Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngôn ngữ bị đe dọa”

Một ngôn ngữ có nguy cơ tuyệt chủng, hoặc ngôn ngữ moribund, là một ngôn ngữ có nguy cơ bị mất sử dụng khi người nói của nó chết hoặc chuyển sang nói một ngôn ngữ khác. Mất ngôn ngữ xảy ra khi ngôn ngữ không còn người bản ngữ và trở thành "ngôn ngữ chết". Nếu không ai có thể nói ngôn ngữ này, nó sẽ trở thành một "[[ngôn ngữ tuyệt chủng]]". Một ngôn ngữ chết vẫn có thể được nghiên cứu thông qua các bản ghi âm hoặc bài viết, nhưng nó vẫn bị chết hoặc tuyệt chủng trừ khi có những người nói ngôn ngữ này một cách trôi chảy<ref>{{Citechú bookthích sách|title=Language Death|last=Crystal|first=David|publisher=Cambridge University Press|year=2002|isbn=0521012716|location=|pages=11|quote=A language is said to be dead when no one speaks it any more. It may continue to have existence in a recorded form, of course traditionally in writing, more recently as part of a sound or video archive (and it does in a sense 'live on' in this way) but unless it has fluent speakers one would not talk of it as a 'living language'.|via=}}</ref>. Mặc dù các ngôn ngữ luôn bị tuyệt chủng trong suốt [[lịch sử loài người]], nhưng hiện tại chúng đang chết với tốc độ gia tăng vì [[toàn cầu hóa]]<ref name="Handbook">{{citechú thích booksách|editor-first=Peter K|editor-last=Austin|editor2-first=Julia|editor2-last=Sallabank|chapter=Introduction|title=Cambridge Handbook of Endangered Languages|first=Peter K|last=Austin|first2=Julia|last2=Sallabank|year=2011|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-88215-6}}</ref>, [[chủ nghĩa thực dân mới]] và tiêu diệt ngôn ngữ (giết chết ngôn ngữ).<ref>See pp. 55-56 of [[Ghil'ad Zuckermann|Zuckermann, Ghil‘ad]], Shakuto-Neoh, Shiori & Quer, Giovanni Matteo (2014), [http://www.professorzuckermann.com/#!native-tongue-title/cufd Native Tongue Title: Proposed Compensation for the Loss of Aboriginal Languages], ''Australian Aboriginal Studies'' 2014/1: 55-71.</ref>

Sự [[dịch chuyển ngôn ngữ]] thường xảy ra nhất khi người nói chuyển sang ngôn ngữ liên quan đến sức mạnh xã hội hoặc kinh tế hoặc được nói rộng rãi hơn, kết quả cuối cùng là cái chết của ngôn ngữ. Sự đồng thuận chung là có từ 6.000<ref name="Moseley"/>{{cite đến 7.000 ngôn ngữ hiện đang được sử dụng và từ 50% đến 90% trong số đó sẽ bị tuyệt chủng vào năm 2100. 20 ngôn ngữ phổ biến nhất, mỗi ngôn ngữ có hơn 50 triệu người nói, được nói bởi 50% dân số thế giới, nhưng hầu hết các ngôn ngữ được sử dụng bởi ít hơn 10.000 người.<ref name="Handbook"/>book

Tổng số ngôn ngữ đương đại trên thế giới không được biết đến, và không được xác định rõ những gì tạo thành một ngôn ngữ riêng biệt trái ngược với một phương ngữ. Ước tính khác nhau tùy thuộc vào mức độ và phương tiện của nghiên cứu được thực hiện, và định nghĩa của một ngôn ngữ riêng biệt và tình trạng kiến thức hiện tại của các cộng đồng ngôn ngữ từ xa và bị cô lập. Số lượng ngôn ngữ được biết thay đổi theo thời gian khi một số trong số chúng bị tuyệt chủng và những ngôn ngữ khác mới được phát hiện. Một lượng ngôn ngữ chính xác trên thế giới chưa được biết đến cho đến khi sử dụng phổ quát, [[khảo sát có hệ thống]] trong nửa sau của thế kỷ 20.<ref>{{Citechú bookthích sách|title=Language Death|last=Crystal|first=David|publisher=Cambridge University Press|year=2002|isbn=0521012716|location=England|pages=3|quote=As a result, without professional guidance, figures in popular estimation see-sawed wildly, from several hundred to tens of thousands. It took some time for systematic surveys to be established. Ethnologue, the largest present-day survey, first attempted a world-wide review only in 1974, an edition containing 5,687 languages.|via=}}</ref> Phần lớn các nhà ngôn ngữ học vào đầu thế kỷ 20 đã kiềm chế không đưa ra ước tính. Trước đó, ước tính thường là sản phẩm của phỏng đoán và rất thấp.<ref>{{Citechú thích booksách|title=Language Death|last=Crystal|first=David|publisher=Cambridge|year=2000|isbn=0521653215|location=|pages=3|via=}}</ref>

