Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tập hợp Mandelbrot”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không nên để quá nhiều hình trong bài
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017
Dòng 1:
[[Tập tin:Mandel zoom 00 mandelbrot set.jpg|322px|phải|nhỏ|Hình ảnh đầu tiên của '''tập Mandelbrot''' (trên mặt phẳng phức) trong dãy phóng đại với môi trường được tô màu liên tục (các điểm màu đen thuộc về tập này).]]
 
'''Tập Mandelbrot''' <math>(</math>'''không gian Mandelbrot'''<math>)</math> là một tập hợp các điểm nằm trong mặt phẳng phức, với [[phần bù|tập hợp bổ sung]] của nó có dạng phân dạng:fractal. Tập Mandelbrot là tập các giá trị của số phức ''c'' ∈ ℂ với quỹ đạo (động lực) quỹ đạo bắt đầu từ 0 dưới phép lặp của đa thức bậc hai hệ số phức ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub> + 1 = ''z''<sub>''n''</sub><sup>2</sup> + ''c'' vẫn bị chặn (đóng trong biên).<ref>{{Chú thích web|url=http://math.bu.edu/DYSYS/explorer/def.html|tiêu đề=Mandelbrot Set Explorer: Mathematical Glossary|ngày truy cập = ngày 7 tháng 10 năm 2007}}</ref> Có nghĩa là, một số phức ''c'' [[thuộc]] về tập Mandelbrot, khi bắt đầu với ''z''<sub>0</sub> = 0 và áp dụng phép lặp lại, thì giá trị tuyệt đối của ''z''<sub>0</sub> không bao giờ vượt quá một số xác định (số này phụ thuộc vào ''c'') cho dù điểm ''n'' lớn như thế nào. Tập Mandelbrot được đặt tên theo danh sách nhà toán học; nhà toán học [[Benoît Mandelbrot]], người đầu tiên đã nghiên cứu và phát triển nó.
Dòng 11:
Tập Mandelbrot đã trở thành phổ biến ở cả bên ngoài toán học, từ vẻ đẹp thẩm mỹ cho tới cấu trúc phức tạp được xuất phát từ định nghĩa đơn giản, và nó cũng là một trong những ví dụ nổi tiếng của đồ họa toán học. Nhiều nhà toán học, bao gồm Mandelbrot, đã phổ biến các lĩnh vực của [[toán học]]; lĩnh vực toán học này ra [[công chúng]].
 
== Theo bậc ==
== Ảnh Tập Hợp Mandelbrot Bậc 2 ==
 
Những ảnh ở dưới chỉ đá dạng của tập hợp Mandelbrot bậc 2. Củ lớn của tập hợp Mandelbot bậc hai có hai múi nhưng các củ con là hình tròn (vùng đen trong các ảnh phía dưới). Có vô cung tập hợp Mandelbrot con xung quang tập hợp chánh. Quanh các tập hợp con có nhóm hình dạng cặp 2, 4, 8, 16 v.v. Chu ý tập hợp Mandelbrot bậc 2 có một trục đối xứng.
=== Bậc hai ===
Củ lớn của tập hợp Mandelbot bậc hai có hai múi nhưng các củ con là [[hình tròn]] (vùng đen trong các ảnh phía dưới). Có vô cung tập hợp Mandelbrot con xung quang tập hợp chánh. Quanh các [[Tập hợp con (toán học)|tập hợp con]] có nhóm hình dạng cặp 2, 4, 8, 16,... Tập hợp Mandelbrot bậc hâi có một [[trục đối xứng]].
 
Một số có hình dạng giống vật thiên nhiên (ví dụ lá cây, óc, vỏ ốc, vi khuẩn, sâm sét, tia sáng, tuyết, sao biển, v.v) cho nên toán thuộc phân dạng cũng được gọi là ''hình học thiên nhiên''.
 
