Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tần Thủy Hoàng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
đề nghị không tự tiện đặt thụy hiệu ngoài sử sách chính thống.
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 30:
| chữ ký = 始皇帝 (篆文).svg
|nơi sinh=}}
'''Tần Thủy Hoàng''' ([[tiếng Trung Quốc|Tiếng Trung]]: 秦始皇) (18 tháng 2 năm 259 TCN – 10 tháng 9 năm 210 TCN),''' tên huý là '''Chính''' (政), [[tính thị|tính]] [[Doanh (họ)|Doanh]] (嬴), [[tính thị|thị]] '''[[họ Triệu|Triệu]]''' (趙) hoặc '''[[họ Tần|Tần]]''' (秦), là vị vua thứ 31 của [[Tần (nước)|nước Tần]], đồng thời là [[danh sách vua Trung Quốc|hoàng đế]] đầu tiên thống nhất Trung Hoa sau khi tiêu diệt sáu nước [[chư hầu]], chấm dứt thời kỳ [[Chiến Quốc]] vào năm 221 TCN.<ref name="duik">Duiker, William J. Spielvogel, Jackson J. Edition: 5, illustrated. (2006). ''World History: Volume I: To 1800''. Thomson Higher Education publishing. ISBN 0-495-05053-9, 9780495050537. pg 78.</ref> Ông lên ngôi vua của nước Tần vào năm 13 tuổi, và trở thành hoàng đế vào năm 38 tuổi. Thay vì tiếp tục xưng vương như các vị vua thời [[nhà Thương]] và [[nhà Chu]], để đánh dấu mốc cho việc thống nhất Trung Hoa và chứng tỏ [[nhà Tần]] còn vĩ đại hơn các triều đại trước, ông tự tạo ra một danh hiệu mới là "[[Hoàng đế]]" (皇帝) và tự gọi mình là Thủy Hoàng Đế (始皇帝).
 
Tần Thủy Hoàng là người đã đánh dấu sự khởi đầu của đế quốc phong kiến Trung Hoa mà chỉ kết thúc với sự sụp đổ của [[nhà Thanh]] vào năm 1912. Sau khi thống nhất Trung Hoa, ông và [[tể tướng|thừa tướng]] [[Lý Tư]] đã thông qua một loạt các cải cách lớn về kinh tế và chính trị, bao gồm thiết lập hệ thống quan lại nắm quyền ở địa phương do triều đình chỉ định thay vì phân chia ban tước cho các quý tộc như trước kia, cho phép nông dân sở hữu đất, thống nhất hệ thống đo lường, tiền tệ, đi lại, đồng thời xây dựng hệ thống luật pháp chặt chẽ.<ref name="duik" /> Ông đã tiến hành nhiều đại dự án, bao gồm việc xây dựng trường thành ở phương bắc, đặt nền móng cho [[Vạn Lý Trường Thành]], [[Linh Cừ|kênh Linh Cừ]], [[cung A Phòng]], [[lăng mộ Tần Thủy Hoàng]] được bảo vệ bởi [[đội quân đất nung]], chinh phạt phương Nam để mở rộng lãnh thổ, với cái giá của rất nhiều mạng người. Để dập tắt những ý kiến trái chiều và áp đặt tư tưởng theo trường phái [[Pháp gia]], ông đã cho [[Đốt sách chôn nho|đốt cháy nhiều cuốn sách và chôn sống nhiều học giả]]. Ông trị vì 37 năm, trong đó xưng vương 25 năm, xưng đế 12 năm, qua đời vì bệnh vào năm 210 TCN ở tuổi 49.<ref name="Ren">Ren, Changhong. Wu, Jingyu. (2000). ''Rise and Fall of the Qin Dynasty''. Asiapac Books Pte Ltd. ISBN 981-229-172-5, 9789812291721</ref>