Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Dận Tự”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 39:
| tước vị thêm =
}}
'''Doãn Tự''' ([[chữ Mãn]]: {{lang|mnc|{{MongolUnicode|lang=mnc|1=ᠶᡡᠨ ᠰᡟ}}}}, âm Mãn: Yvn Syʼ, [[chữ Hán]]: 允禩, [[bính âm]]: Yūn Sy; [[29 tháng 3]] năm [[1681]] - [[5 tháng 10]] năm [[1726]]), là [[Hoàng tử]] thứ 8 tính trong số những người con sống tới tuổi trưởng thành của [[Thanh Thánh Tổ]] Khang Hi Đế. Người [[Mãn Châu]] [[Chính Lam kỳ]], thuộc Tả dực cận chi Chính Lam kỳ Đệ nhị tộc.
 
== Thân thế ==
 
'''Doãn Tự''' nguyên danh là '''Dận Tự''' ([[chữ Mãn]]: {{lang|mnc|{{MongolUnicode|lang=mnc|1=ᡳᠨ ᠰᡟ}}}}, [[chữ Hán]]: 胤禩, bính âm: In Sy) sinh vào ngày 10 tháng 2 (âm lịch) năm Khang Hi thứ 20 ([[1681]]) là con trai duy nhất của [[Lương phi (Khang Hy)|Lương phi]]. Sau này khi [[Ung Chính Đế]] lên ngôi đã đổi tên ông thành '''Doãn Tự''' để tránh kị huý. Vì khi đó sinh mẫu ông chỉ là một Cung nữ tử chưa có tước hiệu nên ông được nuôi dưỡng bởi [[Huệ phi (Khang Hy)|Huệ phi]], sinh mẫu của Hoàng trưởng tử [[Dận Thì]].
 
Bản thân Dận Tự là người chuyên tâm học hành, rèn giũa [[nhân phẩm]]. Dần dần, ông đã được [[Khang Hi Đế]] chú ý và rất được quý mến. '''Dận Tự''' được trao nhiều quyền hành trong triều đình và được Dụ Hiến Thân vương [[Phúc Toàn]] khen ngợi trước mặt [[Khang Hi Đế]]. Năm 18 tuổi, '''Dận Tự''' được [[Khang Hi Đế]] ban cho tước vị '''Bối lặc''' (貝勒).
 
== Cuộc sống ==
 
=== Tranh giành ngôi báu ===
Ngôi vị [[Thái tử]] ban đầu đã được [[Khang Hi Đế]] lựa chọn là [[Dận Nhưng]]. Tuy nhiên, [[Dận Nhưng]] này ngày càng truỵ lạc trác táng, chỉ biết mưu đồ riêng cho mình nên [[Khang Hi Đế]] đã phế truất ngôi vị [[Thái tử]] của [[Dận Nhưng]]. Năm [[1708]], [[Dận Nhưng]] bị tước bỏ ngôi vị [[Thái tử]] và bị nhốt tại phủ đệ của mình dưới sự quản thúc của '''Dận Tự''' theo lệnh của [[Khang Hi Đế]]. '''Dận Tự''' lợi dụng cơ hội này đã chiêu dụ những người trước đây ủng hộ [[Dận Nhưng]] về phe mình. Dưới sự ủng hộ mạnh mẽ của các quan trong triều do nhân cách đạo đức tốt và vốn kiến thức sâu rộng của mình, '''Dận Tự''' trở thành một đối thủ sáng giá trong việc tranh ngôi [[Thái tử]] với các [[Hoàng tử]] khác.
 
Những người ủng hộ Bát a ca '''Dận Tự''' đã liên kết lại, tạo thành phe ''Bát gia đảng'', trong đó có Cửu a ca [[Dận Đường]], Thập a ca [[Dận Ngã]] và Thập Tứ a ca [[Dận Đề]]. ''Bát gia đảng'' luôn xảy ra mâu thuẫn với phe ''Thái tử đảng'' của [[Dận Nhưng]]. Khi [[Dận Nhưng]] bị tước vị, một số người trong nhóm ''Bát gia đảng'' có âm mưu sát hại [[Dận Nhưng]].
 
Sau khi [[Dận Nhưng]] bị phế bỏ không lâu, thấy mưu kế chiếm đoạt ngôi vị [[Thái tử]] bị lung lay, Đại a ca [[Dận Thì]] quay sang ủng hộ Bát a ca '''Dận Tự''', người được nuôi dưỡng bởi sinh mẫu của ông. Theo lệnh của Đại a ca [[Dận Thì]], một thầy bói tên ''Trương Minh Đức'' được đưa tới phủ đệ của Bát a ca '''Dận Tự''' để xem tướng cho ông. Tên thầy bói đó phán những lời ngon ngọt rằng, Bát a ca '''Dận Tự''' là người thích hợp để lên ngôi vị [[Thái tử]]. Đại a ca [[Dận Thì]] đã đem lời của ''Trương Minh Đức'' tấu trình lại với [[Khang Hi Đế]]. Thay vì được ban thưởng, Đại a ca [[Dận Thì]] bị bắt nhốt tại Tôn Nhân phủ, không lâu sau thì được thả. ''Trương Minh Đức'' bị đem tùng xẻo để làm gương cho những người khác. Chính Tam a ca [[Dận Chỉ]] là người đã tố giác việc này lên [[Khang Hi Đế]] để vạch ra dã tâm của Đại a ca [[Dận Thì]].
 
