Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Loại hình ngôn ngữ”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trang mới: '''1. Khái niệm loại hình ngôn ngữ''' Loại hình ngôn ngữ là một khái niệm của ngôn ngữ học, dùng để chỉ tập hợp các ngôn ngữ có chung mộ... |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
{{wikify}}
'''1. Khái niệm loại hình ngôn ngữ'''
Loại hình học là bộ môn khoa học nghiên cứu về loại hình ngôn ngữ với hai khuynh hướng sau:
'''Loại hình học chỉnh thể''' nghiên cứu, phân loại ngôn ngữ loài người dựa trên tập hợp nhiều tiêu chí. Khái niệm loại hình được hiểu là một tập hợp, hệ thống các đặc điểm hình thái, ngữ pháp, ngữ âm.
'''Loại hình học đặc trưng''' là khuynh hướng nghiên cứu mới, phân loại ngôn ngữ theo từng đặc điểm cụ thể. Khái niệm loại hình được hiểu là một đặc trưng(hình thái, ngữ âm, ngữ pháp).
Phân loại các ngôn ngữ theo loại hình không căn cứ vào nguồn gốc xuất xứ mà dựa vào cấu trúc nội tại của chúng.
'''2. Tiêu chí phân loại'''
'''Khái niệm''': Tiêu chí phân loại các loại hình ngôn ngữ là những đặc điểm cấu trúc, hình thái có giá trị phân loại các ngôn ngữ.
Trong ngôn ngữ nói chung có nhiều đặc điểm:
- Đặc điểm loại hình: có mặt ở một số ngôn ngữ này mà không có mặt ở một số ngôn ngữ khác. Ví dụ: Có hay không có thanh điệu
Đây là đặc điểm dựa vào đó các nhà loại hình phân loại loại hình ngôn ngữ
'''Các loại tiêu chí (đặc điểm hình thái)'''
- Hình thái học: phương thức cấu tạo từ (bằng phương thức phụ tố, căn tố, ghép), phương thức biểu thị các phạm trù ngữ pháp, các ý nghĩa ngữ pháp.
- Cú pháp học: phương thức đánh dấu các thành phần câu, các chức vụ cú pháp, trật tự từ, kết cấu cú pháp.
- Ngữ âm học: thanh điệu, phụ âm, nguyên âm.
'''3. Kết quả phân loại''' Sự phân loại hiện nay thường được nhiều người chấp nhận nhất là sự phân loại các ngôn ngữ trên thế giới thành 4 loại: đơn lập, hòa kết, chắp dính,lập khuôn.
- Tiếng Việt, Mường, Hán, Thái
- Từ không có sự phân chia, phân biệt thành căn tố và phụ tố mà chỉ do căn tố tạo thành.
- Từ không biến đổi hình thái.
- Ý nghĩa ngữ pháp và quan hệ ngữ pháp được thể hiện bằng hư từ và trật tự từ.
- Phạm trù từ loại không được thể hiện rõ ràng bằng các dấu hiệu hình thức. Người ta nhận diện từ loại dựa vào khả năng kết hợp và cương vị cú pháp.
- Trật tự S - O - V là trật tự cố định.
- Ranh giới giữa cụm từ và từ ghép là khó phân biệt.
'''3.2 Loại hình ngôn ngữ hòa kết'''
- Tiếng Anh, tiếng Nga, tiềng Pháp...
- Từ có sự phân biệt giữa căn tố và phụ tố nhưng ranh giới giữa căn tố và phụ tố không rõ ràng.
- Từ biến đổi hình thái để thể hiện ý nghĩa ngữ pháp.
- Số lượng hư từ ít.
- Quan hệ giữa phụ tố và ý nghĩa mà chúng biểu đạt không tương ứng 1:1
+ 1 phụ tố có thể có nhiều ý nghĩa ngữ pháp.
+ 1 ý nghĩa ngữ pháp có thể được diễn đạt bằng nhiều phụ tố.
- Phụ tố có thể đảm đương nhiều chức năng, có phụ tố đồng âm và đồng nghĩa.
''' 3.3 Loại hình ngôn ngữ chắp dính'''
- Tiếng Nhật, tiếng Hàn. tiếng Thổ...
- Từ có căn tố và phụ tố và ranh giới giữa chúng rõ ràng.
- Số lượng các phụ tố rất nhiều, gần như không có phụ tố đồng âm, đồng nghĩa.
- Căn tố có thể hoạt động độc lập mà không cần sự có mặt của phụ tố.
'''3.4 Loại hình lập khuôn (đa tổng hợp)'''
- Các ngôn ngữ Chu-cốt, Cam-chat.
- Có một loại đơn vị đặc biệt. Vè mặt hình thức là từ, về mặt chức năng là câu.
- Vừa có hiện tượng chắp nối liên tiếp như các ngôn ngữ chắp dính, vừa có hiện tượng biến đổi phụ tố như các ngôn ngữ biến hình.
Thư mục tham khảo
1.N.V.Xtankêvich Các loại hình ngôn ngữ Nxb Đại học và trung học chuyên nghiệp Hà Nội 1982 274tr
2.http://ngonngu.net/
{{sơ khai}}
| |||