Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nước xốt cà chua”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
←Đổi hướng đến Nước sốt cà chua Thẻ: Trang đổi hướng mới Đã bị lùi lại |
n Đã lùi lại sửa đổi của Dogiahuy3098 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của JohnsonLee01Bot Thẻ: Xóa đổi hướng Lùi tất cả |
||
Dòng 1:
{{Infobox food
| name = Nước xốt cà chua
| image = Ketchup 20160918 181342 (cropped).jpg
| caption = Một đĩa nước xốt cà chua
| country =
| region =
| creator =
| course =
| type = [[Gia vị]]
| served =
| main_ingredient = Cà chua (hoặc các thành phần chính khác), Đường (hoặc [[Bột bắp|xi-rô bắp]] hàm lượng đường cao), giấm, muối, gia vị và chất điều vị
| variations =
| calories = 103
| other =
}}
'''Nước xốt cà chua''' (''ketchup'') là loại nước [[xốt]] để bàn. Mặc dù công thức ban đầu sử dụng lòng trắng trứng, nấm, hàu, nho, sò, hoặc quả óc chó, gồm một số các thành phần khác,<ref name= "Smith1996">{{chú thích sách |last=Smith |first= Andrew F. |title= Ketchup thuần chất: Lịch sử gia vị quốc gia của Mỹ, với Bí quyết |url= https://books.google.com/books?id=hAq_EvcAIW4C |accessdate= 1 tháng 10 năm 2013 |year= 1996 |publisher= Nhà xuất bản [[Đại học Nam Carolina]] |isbn= 978-1-57003-139-7 |page= 17}}</ref><ref>{{chú thích web | url = http://www.history.com/news/hungry-history/ketchup-a-saucy-history | title = Ketchup: A Saucy History | work = History | date = ngày 20 tháng 7 năm 2012 | accessdate = ngày 15 tháng 3 năm 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20180402224301/https://www.history.com/news/hungry-history/ketchup-a-saucy-history | archive-date = 2 tháng 4 năm 2018}}</ref> công thức hiện đại không thay đổi đề cập đến '''tomato ketchup''' tại Mỹ.<ref name="npr-sept-2019">{{chú thích web |last1=Charles |first1=Dan |title=Meet The Man Who Guards America's Ketchup |url=https://www.npr.org/sections/thesalt/2019/09/02/754316710/meet-the-man-who-guards-americas-ketchup |publisher=Đài phát thanh Công cộng Quốc gia|accessdate=3 tháng 9 năm 2019 |date= 2 tháng 9 năm 2019}}</ref>
==Thành phần==
Những thành phần cơ bản của ketchup là: [[cà chua]], [[giấm|dấm]], [[Đường (thực phẩm)|đường]], [[muối]], [[hồ tiêu|hạt tiêu]], [[Đinh hương (gia vị)|đinh hương]], có thể cho thêm [[chi Quế|quế]] (với vị của Hoa Kỳ nhưng không phổ biến ở [[châu Âu]]); [[hành]], [[cần tây]] (với vị của vùng [[Địa Trung Hải]]) và một số gia vị khác (chẳng hạn [[Origanum vulgare|oregano]], [[Húng quế|basil]]). Với những người sành ăn, ketchup phải được sản xuất từ một loại cà chua đặc biệt, loại ''Solanum pennellii'' ngày nay mang tên ''Lycopersicon pennellii'', đó là một loại cà chua ngọt. Nhưng về cơ bản, đa phần người ta dùng cà chua ''Lycopersicum esculentum'' thêm đường để sản xuất ketchup.
Không phải luôn luôn ketchup được tạo ra từ cà chua. Ban đầu nó dùng để chỉ "nước xốt", điển hình làm từ [[nấm]] hay [[nước mắm]] cùng với thảo dược và nhiều gia vị khác. Một vài thành phần chính được bổ sung: [[cá trồng]], [[dầu ăn]], [[tôm hùm]], [[đậu ngắn]], [[dưa chuột]], [[nam việt quất]], [[chanh]], [[nho]]...
==Phân loại==
[[hình:Currywurst & Pommes frites.jpg|nhỏ|Currywurst với ketchup và khoai tây chiên]]
Ở châu Âu và Mỹ có ba loại chính:
===Ketchup cà chua===
Ketchup căn bản, sản phẩm chính là cà chua, thêm vào đường, giấm, muối, hành, tỏi và gia vị. Nó chiếm 70% thị trường ketchup ở Đức.
===Ketchup gia vị===
Ketchup căn bản thêm với những rau quả như dưa leo, ớt tây, ớt ta và các gia vị khác để thành các loại ketchup như ketchup barbecue cho các món thịt nướng, ketchup steak cho beef steak, hay ketchup cay (Hot Chili Sauce).
===Ketchup cà ri===
Ketchup căn bản thêm gia vị [[cà ri]], thường cay hơn ketchup căn bản. Nó chiếm 20% thị trường ketchup ở Đức.
==Ngành công nghiệp==
Hai công ty có công đầu trong việc thịnh hành và kinh doanh ketchup ở Mỹ là [[H. J. Heinz Company]] (với hiệu là Heinz) và [[ConAgra Foods]] (với hiệu là Hunt's).
Ngoài ra cũng có rất nhiều nhãn hiệu khác, và tất nhiên ketchup thượng hạng vẫn là những sản phẩm thủ công, với những quả cà chua chín mọng vừa được thu hoạch, và người ta thêm nếm một ít đường, một it muối và những gia vị hợp lý (hành tây, tiêu, dấm), sau đó là xay nhuyễn và cô đặc cùng với lửa nhỏ.
==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}
==Liên kết ngoài==
* Dan Jurafsky, "[http://languageoffood.blogspot.com/2009/09/ketchup.html Ketchup]", [http://languageoffood.blogspot.com/ The Language of Food], ngày 10 tháng 11 năm 2011.
* {{chú thích web |first=Dan |last=Weissmann |date=ngày 11 tháng 5 năm 2015 |title=Why Are Ketchup Packets So... Unsatisfying? |url=http://www.marketplace.org/topics/business/ive-always-wondered/why-are-ketchup-packets-so-unsatisfying |work=[[Marketplace (radio program)|Marketplace]] |publisher=[[American Public Media]] |agency=I've Always Wondered... (story series) |accessdate =ngày 9 tháng 8 năm 2015}} On the origin of the 9 gram ketchup packet.
{{thể loại Commons|Ketchup}}
{{wiktionary}}
{{sơ khai ẩm thực}}
[[Thể loại:Gia vị]]
[[Thể loại:Nước xốt|cà chua]]
| |||