'''Nāgpur''' {{audio|Nagpur.ogg|pronunciation}} ([[tiếng Marathi|Marathi]]:'''नागपूर''') là thành phố lớn thứ 3 ở bang [[Maharashtra]] phía Tây Ấn Độ, sau hai thành phố [[Mumbai]] và [[Pune]] với dân số 2,1 triệu theo điều tran dân số năm [[2001]], Nagpur là vùng đô thị lớn thứ 13 Ấn Độ năm 2001 và hàng đầu ở vùng [[Vidarbha]] phía Đông của bang Maharashtra. Nagpur cũng là thủ phủ thứ hai của bang, nơi kỳ họp mùa Đông của Hội đồng Lập pháp bang Maharashtra được tổ chức.<ref name="Nagpur as Maha's Winter Capital, headquarters of RSS/">{{chú thích web|url=http://www.wpherald.com/storyview.php?StoryID=20060602-124424-3870r|title="Analysis: India terror attack aimed at sowing anarchy"|publisher=World Peace Herald|accessdate=2006-06}}{{Liên kết hỏng|date=2021-01-20 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> và là thủ phủ hành chính của [[Nagpur District]] và [[Nagpur Division]].<ref name="Largest urban areas in India">{{chú thích web |url=http://www.citymayors.com/gratis/indian_cities.html|title="Some 108 million people live in India's largest cities"|publisher=City Mayors|accessdate=2006-06}}</ref> Về mặt so sánh toàn cầu, Nagpur có được ước đoán xếp thứ 114th<ref name="Estimated Population of Nagpur urban area in 2006, Nagpur 114th largest city in world in 2006/"> {{chú thích web |url=http://www.citymayors.com/features/largest_cities_2.html|title="The world's largest cities"|publisher=City Mayors|accessdate=ngày 26 tháng 6 năm 2006}}</ref> và xếp thứ 143 trong các vùng đô thị lớn nhất thế giới năm 2006 về mặt dân số.<ref name="Nagpur planet's 143rd largest urban area in 2006">{{chú thích web |url=http://www.citymayors.com/statistics/urban_2006_2.html|title="The world’s largest cities and urban areas in 2006"|publisher=City Mayors|accessdate=ngày 26 tháng 6 năm 2006}}</ref> Nagpur cũng là có tầm quan trọng về địa lý vì nó nằm ở trung tâm Ấn Độ với trung tâm địa lý của quốc gia này (cây số 0) nằm ở đây.<ref name="Zero Mile in Nagpur">{{chú thích web |url=http://www.maharashtra.gov.in/marathi/mahInfo/nagpur.php|title=Nagpur|publisher= Maharashtra Government|accessdate=2006-06}}</ref> Ngoài ra, Nagpur nổi tiếng Ấn Độ là trung tâm thương mại cho các loại [[cam]] chất lượng cao trồng ở các khu vực xung quanh và vì vậy, thành phố cũng có tên gọi là ''Santra Nagari'' ([[tiếng Marathi]] có nghĩa là 'Thành phố Cam').<ref name="Nagpur also popularly known as Orange City">{{chú thích web |url=http://www.hindu.com/yw/2006/03/31/stories/2006033100200500.htm|title="Stamps from the Orange City"|publisher= [[The Hindu]]|accessdate = ngày 19 tháng 6 năm 2006}}</ref> Gần đây, thành phố này đã kỷ niệm 300 năm ngày thành lập.<ref name="Nagpur celebrated 300 years of its establishment recently">{{chú thích web |url=http://nagpur.nic.in/htmldocs/TOURIST.htm|title=Tourism Section|publisher= National Informatics Centre, Nagpur|accessdate = ngày 19 tháng 6 năm 2006}}</ref>
== Địa lý và khí hậu ==
Nagpur có diệntích khoảng 220 km²<ref name="Area of Nagpur city, Annual Rainfall in Nagpur and duration/">{{chú thích web|url=http://nagpur.nic.in/htmldocs/GEO.htm|title=Geographical Information (on Nagpur city)|publisher=National Informatics Centre, Nagpur|accessdate=ngày 30 tháng 6 năm 2006|archive-date=2005-02-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20050217113220/http://nagpur.nic.in/htmldocs/geo.htm|dead-url=yes}}</ref> và có tọa độ địa lý 21° 06' Vĩ Bắc và 79° 03' E Kinh Đông, độ cao 310 m so với [[mực nước biển]].<ref name="Latitude, Longitude, and Mean altitude of Nagpur city, Temperature Range in Nagpur city/"> {{chú thích web |url=http://www.imdngp.org/cfnagpur.htm|title=Climatic Parameters of Nagpur|publisher=India Meteorological Department Regional Meteorological Centre, Nagpur|accessdate = ngày 4 tháng 7 năm 2006}}</ref> Tọa lạc xa các nguồn nước chính của trung tâm [[bán đảo Ấn Độ]], khí hậu của Nagpur khô và ẩm ướt nhẹ trong năm trừ mùa mưa. Thành phố Nagpur có lượng mưa hàng năm 1.205 mm (47.44 in) chủ yếu giữa các tháng 6 và 9.<ref name="Area of Nagpur city, Annual Rainfall in Nagpur and duration/"> {{chú thích web |url=http://nagpur.nic.in/htmldocs/GEO.htm|title=Geographical Information (on Nagpur city)|publisher=National Informatics Centre, Nagpur|accessdate = ngày 30 tháng 6 năm 2006}}</ref> Lượng mưa lớn nhất ghi nhận được là 304 mm vào ngày 14 tháng 6 năm 1994.<ref name="Highest rainfall recorded">{{chú thích web |url=http://www.dnaindia.com/report.asp?NewsID=1042519|title="Flooding, power cuts after Nagpur rains"|publisher=www.dnaindia.com|accessdate = ngày 18 tháng 7 năm 2006}}</ref> Mùa Hè từ tháng 3 đến tháng 6 với nhiệt độ cao nhất vào tháng 5, với nhiệt độ ban ngày có thể vượt qua mức 40 °C (104 °F). Mùa Đông từ tháng 11 đến tháng giêng với nhiệt độ dưới 10 °C (50 °F).<ref name="Latitude, Longitude, and Mean altitude of Nagpur city, Temperature Range in Nagpur city/"> {{chú thích web |url=http://www.imdngp.org/cfnagpur.htm|title=Climatic Parameters of Nagpur|publisher=India Meteorological Department Regional Meteorological Centre, Nagpur|accessdate = ngày 4 tháng 7 năm 2006}}</ref> Nhiệt độ cao nhất ghi nhận được ở thành phố này là 48.6 °[[Độ Celsius|C]] (119.5 °[[Độ Fahrenheit|F]]) on [[1954-05-26]]{{ref|ToI}}, còn thấp nhất là 3°[[Độ Celsius|C]].
