Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Doraemon: Nobita và lâu đài dưới đáy biển”

| writer = [[Fujiko Fujio|Fujiko F. Fujio]]

{{nihongo|'''''Doraemon: Nobita no Kaitei kiganjo'''''|ドラえもん のび太の海底鬼岩城}} hay còn được biết với tên tiếng Việt chính thức '''''Doraemon: Nobita và lâu đài dưới đáy biển''''' là một [[phim điện ảnh]] [[thể loại]] [[khoa học viễn tưởng]] sản xuất năm 1983 của đạo diễn [[Shibayama Tsutomu]], nằm trong loạt [[manga]] và [[anime]] ''[[Doraemon]]''. Đây là [[phim điện ảnh|phim chủ đề]] thứ tư của [[Doraemon (hoạt hình)|anime ''Doraemon'']], do tác giả [[Fujiko F. Fujio]] lấy nguồn cảm hứng từ truyền thuyết về [[Mu (lục địa)|lục địa Mu]] và [[Atlantis]]. Trước khi chính thức công chiếu vào tháng 3 năm 1983, Fujiko F. Fujio đã đăng tiếp toàn bộ nội dung truyện trên tạp chí ''[[CoroCoro Comic]]'' do nhà xuất bản [[Shogakukan]] ấn hành, sau đó được xuất bản dưới dạng ''[[tankōbon]]'' vào năm 1983 và trở thành tập manga thứ tư thuộc xê-ri [[truyện dài Doraemon|Truyện dài ''Doraemon'']]. Truyện phim kể về hành trình phiêu lưu dưới đáy [[đại dương]] của nhóm bạn. Sau đó, Jaian và Suneo tách nhóm đi riêng lẻ quyết tìm con tàu có chứa kho báu 20 tỉ [[yên]] mà tivi đã đưa tin. Do "Đèn thích nghi" có hạn Doraemon và những bạn còn đi tìm và nhanh chóng phát hiện ra có cư dân lục địa Mu sinh sống nơi đây, họ đang tìm cách phá hủy Poseidon nguy hại và cả nhóm quyết định giúp sức.

Sau khi công chiếu tại Nhật Bản, [[Toho]] đã phân phối ''Doraemon: Nobita no Kaitei kiganjo'' dưới định dạng [[VHS (công nghệ)|VHS]], [[Betamax]] và [[DVD]], đồng thời được trình chiếu tại [[Hồng Kông]]. Tại [[Việt Nam]], ''Doraemon: Nobita no Kaitei kiganjo'' được giới thiệu trước tiên qua phiên bản manga của [[Nhà xuất bản Kim Đồng]] dưới tựa ''Lâu đài dưới đáy biển''. Công ty Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh & [[Hãng phim Phương Nam]] phát hành phim bằng hình thức [[VCD]] thuyết minh tiếng Việt. ''Doraemon: Nobita no Kaitei kiganjo'' đạt doanh thu 1 tỉ Yên.

<div class="boilerplate metadata" id="cast" style="background:transparent;border:solid 4px lightgray;border-left:none;border-right:none;float: right; clear: right; margin: 0.5em 0 0.8em 1.4em;width:22%"><center>'''Vai lồng tiếng chính'''</center>

{| align="center" border="0" cellpadding="0" class="div-col columns-moz-column-rule: {{{1|1px solid #AAA}}}; -webkit-column-rule: {{{1|1px solid #AAA}}}; column-rule: {{{1|1px solid #AAA}}};"

''Nobita no Kaitei kiganjo'' do [[Shibayama Tsutomu]] đạo diễn, Fujiko F. Fujio viết kịch bản và [[Kikuchi Shunsuke]] soạn nhạc. Đây là tác phẩm điện ảnh ''Doraemon'' đầu tay do đạo diễn Shibayama Tsutomu thực hiện, thay thế cho [[Nishimaki Hideo]] ở tác phẩm điện ảnh [[Doraemon: Nobita và lịch sử khai phá vũ trụ|trước đó]], chính sự thay đổi đột ngột này đã ảnh hưởng đến hiệu ứng phòng vé, kết quả là doanh thu bị sụt giảm so với hai phim ra mắt trước đó là [[Doraemon: Chú khủng long của Nobita|''Doraemon: Nobita no Kyōryū'']] và ''Doraemon: Nobita no Uchū Kaitakushi'' và Shibayama rơi vào tình trạng khủng hoảng. <ref>{{chú thích web|url=http://intro.ne.jp/contents/2010/02/02_2026.html|title=芝山 努 (アニメ監督)