[[Khang Hi Đế]] đau buồn, thất vọng vì những người con của mình ''"nồi da xáo thịt, huynh đệ tương tàn"''. Năm [[1709]], [[Khang Hi Đế]] phục vị [[Thái tử]] cho [[Dận Nhưng]]. Ba năm sau, [[Khang Hi Đế]] tiếp tục tước bỏ ngôi [[Thái tử]] của [[Dận Nhưng]]. [[Khang Hi Đế]] lại vô cùng tức giận vì sự khoa trương của '''Dận Tự''' sau cuộc thăm dò ý kiến của các quan trong triều về việc chọn [[Thái tử]] đó nên đã tước bỏ phong vị '''Bối lặc''' (貝勒) của ông. Một số nhà sử học cho rằng, [[Khang Hi Đế]] nhận ra rằng tham vọng ngai vàng của '''Dận Tự''' quá lớn khiến cho ông dần bị thất sủng trong mắt cha mình. Một số người cho rằng, Thập Tứ a ca [[Dận Đề]], là người được [[Khang Hi Đế]] kì vọng có thể kế vị ngai vàng của mình.
 
=== Thời Ung Chính ===
Sau khi lên ngôi, [[Ung Chính Đế]] đã chọn ngay một hội đồng cố vấn mới cho mình bao gồm hai người em là Bát a ca '''Doãn Tự''', Thập Tam a ca [[Dận Tường|Doãn Tường]], các đại thần ''Trương Đình Ngọc'', ''Mã Tề'' và người cậu đã góp công trong việc đưa mình lên ngôi là [[Long Khoa Đa]].
 
Năm [[Ung Chính]] nguyên niên ([[1723]]), ông được phong '''Thượng[[Bộ thưCông|Công bộ]] Công'''[[Thượng thư]], tước hiệu là '''Liêm Thân vương''' (和碩廉親王). Cùng năm đó, [[Ung Chính Đế]] hạ lệnh đuổi [[Phúc tấn|Đích Phúc tấn]] của '''Doãn Tự''' về nhà cha mình, cấm tuyệt mọi liên lạc giữa hai người. '''Doãn Tự'''Ông có trách nhiệm giám sát Lý Phiên Viện (理藩院), nơi quản lý các vùng đất bá chủ của triều Thanh như [[Mông Cổ]]. [[Ung Chính Đế]] thường xuyên chỉ trích '''Doãn Tự''' không thực hiện đúng nhiệm vụ của mình. Năm [[1724]], Ung Chính Đế phạt quỳ '''Doãn Tự''' trong [[Thái miếu]] một ngày một đêm vì tội không hoàn thành công việc trong Lý Phiên Viện.
 
Năm thứ 4 ([[1726]]), '''Doãn Tự''' bị tước phong hiệu và xóa tên khỏi hoàng gia vì bị buộc tội chống lại [[Ung Chính Đế]], buộc phải đổi tên thành "'''A Kỳ Na'''" (阿其那), nhốt trong Tông Nhân phủ, không bao lâu thì mất.
Dòng 71:
 
== Trong văn hóa ==
Trong phim ảnh, diễn viên [[Trịnh Gia Dĩnh]] và [[Phùng Thiệu Phong]] đã đóng vai Bát a ca '''Dận Tự''' trong 2 bộ phim là [[Bộ bộ kinh tâm (phim truyền hình)|Bộ bộ kinh tâm]] và [[Cung tỏa tâm ngọc]].
 
== Gia quyến ==
 
=== Đích Phúc tấn ===
* Quách Lạc La thị (郭絡羅氏), con gái của Hòa thạc Ngạch phò ''Minh Thượng'' (明尚) và Hòa thạc Cách cách - con gái thứ 7 của An Quận vương Nhạc Nhạc, là người vợ hết mực yêu quý của '''Dận Tự'''. Chính sự bất bình của bà đã ảnh hưởng tới '''Dận Tự''', khiến cho hai người bị chia cắt. Đó là lý do vì sao '''Dận Tự''' có ít con cái hơn so với các [[Hoàng tử]] khác.
 
=== Thiếp thất ===
Dòng 95:
[[Thể loại:Hoàng tử nhà Thanh]]
[[Thể loại:Nghị chính Vương Đại thần]]
[[Thể loại:Người Mãn Châu Chính Lam kỳ]]