* {{citechú thích web|title=Endangered Languages at the UNESCO official Website|url=http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/endangered-languages/}}

* {{citechú thích web|title=Endangered Language Resources at the LSA|url=http://www.linguisticsociety.org/endangered-languages}}

* {{citechú thích web|title=Endangered Languages: Information and Resources on Dying Languages|url=http://www.endangered-languages.com|first=Rio|last=Akasaka|author2=Machael Shin |author3=Aaron Stein |year=2008|publisher=Endangered-Languages.com|accessdate=ngày 12 Apriltháng 4 năm 2009}}

* {{citechú thích web|url=http://www.ydli.org/biblios/endlabib.htm|title=Bibliography of Materials on Endangered Languages|publisher=Yinka Déné Language Institute (YDLI)|year=2006|accessdate=ngày 12 Apriltháng 4 năm 2009}}

* {{citechú thích web|url=http://quarterlyconversation.com/constant/peter-constantine-on-arvanitika-is-there-hope-for-europe%E2%80%99s-endangered-native-tongues|title=Is There Hope for Europe’s Endangered Native Tongues?|first=Peter|last=Constantine|publisher=The Quarterly Conversation|year=2010}}

* {{citechú thích web|url=http://www.sil.org/sociolx/ndg-lg-home.html|title=Endangered languages|publisher=[[SIL International]]|year=2009|accessdate=ngày 12 Apriltháng 4 năm 2009}}

* {{citechú thích web|url=http://www.und.nodak.edu/dept/linguistics/wp/2003Headland.PDF |title=Thirty Endangered Languages in the Philippines|format=pdf|first=Thomas N.|last=Headland|publisher=Summer Institute of Linguistics|location=Dallas, Texas|year=2003}}

* {{citechú thích web|title=Interviews on Endangered Languages|url=https://www.pbs.org/pov/pov2006/tailenders/special_languages.html|first=Adele|last=Horne |author2=Peter Ladefoged |author3=Rosemary Beam de Azcona|year=2006|publisher=Public Broadcasting Service (PBS)|location=Arlington, Virginia|accessdate=ngày 26 Apriltháng 4 năm 2009}}

* {{citechú thích web|url=https://www.nsf.gov/news/special_reports/linguistics/endangered.jsp |title=A Special Report: Endangered Languages|first=Elizabeth|last=Malone|author2=Nicole Rager Fuller|year=2008|publisher=National Science Foundation|accessdate=ngày 26 Apriltháng 4 năm 2009}}

* {{citechú thích web|title=Nearly Extinct Languages|url=http://emeld.org/features/get-nearly-extinct.cfm |publisher=Electronic Metadata for Endangered Languages Data (E-MELD)|date=2001–2008}}

* {{citechú bookthích sách|url=http://www.helsinki.fi/~tasalmin/rf.html|chapter=Minority Languages in a Society in Turmoil: The Case of the Northern Languages of the Russian Federation|title=Endangered Languages: What Role for the Specialist? Proceedings of the Second FEL Conference|publisher=Foundation for Endangered Languages & Helsinki University|edition=new| year=1998|first=Tapani|last=Salminen|editor-first=Nicholas|editor-last=Ostler|location=Edinburgh|pages=58–63}}

* {{ cite web|url=http://www.livingtongues.org/papers.html|title=Selected Descriptive, Theoretical and Typological Papers (index)| publisher=Living Tongues Institute for Endangered Languages|date=1997–2007|accessdate=ngày 25 Apriltháng 4 năm 2009}}

*{{Citechú thích web