「ドラえもん映画祭」開催によせて|publisher=Intro Creator Movies Magazine|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|archive-url=http://web.archive.org/web/20191018121442/http://intro.ne.jp/contents/2010/02/02_2026.html|archive-date=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> Tuy nhiên ở bộ phim kế tiếp [[Doraemon: Nobita và chuyến phiêu lưu vào xứ quỷ|''Doraemon Nobita no Makai Daibōken'']] đã thành công tốt đẹp và ông tiếp tục đạo diễn loạt phim điện ảnh ''Doraemon'' cho đến [[Doraemon: Nobita ở vương quốc chó mèo|''Doraemon: Nobita no Wan Nyan Jikūden'']] (2004). Ca khúc mở đầu phim là {{nihongo|"[[Doraemon no Uta]]"|ドラえもんのうた, dịch nghĩa "Bài hát về Doraemon"}} do [[Ōsugi Kumiko]] trình bày và ca khúc kết thúc là {{nihongo|"[[Umi wa bokura to]]"|海はぼくらと, dịch nghĩa "Biển với chúng ta"}} do [[Iwabuchi Makoto]] trình bày. Một [[trailer]] giới thiệu được công bố trước đó và ngày nay vẫn có thể xem trên website chính thức của phim ''Doraemon''.<ref>{{chú thích web|url=http://www.dora-movie.com/film_history/history_4.html|title=Lịch sử phim ''Doraemon'' - [4] ''Nobita no Kaitei kiganjo''|website=Doraemon the Movie|publisher=[[TV Asahi]]|language=ja|accessdate = ngày 18 tháng 10 năm 2019}}</ref> Ngoài truyền thuyết lục địa Mu và Atlantis tạo nên cảm hứng sáng tạo ra câu chuyện thì trước đó một chương truyện mang tên "Ryūgūjō no Hachi-kakan" ("Tám ngày dưới Long Cung") được tác giả Fujiko F. Fujio sáng tác vào tháng 8 năm 1980 đăng trên tạp chí ''Shōgaku shi-nensei'' của Shogakukan cũng có đề cập đến lục địa Mu. [[Toho]] đã phân phối phim tại Nhật Bản dưới dạng băng [[VHS (công nghệ)|VHS]] và [[Betamax]] phát bằng chất lượng [[âm thanh mono]], về sau vào các năm 1992 và 1993, Toho tái phát hành phim dưới dạng [[đĩa lade]]<ref>{{chú thích web|url=https://www.suruga-ya.jp/product/detail/122019234001|title=劇場版 ドラえもん-のび太の海底鬼岩城|publisher=Surugaya|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> và VHS <ref>{{chú thích web|url=https://www.suruga-ya.jp/product/detail/952000055|title=ドラえもんのび太の海底鬼岩城|publisher=Surugaya|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> đạt chất lượng [[âm thanh stereo]].<ref name="Doraemon Chronicle">{{chú thích web|url=http://www.hatosan.com/nobita/chronicle.htm|script-title=ja:ドラえもん年表|trans_title=Niên biểu ''Doraemon''|date=28 tháng 8 năm 2004|publisher=Utsuiro Jidai|author=Useijin|language=ja|accessdate = ngày 18 tháng 10 năm 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191014002844/https://www.hatosan.com/nobita/chronicle.htm|archive-date=ngày 