|accessdate=25/06/2013}}Hoắc Quang Kim Mật Đê truyện]]''.</ref>.▼
Năm [[121 TCN]], [[Hán Vũ Đế]] thăng Hoắc Khứ Bệnh làm Phiêu kị tướng quân, và ra lệnh ông đánh Hung Nô lần thứ hai. Ông chỉ huy một đội kỵ binh nhẹ gồm 1 vạn phiêu kị quân tiến về phía tây của Lũng Tây và trong vòng 6 ngày đã tiến sâu vào 1000 dặm qua 5 tiểu quốc của Hung Nô, giết 9000 quân Hung Nô và bắt được hơn 1000 người. Chiến thắng ở Hà Tây lần này đã giúp nhà Hán khống chế hoàn toàn khu vực Hà Tây, buộc quân Hung Nô lui về phía bắc.
 
Sau đó, năm [[119 TCN]], Hán Vũ Đế lại cử 100000100.000 kị binh đánh Hung Nô, giao cho Hoắc Khứ Bệnh và [[Vệ Thanh]] mỗi người chỉ huy 5000050.000 quân chia làm hai ngả đánh sâu vào địa phận Hung Nô. Hoắc Khứ Bệnh tiến quân theo hướng tây, đuổi người Hung Nô tới tận Lang Cư Tư Sơn, còn Vệ Thanh theo hướng đông đánh vào triều đình Hung Nô. Trong trận chiến này, ông dẫn quân vượt 20002.000 dặm tiến vào Đại quận, đánh bại quân Hung Nô do [[Tả Hiền Vương]] chỉ huy, tiêu diệt 70443 tên địch, từ đó Hung Nô chạy xa không dám quay lại, xóa được nạn Hung Nô uy hiếp triều đình. Do chiến công này, ông cùng Vệ Thanh đều được phong làm Đại tư mã.▼
▲Cũng trong lần chỉ huy này, Hoắc Khứ Bệnh đi ngang qua huyện Bình Dương gặp và nhận lại cha là [[Hoắc Trọng Phụ]] và người em trai là Hoắc Quang. Cùng năm đó, Hoắc Khứ Bệnh đưa Hoắc Quang về kinh đô Trường An và tiến cử lên Hán Vũ Đế. Do sự tiến cử của anh, Hoắc Quang tuy mới khoảng 10 tuổi cũng đã được phong làm Lang quân rồi Tào quan và Thị trung<ref>{{chú thích web|author=Ban Cố|title=Hán thư, quyển 68|url=http://zh.wikisource.org/wiki/%E6%BC%A2%E6%9B%B8/%E5%8D%B7068|accessdate=25/06/2013}}</ref>.
 
▲Sau đó, năm [[119 TCN]], Hán Vũ Đế lại cử 100000 kị binh đánh Hung Nô, giao cho Hoắc Khứ Bệnh và [[Vệ Thanh]] mỗi người chỉ huy 50000 quân chia làm hai ngả đánh sâu vào địa phận Hung Nô. Hoắc Khứ Bệnh tiến quân theo hướng tây, đuổi người Hung Nô tới tận Lang Cư Tư Sơn, còn Vệ Thanh theo hướng đông đánh vào triều đình Hung Nô. Trong trận chiến này, ông dẫn quân vượt 2000 dặm tiến vào Đại quận, đánh bại quân Hung Nô do [[Tả Hiền Vương]] chỉ huy, tiêu diệt 70443 tên địch, từ đó Hung Nô chạy xa không dám quay lại, xóa được nạn Hung Nô uy hiếp triều đình. Do chiến công này, ông cùng Vệ Thanh đều được phong làm Đại tư mã.
 
== Qua đời ==
 
Năm [[117 TCN]], Hoắc Khứ Bệnh lâm bệnh qua đời, có thể là do chiến tranh cũng như nguồn nước bị đầu độc khi ông tiến sâu vào lãnh địa Hung Nô {{fact|date=7-2014}}, hưởng dương 24 tuổi, được truy tặng thụy hiệu là Quan Quân Cảnh Hoàn hầu. Thi hài ông được an táng ở phía đông bắc Mậu Lăng. Con trai ông là [[Hoắc Thiện]] lên thế tập tước hầu, gọi là Quan Quân Ai hầu, được sáu năm thì mất, tước bị trừ. Ngoài ra Hoắc Khứ Bệnh còn có một người con nhỏ, sinh ra [[Hoắc Sơn]] và [[Hoắc Vân]].
 
Hàng 22 ⟶ 19:
 
== Sự tích ==
Một trong những chuyện nổi tiếng nhất về ông được chép trong ''Sử Ký'' của Tư Mã Thiên là việc ông được vua ban cho một bình rượu ngon. Sau đó ông đổ rượu xuống sông, để tướng sĩ có thể cùng nếm mùi vị của rượu.▼
 
▲Một trong những chuyện nổi tiếng nhất về ông được chép trong ''Sử Ký'' của Tư Mã Thiên là việc ông được vua ban cho một bình rượu ngon. Sau đó ông đổ rượu xuống sông, để tướng sĩ có thể cùng nếm mùi vị của rượu.
== Xem thêm ==
*[[Hán Vũ Đế]]
*[[Vệ Thanh]]
*[[Hoắc Quang]]
 
== Tham khảo ==
*[[Sử ký Tư Mã Thiên]], mục
**''Vệ tướng quân phiêu kị tướng quân truyện''
**''Hiếu Vũ bản kỉkỷ''
*''[[Hán thư]], mục ''Hoắc Quang Kim Nhật Đê truyện''.
*''[[Đại Mạcmạc Daodao]]'', tiểu thuyết của Đồng Hoa về chuyện tình Hoắc Khứ Bệnh và Ngọc Cẩn.
*''[[Phong trung kỳ duyên|Tinh nguyệt truyền kìkỳ]]'', bộ phim dựa trên tiểu thuyết ''[[Đại mạc dao]]'' của Đồng Hoa, diễn bởi [[Bành Vu Yến]].
 
== Chú thích ==có quen biết với Lý phu nhân
{{Tham khảo}}
 
Hàng 45 ⟶ 43:
* [[Hoắc Quang]]
 
[[Thể loại:NhânNgười vậtSơn quânTây sự(Trung nhà HánQuốc)]]
[[Thể loại:Người nhà Hán]]
[[Thể loại:Sinh 140 TCN]]
[[Thể loại:Mất 117 TCN]]
[[Thể loại:MấtNhân thậpvật kỷquân 110sự TCNTây Hán]]
[[Thể loại:Năm 117 TCN]]
[[Thể loại:Năm 140 TCN]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Hoắc_Khứ_Bệnh”