=== Bậc ba ===
<gallery>
Tập hợp Mandelbrot bậc ba tính bằng cộng thức bậc 3: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup>3</sup> + ''c,'' có đối xứng hai trục, cách 90° (π/2 [[radian]]).
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Hai.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Hai
Tập tin:Mandelbrot_Con.png|Trong tập Mandelbrot có nhiều tập con giống tập Mandelbrot chính.
Tập tin:Mandelbrot_Bông.png|Một loại bông của tập hợp Mandelbrot.
Tập tin:Mandelbrot_Óc_0.png|Một óc có trên chỉ từ khé đít của ngững tập hợp Mandelbrot con.
Tập tin:Mandelbrot_Bông_1.png|Một bông trên sợi chỉ từ khé đít của ngững tập hợp Mandelbrot con.
Tập tin:Mandelbrot_Con_Méo.png|Một tập hợp Mandelbrot con méo.
Tập tin:Mandelbrot_Con_Óc_Xanh.png|Tập hợp Mandebrot có nhiều óc xoay.
Tập tin:Mandelbrot_Ba_Óc_Xoay.png|Ba ốc xoay
Tập tin:Mandelbrot_Bốn_Óc.png|Bốn ốc
Tập tin:Mandelbrot_Từ_Trường.png|Sợi Dây Từ Trường
Tập tin:Mandelbrot_Sao_Biển.png|Sao Biển
Tập tin:Mandelbrot_Rong_Biển_0.png|Rong Biển
Tập tin:Mandelbrot_Chuôn_Chuồn.png|Chuôn Chuồn
Tập tin:Mandelbrot_Lá Cây Thông.png|Lá Cây Thông
Tập tin:Mandelbrot_Hào_Quang.png|Hào_Quang
Tập tin:Mandelbrot_Thũng_Lũng_Lá_Cây.png|Thũng Lũng Lá Cây
Tập tin:Mandelbrot_Vành_Đài_Ốc_Mịn.png|Vành Đài Ốc Mịn
Tập tin:Mandelbrot_Hai_Ốc_Mịn.png|Hai Ốc Mịn
Tập tin:Mandelbrot_Vóng_Sóng.png|Vòng Sóng
Tập tin:Mandelbrot_Vòng_Biển.png|Vòng Biển
Tập tin:Mandelbrot_Ốc_Gai.png|Ốc Gai
Tập tin:Mandelbrot_Khe_Nứt.png|Khe Nứt
Tập tin:Mandelbrot_Tia_Điện.png|Tia Điện
Tập tin:Mandelbrot_Phố_Từ_Không_Gian.png|Phố Từ Không Gian
Tập tin:Mandelbrot_Hai_Hào_Quang.png|Hai Hào Quang
Tập tin:Mandelbrot_Xoay_Hai_Ốc.png|Xoay Hai Ốc
Tập tin:Mandelbrot_Ổ_Ốc.png|Ổ Ốc
Tập tin:Mandelbrot_Bánh_Ngọt.png|Bánh Ngọt
Tập tin:Mandelbrot_Vi_Khuẩn.png|Vi Khuẩn
Tập tin:Mandelbrot_Bầy_Bánh_Răng.png|Bầy Bánh Răng
Tập tin:Mandelbrot_Đông_Băng.png|Đông Băng
Tập tin:Mandelbrot_Xoay_Nước.png|Xoay Nước
Tập tin:Mandelbrot_Con_Sứa.png|Con Sứa
Tập tin:Mandelbrot_Bạch_Tuộc.png|Bạch Tuộc
Tập tin:Mandelbrot_Kim_Gai.png|Kim Gai
Tập tin:Mandelbrot_Sợi_Cong.png|Sợi Cong
Tập tin:Mandelbrot_Rong_Biển_2.png|Rong Biển 2
Tập tin:Mandelbrot_Cây_Trong_Rừng_2.png|Cây Trong Rừng
Tập tin:Mandelbrot_Một_Đàn_Ốc.png|Một Đàn Ốc
Tập tin:Mandelbrot_Mọc_Rau.png|Mọc Rau
Tập tin:Mandelbrot_Vi_Rút_Corona.png|Vi Rút Corona
Tập tin:Mandelbrot_Ốc_Gặp_Đôi.png|Ốc Gặp Đôi
Tập tin:Mandelbrot_Đòi_Cát_Sa_Mạc.png|Đòi Cát Sa Mạc
Tập tin:Mandelbrot_Ngũ_Xoay.png|Ngũ Xoay
Tập tin:Mandelbrot_Ổ_Xoắn.png|Ổ Xoắn
Tập tin:Mandelbrot_Bông_Tuyết.png|Bông Tuyết
Tập tin:Mandelbrot_Rừng_Rau.png|Rừng Rau
Tập tin:Mandelbrot_Sóng_Điện_Tử.png|Sóng Điện Tử
Tập tin:Mandelbrot_Đông_Băng_Dưới_Đấy_Biển.png|Đông Băng Dưới Đấy Biển
Tập tin:Mandelbrot_Hào_Quang_Mặt Trời.png|Hào Quang Mặt Trời
Tập tin:Mandelbrot_Sấm_Sét.png|Sấm Sét
</gallery>
 
