Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bộ xương ngoài”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
n clean up using AWB
Dòng 1:
{{Uncategorized|date=tháng 7 2020}}[[FileTập tin:Dragonfly-nymph-exoskeleton.jpg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Dragonfly-nymph-exoskeleton.jpg|nhỏ|Bộ xương ngoài bị bỏ lại của [[thiếu trùng]] [[chuồn chuồn]].]]
'''Bộ xương ngoài''' (''exoskeleton'' trong tiếng Anh, xuất phát từ tiếng Hy Lạp έξω, éxō "bên ngoài" và σκελετός, "bộ xương"<ref name="OnlineEtDict">{{citechú thích web|title=exoskeleton|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=exoskeleton&allowed_in_frame=0|publisher=[[Online Etymology Dictionary]]|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130420181120/http://www.etymonline.com/index.php?term=exoskeleton&allowed_in_frame=0|archivedate =2013-04- ngày 20 tháng 4 năm 2013 |df=}}</ref>) là bộ xương bên ngoài giúp hỗ trợ và bảo vệ cơ thể của động vật, trái ngược với [[bộ xương trong]] (''endoskeleton'') nằm ở phía bên trong cơ thế, ví dụ như ở người. Một số bộ xương ngoài lớn hơn cơ thể còn được gọi là "[[Vỏ (sinh học)|vỏ]]". Động vật có bộ xương ngoài có thể kể đến các loài [[côn trùng]] như [[Phân bộ Châu chấu|châu chấu]] và [[gián]], các loài giáp xác như [[cua]] và [[tôm hùm]]. Vỏ có mặt ở một số loài [[Bọt biển]] nhất định và các nhóm động vật [[thân mềm có vỏ]] khác nhau, bao gồm cả [[ốc]], [[nghêu]], [[ốc ngà]], [[Polyplacophora|ốc song kinh]] và [[ốc anh vũ]]. Một số loài động vật, ví dụ [[Họ Rùa cạn|rùa]], có cả bộ xương ngoài và bộ xương trong.
 
== Vai trò ==
Bộ xương ngoài có chứa các thành phần bền cứng giúp thực hiện một loạt những chức năng như bảo vệ, bài tiết, cảm nhận, nâng đỡ cơ thể, thu nhận thức ăn và giúp chống mất nước cho các động vật trên cạn. Bộ xương này cũng có vai trò bảo vệ khỏi sâu bệnh và động vật ăn thịt, nâng đỡ và tạo khung để các [[Cơ (sinh học)|cơ]] bám vào.<ref name="Bengtson2004">{{Cite conference|title=Early skeletal fossils|author=S. Bengtson|editor1=J. H. Lipps|editor2=B. M. Waggoner|book-title=Neoproterozoic–Cambrian Biological Revolutions|year=2004|journal=Paleontological Society Papers|volume=10|pages=67–78|url=http://www.cosmonova.org/download/18.4e32c81078a8d9249800021554/Bengtson2004ESF.pdf|format=[[Portable Document Format|PDF]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20081003122817/http://www.nrm.se/download/18.4e32c81078a8d9249800021554/Bengtson2004ESF.pdf|archive-date =2008- ngày 3 tháng 10-03 năm 2008}}</ref>
 
Một số loài sinh vật, chẳng hạn như một số loài [[Trùng lỗ]], tạo nên bộ xương ngoài của mình bằng cách kết tụ cát và vỏ vào mặt ngoài của chúng. Khác với mọi người nhầm tưởng, [[ngành Da gai]] không sở hữu bộ xương ngoài, vì lớp [[vỏ cầu]] của chúng luôn được bọc trong một lớp [[mô]] sống.
 
== Chú thích ==
{{tham khảo}}
 
{{Uncategorized|date=tháng 7 2020}}
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Bộ_xương_ngoài”