18 tháng 10 năm 2019}}</ref> [[Pony Canyon]] sau đó tái phân phối dưới dạng VHS vào ngày 6 tháng 3 năm 1996 và 7 tháng 11 năm 1996,<ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.co.jp/%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%93%E3%80%8C%E3%81%AE%E3%81%B3%E5%A4%AA%E3%81%AE%E6%B5%B7%E5%BA%95%E9%AC%BC%E5%B2%A9%E5%9F%8E%E3%80%8D-VHS-%E5%A4%A7%E5%B1%B1%E3%81%AE%E3%81%B6%E4%BB%A3/dp/B00005FTLN|title=ドラえもんのび太の海底鬼岩城|title=ドラえもん「のび太の海底鬼岩城」 [VHS]|publisher=[[Amazon.com|Amazon.co.jp]]|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref><ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.co.jp/%E6%98%A0%E7%94%BB%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%93%E3%80%8C%E3%81%AE%E3%81%B3%E5%A4%AA%E3%81%AE%E6%B5%B7%E5%BA%95%E9%AC%BC%E5%B2%A9%E5%9F%8E%E3%80%8D-VHS-%E8%97%A4%E5%AD%90%E3%83%BBF%E3%83%BB%E4%B8%8D%E4%BA%8C%E9%9B%84/dp/B00005FTM6|title=映画ドラえもん「のび太の海底鬼岩城」 [VHS]|publisher=Amazon.co.jp|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> và đến ngày 4 tháng 7 năm 2001, cũng chính công ty này lần đầu tiên cho ra mắt định dạng [[DVD]] của ''Nobita no Kaitei kiganjo''.<ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.co.jp/%E6%98%A0%E7%94%BB%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%93-%E3%81%AE%E3%81%B3%E5%A4%AA%E3%81%AE%E6%B5%B7%E5%BA%95%E9%AC%BC%E5%B2%A9%E5%9F%8E-DVD-%E5%A4%A7%E5%B1%B1%E3%81%AE%E3%81%B6%E4%BB%A3/dp/B00005L86Y|title=映画ドラえもん のび太の海底鬼岩城 [DVD]|publisher=Amazon.co.jp|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> Tiếp nối, Shogakukan cũng cho ra mắt định dạng DVD vào ngày 6 tháng 8 năm 2004. <ref>{{chú thích web|url=https://www.toho.co.jp/dvd/item/html/SDV/SDV2908R.html|title=藤子･Ｆ・不二雄映画全集　映画ドラえもん　のび太の海底鬼岩城|publisher=Toho.co.jp|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> Pony Canyon sau đó tái phát hành DVD với giá ưu đãi vào tháng 9 năm 2010 nhân kỷ niệm 30 năm công chiếu bộ phim. <ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.co.jp/%E6%98%A0%E7%94%BB%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%93-%E3%81%AE%E3%81%B3%E5%A4%AA%E3%81%AE%E6%B5%B7%E5%BA%95%E9%AC%BC%E5%B2%A9%E5%9F%8E%E3%80%90%E6%98%A0%E7%94%BB%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%9330%E5%91%A8%E5%B9%B4%E8%A8%98%E5%BF%B5%E3%83%BB%E6%9C%9F%E9%96%93%E9%99%90%E5%AE%9A%E7%94%9F%E7%94%A3%E5%95%86%E5%93%81%E3%80%91-DVD-%E5%A4%A7%E5%B1%B1%E3%81%AE%E3%81%B6%E4%BB%A3/dp/B003RS7QV8|title=映画ドラえもん のび太の海底鬼岩城【映画ドラえもん30周年記念・期間限定生産商品】 [DVD]|publisher=Amazon.co.jp|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref>