== Ảnh Tập Hợp Mandelbrot= Bậc 3bốn ===
NhữngTập ảnhhợp Mandelbrot bậc dướibốn tính bằng cộng thức bậc 34: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup>34</sup> + ''c''., Chu ýhình tậpdạng hợp[[tam Mandelbrotgiác]] bậc 3ba trục đối xứng haicách trục,nhau cách 90120° (πhay 2π/23 radian).
<gallery>
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_ba.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Ba
Tập tin:Mandelbrot_3_Tập_Hợp_Mandelbrot_Con_Méo.png|Tập Hợp Mandelbrot Con Méo
Tập tin:Mandelbrot_3_Bảo_Tuyết.png|Bảo Tuyết
Tập tin:Mandelbrot_3_Mây_Bậc_Ba.png|Mây Bậc Ba
Tập tin:Mandelbrot_3_Ba_Ốc_Xoắn.png|Ba Ốc Xoắn
Tập tin:Mandelbrot_3_Dương_Xỉ_Cổ_Đại.png|Dương Xỉ Cổ Đại
Tập tin:Mandelbrot_3_Bông_Xoay.png|Bông Xoay
Tập tin:Mandelbrot_3_Rừng_Rong_Biển.png|Rừng Rong Biển
Tập tin:Mandelbrot_3_Thắt_Bính.png|Thắt Bính
Tập tin:Mandelbrot_3_Sâm_Sét.png|Sâm Sét
Tập tin:Mandelbrot_3_Ốc_Mịn.png|Ốc Mịn
Tập tin:Mandelbrot_3_Bốn_Ốc.png|Bốn Ốc
Tập tin:Mandelbrot_3_Vành_Đai_Ốc.png|Vành Đai Ốc
Tập tin:Mandelbrot_3_Dòng Xoay.png|Dòng Xoay
Tập tin:Mandelbrot_3_Chuôn_Chuồn_Đột_Biến.png|Chuôn Chuồn Đột Biến
Tập tin:Mandelbrot_3_Ổ_Chuôn_Chuồn_Đột_Biến.png|Ổ Chuôn Chuồn
Tập tin:Mandelbrot_3_Hội_Chợ.png|Hội Chợ
Tập tin:Mandelbrot_3_Vi_Khuẩn.png|Vi Khuẩn
Tập tin:Mandelbrot_3_Bánh_Ngọt.png|Bánh Ngọt
Tập tin:Mandelbrot_3_Xoáy_Bánh_Ngọt.png|Xoáy_Bánh Ngọt
</gallery>
 
== Ảnh Tập Hợp Mandelbrot= Bậc 4năm ===
NhữngTập ảnhhợp Mandelbrot dướibậc năm tính bằng cộng thức bậc 45: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup>45</sup> + ''c''. Tập hợp Mandelbrot va các tập hợp con, có hình dạng tam giác và ba trục đối xứng cách nhau 12090° (hay π/34 radian). Đặc điểm của bậc năm là tập hợp Mandelbrot và tập hợp con có [[hình vuông]].
=== Bậc sáu ===
 
Tập hợp Mandelbrot bậc năm tính bằng cộng thức bậc 6: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup>6</sup> + ''c'', có hình dạng tam giác và ba trục đối xứng cách nhau 72° (hay 2π/5 radian). Đặc điểm của bậc sáu là tập hợp Mandelbrot và tập hợp con có hình dạng giống [[ngôi sao]].
<gallery>
=== Bậc <i>b</i> > 3 ===
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Bốn.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Bốn
Tập hợp Mandelbrot bậc sáu tính bằng cộng thức bậc <i>b</i>: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup><i>b</i></sup> + ''c'' và <i>b</i> là [[số nguyên]] lớn hơn 3, có đối xứng <i>b</i> – 1 trục, cách 360°/(<i>b</i> – 1) hay (π/(<i>b</i> – 1) radian) và có cấu trúc đa giác tương tư: bậc bốn là tam giác, bậc năm là hịnh vuông, bậc sáu là [[ngũ giác]],...
Tập tin:Mandelbrot_4_Tập_Hợp_Mandelbrot_Con_Méo.png|Tập Hợp Mandelbrot Con Méo
Tập tin:Mandelbrot_4_Bốn_Ốc_Xoay.png|Bốn Ốc Xoay
Tập tin:Mandelbrot_4_Ốc_Cặp_Đôi.png|Ốc Cặp Đôi
Tập tin:Mandelbrot_4_Hồ_Ốc.png|Hồ Ốc
Tập tin:Mandelbrot_4_Tia_Sáng.png|Tia Sáng
Tập tin:Mandelbrot_4_Bông_Hoàng_Dã.png|Bông Hoàng Dã
Tập tin:Mandelbrot_4_Xương_Rồng.png|Xương Rồng
Tập tin:Mandelbrot_4_Ba_Ốc.png|Ba Ốc
Tập tin:Mandelbrot_4_Vi_Khuẩn.png|Vi Khuẩn
Tập tin:Mandelbrot_4_Hai_Ốc_Sáng.png|Hai Ốc Sáng
</gallery>
 
