Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Công Nguyên”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Thay thế nội dung Đã bị lùi lại Soạn thảo trực quan |
n Đã lùi lại sửa đổi của 42.118.177.242 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của JohnsonLee01Bot Thẻ: Lùi tất cả |
||
Dòng 1:
'''Công Nguyên''', viết tắt là '''CN''', là thuật ngữ sử dụng để đánh số năm trong [[Lịch Julius]] và [[Lịch Gregorius]]. Thuật ngữ này là gốc từ [[tiếng Latinh]] [[thời Trung Cổ]], '''Anno Domini''' (viết tắt là '''AD'''). Từ “Công nguyên” ([[chữ Hán]]: 公元) trong tiếng Việt được vay mượn từ [[tiếng Trung]].<ref>An Chi. Chuyện Đông chuyện Tây, tập 2. Tái bản lần thứ nhất, có sửa chữa. Nhà xuất bản Trẻ. Năm 2006. Trang 319.</ref> Trong tiếng Trung, “Công nguyên” 公元 là tên gọi tắt của “Công lịch kỷ nguyên” 公曆紀元.<ref>辞海编辑委员会. 《辞海》第六版彩图本, 第一卷. 上海辞书出版社. 上海, năm 2009. ISBN 9787532628599. Trang 723.</ref>
''Công Nguyên'' hay ''Kỷ nguyên Công lịch'' tính từ khi Chúa [[Giê-su|Giêsu]] được sinh ra. Trước thời điểm Giêsu sinh ra được gọi là '''Trước Công Nguyên''' hay "Trước Công lịch kỉ Nguyên" (viết tắt là '''TCN''', cách sử dụng tương ứng ở phương Tây là '''BC''', viết tắt của '''before Christ''').
Hệ thống TCN và CN được phát minh bởi [[Dionysius Exiguus]] của [[Scythia Minor]] vào năm 525, nhưng không được sử dụng rộng rãi cho đến sau năm 800.<ref>{{chú thích web|title=Zero|url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1997/07/zero/376900/|publisher=[[The Atlantic]]|author=Dick Teresi|date=tháng 7 năm 1997|accessdate=15 tháng 11 năm 2019}}</ref><ref name="Teresi1997">{{cite journal |url = https://www.theatlantic.com/past/docs/issues/97jul/zero.htm |author-link=Dick Teresi |first=Dick |last=Teresi |title=Zero |journal=[[The Atlantic]] |date= tháng 7 năm 1997 }}</ref>{{sfn|Blackburn|Holford-Strevens|2003|pp=778–9}}
Cách ghi này trong lịch Gregorian được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới hiện nay. Nó đã trở thành tiêu chuẩn không chính thức trên phạm vi toàn cầu, được áp dụng vì các lợi ích thiết thực trong sử dụng truyền thông quốc tế, vận tải và hội nhập thương mại và được các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc công nhận.<ref>{{chú thích web |url=http://www.timeanddate.com/newsletter/all-the-time/a-month-of-sundays5.html |last=Eastman |first=Allan |title=A Month of Sundays |publisher=Date and Time |accessdate = ngày 4 tháng 5 năm 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100506002355/http://www.timeanddate.com/newsletter/all-the-time/a-month-of-sundays5.html |archivedate=6 tháng 5 năm 2010 }}</ref>
==Lịch sử==
[[Tập tin:scriptorium.jpg|frame|[[Dionysius Exiguus]] sáng chế ra kỷ nguyên Kitô để tính ngày [[lễ Phục Sinh]]]]
Khái niệm [[kỷ nguyên Kitô]] được [[tu sĩ]] [[Dionysius Exiguus]] đặt ra vào [[thế kỷ VI]] khi ông tính [[lịch]] cho các ngày [[lễ Phục Sinh]] và được dùng với các lịch [[lịch Julius|Julius]] và [[lịch Gregory|Gregory]]. '''Không có năm 0''' trong các lịch này; năm 1 TCN được theo sau bằng năm 1 CN. Các nhà làm sử áp dụng thông lệ này vì nó được dùng lần đầu bởi tu sĩ [[Bêđa|Beda]] trong tác phẩm ''Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum'' (Lịch sử giáo hội của người Anh, 731). Ông không dùng số 0, mặc dù ông đã biết số 0 vào lúc đó, vì việc đếm số cho năm bắt đầu từ 1 chứ không phải 0. Năm 0 trong lịch thiên văn là năm 1 TCN; các năm trước 0 được đánh số âm, như −1 = 2 TCN.
Hầu hết các học giả [[Kinh Thánh]] hiện nay cho rằng Dionysius đã tính sai, và rằng trên thực tế Giêsu sinh trong khoảng từ năm [[8 TCN]] tới năm [[4 TCN]]. Dữ kiện muộn nhất liên quan đến sự giáng sinh của [[Giê-su]] là cái chết của [[Herod Đại đế]] vào năm [[4 TCN]].
==Sau Công Nguyên==
Tại Việt Nam, một số người do hiểu lầm CN là chỉ năm Giê-su ra đời nên họ đã gọi những năm nằm trong Công nguyên là năm “sau Công nguyên”. Công nguyên là kỷ nguyên bắt đầu từ năm được cho là năm Giê-su ra đời, Công nguyên vẫn còn đang tiếp diễn, nó chỉ ngừng lại khi người ta quyết định kết thúc nó. Chừng nào Công nguyên chưa kết thúc thì mọi năm chỉ có thể là nằm trước hoặc trong Công nguyên, không có năm “sau Công nguyên”.<ref>An Chi. Chuyện Đông chuyện Tây, tập 2. Tái bản lần thứ nhất, có sửa chữa. Nhà xuất bản Trẻ. Năm 2006. Trang 321–323.</ref>
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{Thời gian}}
| |||