Tháng 7 năm 1982, Fujiko F. Fujio cho đăng toàn bộ manga ''Nobita no Kaitei kiganjo'', kéo dài bảy kỳ từ số tháng 8 năm 1982 đến số tháng 2 năm 1983 của ''[[CoroCoro Comic]]'', với tựa ban đầu được tác giả đặt là ''Nobita no kaiteijō'' cho đến tháng 11 năm 1982. <ref>{{chú thích web|url=http://www.shogakukan.co.jp/fzenshu/2nd_lineup/longdora02.html|title=大長編ドラえもん（2） 藤子・Ｆ・不二雄大全集 【第２期】 |publisher=[[Shogakukan]]|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> Ngày 28 tháng 5 năm 1983, ''tankōbon'' biên tập lại các chương trước đó được Shogakukan ra mắt dưới ấn hiệu ''[[Tentomushi Comics]]'',<ref>{{chú thích web|url=https://www.shogakukan.co.jp/books/09140601|title=大長編ドラえもん4　のび太の海底鬼岩城|publisher=Shogakukan|ISBN=4091406017|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> trở thành tác phẩm thứ tư của loạt {{nihongo|[[Truyện dài Doraemon|Daichōhen Doraemon]]|大長編ドラえもん, Doraemon truyện dài}}. Tháng 7 năm 1995, một ấn bản bìa mềm khổ nhỏ hơn được ra mắt nhằm kỷ niệm sự thành công của loạt phim chủ đề suốt 15 năm.<ref>{{chú thích web|url=https://www.shogakukan.co.jp/books/09194014|title=大長編ドラえもん 4|publisher=Shogakukan|ISBN=4091940145|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> Tháng 1 năm 2011, ''Nobita no Kaitei kiganjo'' tái xuất hiện trong quyển thứ hai của [[tuyển tập]] {{nihongo|''Fujiko F. Fujio Toàn tập''|藤子・Ｆ・不二雄大全集|Fujiko F. Fujio Daizenshū}} dành cho loạt ''Daichōhen''. <ref>{{chú thích web|url=https://www.shogakukan.co.jp/books/09143449|title=藤子・Ｆ・不二雄大全集　大長編ドラえもん　２|publisher=Shogakukan|ISBN=9784091434494|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref> Tháng 12 năm 2014, nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh của Fujiko F. Fujio, Shogakukan đã tái bản tác phẩm dưới dạng ấn bản đặc biệt khổ rộng sử dụng một hình bìa hoàn toàn khác so với các lần phát hành trước đây, vốn là dự thảo bìa do chính tác giả minh họa lúc sinh thời. <ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.co.jp/%E5%A4%A7%E9%95%B7%E7%B7%A8%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%93%E3%81%AE%E3%81%B3%E5%A4%AA%E3%81%AE%E6%B5%B7%E5%BA%95%E9%AC%BC%E5%B2%A9%E5%9F%8E-My-First-Big-%E4%B8%8D%E4%BA%8C%E9%9B%84F/dp/4091196780|title=大長編ドラえもんのび太の海底鬼岩城 (My First Big) |publisher=Amazon.co.jp|language=ja}}</ref> Một phiên bản truyện tranh màu chuyển tải những hình họa trong anime đã qua biên tập phát hành vào tháng 3 năm 2004. <ref>{{chú thích web|url=https://comics.shogakukan.co.jp/book?isbn=9784091498656|title=映画ドラえもん　のび太の海底鬼岩城　アニメ・新装完全版|publisher=Shogakukan|ISBN=9784091498656|language=ja}}</ref> Ngoài thư phẩm, ''Nobita no Kaitei kiganjo'' còn được dựng thành một vở [[nhạc kịch]] vào năm 1995 bởi Iizuka Stage Office. Vở nhạc kịch này sau đó đã chiếu giới thiệu tại Hồng Kông.<ref>{{chú thích web|url=http://iistage.com/concept.html|script-title=ja:会社沿革|trans_title=Lịch sử công ty|publisher=Iizuka Stage Office|language=ja|accessdate = ngày 16 tháng 11 năm 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20191014010941/http://iistage.com/concept.html|archive-date=ngày 14 tháng 10 năm 2019}}</ref> Vở kịch cũng đã được Shogakukan đã phát hành trong định dạng băng VHS vào tháng 3 năm 1996. <ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.co.jp/%E3%83%89%E3%83%A9%E3%81%88%E3%82%82%E3%82%93-%E3%81%AE%E3%81%B3%E5%A4%AA%E3%81%AE%E6%B5%B7%E5%BA%95%E9%AC%BC%E5%B2%A9%E5%9F%8E-%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%AB%E3%83%AB-%E3%83%93%E3%83%87%E3%82%AA-%E8%97%A4%E5%AD%90%E3%83%BBF%E3%83%BB%E4%B8%8D%E4%BA%8C%E9%9B%84/dp/409903089X|title=ドラえもん のび太の海底鬼岩城 ミュージカル[ビデオ]|publisher=Amazon.co.jp|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=ja}}</ref>