== Ảnh Tập Hợp Mandelbrot Bậc 5 ==
Những ảnh ở dưới tính bằng cộng thức bậc 5: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup>5</sup> + ''c''. Tập hợp Mandelbrot va các tập hợp con có hình dạng tam giác và ba trục đối xứng cách nhau 90° (hay π/4 radian). Đặc điểm của bậc 5 là tập hợp Mandelbrot và tập hợp con có hình dạng vuông.
<gallery>
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Năm.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Năm
Tập tin:Mandelbrot_5_Ba_Ốc.png|Ba_Ốc
Tập tin:Mandelbrot_5_Bông_Ngũ_Giác.png|Bông Ngũ Giác
Tập tin:Mandelbrot_5_Ốc_Dãy_Bông.png|Ốc Dãy Bông
Tập tin:Mandelbrot_5_Xoắn_Ổ_Ố.png|Xoắn Ổ Ố
Tập tin:Mandelbrot_5_Mây_Ngũ_Giác.png|Mây Ngũ Giác
Tập tin:Mandelbrot_5_Lốc_Xoáy.png|Lốc Xoáy
Tập tin:Mandelbrot_5_Luồng_Bão.png|Luồng Bão
</gallery>
 
== Ảnh Tập Hợp Mandelbrot Bậc 6 ==
Những ảnh ở dưới tính bằng cộng thức bậc 6: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup>6</sup> + ''c''. Tập hợp Mandelbrot va các tập hợp con có hình dạng tam giác và ba trục đối xứng cách nhau 72° (hay 2π/5 radian). Đặc điểm của bậc 6 là tập hợp Mandelbrot và tập hợp con có hình dạng giống ngồi sao.
<gallery>
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Sáu.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Sáu
Tập tin:Mandelbrot_6_Bầy_Ốc_Quậy.png|Bầy Ốc Quậy
Tập tin:Mandelbrot_6_Cặp_Ốc_Đôi.png|Cặp Ốc Đôi
Tập tin:Mandelbrot_6_Tập_Hợp_Con_Méo.png|Tập Hợp Con Méo
Tập tin:Mandelbrot_6_Dãy_Củ_Hành.png|Dãy Củ Hành
Tập tin:Mandelbrot_6_Đầu_Rồng.png|Đầu Rồng
Tập tin:Mandelbrot_6_Pháo_Bông.png|Pháo Bông
Tập tin:Mandelbrot_6_Ngồi_Sao_Tia_Hyperbol.png|Ngồi Sao Tia Hyperbol
</gallery>
 
== Ảnh Tập Hợp Mandelbrot Bậc <i>b</i> > 3 ==
Những ảnh ở dưới tính bằng cộng thức bậc <i>b</i>: ''h''(''x'') = ''z''<sub>''n''</sub><sup><i>b</i></sup> + ''c'' và <i>b</i> laô số nguyên > 3. Các tập hợp Mandelbrot bậc <i>b</i> > 3 có đối xứng <i>b</i> – 1 trục, cách 360°/(<i>b</i> – 1) hay (π/(<i>b</i> – 1) radian) và có cấu trúc đa giác tương tư: bậc bốn là tam giác, bậc năm là hịnh vuông, bậc sáu là ngũ giác, v.v.
 
Tất cả tập hợp Mandelbrot có một trục đối xứng chung trên trục <i>x</i> hướng âm bắt đầu từ điểm (0; 0). Tập hợp bậc chẵn có ''đầu củ'' nằm trên trục này nhưng tập hợp lẻ có ''khe múi'' nằm trên trục này. Khu vực rìa của tập hợp thu hẹp lại cho giá trị <i>b</i> càng cao.
<gallery>
Tập_tin:Mandelbrot_Bậc_ba.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Ba
Tập_tin:Mandelbrot_Bậc_Bốn.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Bốn
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Năm.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Năm
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Sáu.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Sáu
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Bảy.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Bảy
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Tám.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Tám
Tập tin:Mandelbrot_Bậc_Chín.png|Tập Hợp Mandelbrot Bậc Chín
</gallery>
 
==Xem thêm==
 
Hàng 160 ⟶ 40:
==Tham khảo==
{{Tham khảo}}
 
==Liên kết ngoài==
{{Wikibooks-en|Fractals }}
{{Thể loại Commons|Mandelbrot sets}}
{{chủ đề|toán học}}
* {{commonscat-inline|Mandelbrot sets}}
Hàng 171 ⟶ 53:
{{sơ khai toán học}}
{{Phân dạng}}
 
[[Thể loại:Toán học]]
[[Thể loại:Phân dạng]]