Manga ''Nobita no Kaitei kiganjo'' được [[Nhà xuất bản Kim Đồng]] ấn hành lần đầu tại Việt Nam năm 1993 với tên ''Lâu đài dưới đáy biển''. Tựa của bộ truyện phiên âm thành ''Đôrêmon'' còn tên nhân vật được sửa đổi cho quen thuộc với cách đọc của thiếu nhi Việt Nam (xem thêm: [[Doraemon tại Việt Nam|''Doraemon'' tại Việt Nam]]). Từ năm 2010, sau khi Kim Đồng tái phát hành bộ truyện ''Doraemon'' mới trong đó đổi lại tựa đề, tên nhân vật cũng như bản dịch trên tinh thần bám sát nguyên tác,<ref>{{chú thích báo|url=https://thethaovanhoa.vn/van-hoa/meo-may-doremon-tai-xuat-va-doi-ten-n20100520093311858.htm|title=Mèo máy Doremon tái xuất và... đổi tên|author=Hoàng Nguyên|newspaper=Báo Thể thao & Văn Hoá|publisher=[[Thông tấn xã Việt Nam]]|date=20 tháng 5 năm 2010|accessdate = ngày 16 tháng 11 năm 2015 |language=vi|archive-url=https://web.archive.org/web/20191014011146/https://thethaovanhoa.vn/van-hoa/meo-may-doremon-tai-xuat-va-doi-ten-n20100520093311858.htm|archive-date=ngày 14 tháng 10 năm 2019}}</ref> nhan đề tập truyện cũng được thay thành ''Nobita và lâu đài dưới đáy biển''. <ref>{{chú thích web|url=https://www.nxbkimdong.com.vn/doraemon-truyen-dai-tap-4-nobita-va-lau-dai-duoi-day-bien|title=DORAEMON TRUYỆN DÀI - TẬP 4 - NOBITA VÀ LÂU ĐÀI DƯỚI ĐÁY BIỂN|publisher=[[Nhà xuất bản Kim Đồng]]|ISBN=978-604-2-12897-1|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019}}</ref> Là một phần của bộ truyện tranh nổi tiếng có những tác động văn hóa nhất định ở Việt Nam, ''Doraemon: Chú khủng long của Nobita'' đã trải qua nhiều lần tái bản. Kim Đồng cũng phát hành ấn bản truyện màu phiên bản biên tập hình họa từ phim anime. <ref>{{chú thích web|url=https://nxbkimdong.com.vn/doraemon-tranh-truyen-mau-bo-11-tap-tap-5-nobita-va-lau-dai-duoi-day-bien|title=NOBITA VÀ LÂU ĐÀI DƯỚI ĐÁY BIỂN|publisher=Nhà xuất bản Kim Đồng|ISBN=978-604-2-04345-8|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019}}</ref> Tập truyện này cũng được mua bản quyền phát hành tại Thái Lan bởi Nation Edutainment, <ref>{{chú thích web|url=https://www.phanpha.com/item/โดราเอมอน-ชุดพิเศษ-เล่ม-04-ตะลุยปราสาทใต้สมุทร-จบในเล่ม|title=โดราเอมอน ชุดพิเศษ เล่ม 04 - ตะลุยปราสาทใต้สมุทร (จบในเล่ม)|publisher=Phanpha Book Center|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=th}}</ref> tại Đài Loan bởi [[Nhà xuất bản Thanh Văn]], <ref>{{chú thích web|url=https://www.ching-win.com.tw/product-detail/101051041|title=哆啦A夢電影大長篇(04)大雄在海底鬼岩城|publisher=[[Nhà xuất bản Thanh Văn]]|ISBN=9789861560021|language=zh}}</ref> tại Hồng Kông bởi Culturecom Holdings,<ref>{{chú thích web|url=http://hkcaf.hk/copyright/culturecom-jp-booklist-sep2012.pdf|archiveurl=http://web.archive.org/web/20141213014306/http://www.hkcaf.hk/copyright/culturecom-jp-booklist-sep2012.pdf|archivedate = ngày 13 tháng 12 năm 2014 |script-title=zh:文化傳信　日本漫畫香港中文版書目 (20/9/2012更新)|trans_title=Culturecom Phiên bản tiếng Trung của truyện tranh Nhật Bản tại Hồng Kông (cập nhật 20 tháng 9 năm 2012)|publisher=Liên đoàn Truyện tranh và hoạt hình Hồng Kông|accessdate = ngày 16 tháng 11 năm 2015 |language=zh}}</ref> và tại [[Indonesia]] bởi [[PT Elex Media Komputindo]].<ref>{{chú thích web|url=https://m.bukalapak.com/p/hobi-koleksi/buku/komik/qpelv-jual-doraemon-petualangan-nobita-di-dasar-laut-vol-4|title=Doraemon Petualangan Nobita Di Dasar Laut Vol 4|publisher=Bukalapak|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=id}}</ref> Riêng tại [[Mỹ]], Shogakukan đã phát hành bộ manga trên nền [[Amazon Kindle]] bắt đầu từ tháng 12 năm 2017. <ref>{{chú thích web|url=https://www.amazon.com/dp/B078NMJSDC|title=Doraemon's Long Tales VOL.4 Noby in Devilfish Castle |publisher=Amazon.com|accessdate=ngày 18 tháng 10 năm 2019|language=en}}</ref>