'''Loài cực kỳRất nguy cấp''' (tiếng Anh: ''Critically Endangered'', viết tắt ''CR'') là những loài được phân loại bởi [[Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế]] (IUCN) phải đối mặt với nguy cơ cao về [[tuyệt chủng]] trong tự nhiên.<ref>{{chú thích web|url=http://s3.amazonaws.com/iucnredlist-newcms/staging/public/attachments/3097/redlist_cats_crit_en.pdf|title=IUCN RED LIST CATEGORIES AND CRITERIA|last=|first=|date = ngày 9 tháng 2 năm 2000 |website=|archive-url=|archive-date=|url-status=|accessdate = ngày 6 tháng 2 năm 2018}}</ref>
Tính đến năm 2021, có 6.811 loài được coi là Rất nguy cấp trong tổng số 120.372 loài hiện được đánh giá bởi IUCN.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.iucnredlist.org/search|tựa đề=IUCN 2021.1|tác giả=IUCN 2021.1|họ=IUCN 2021.1|tên=IUCN 2021.1|ngày=2021-05-25|website=https://www.iucnredlist.org/search|url lưu trữ=https://www.iucnredlist.org/search|ngày lưu trữ=2021-05-25|url hỏng=no|ngày truy cập=2021-05-25}}</ref>
Tính đến năm 2014, đã có tổng cộng 2.464 loài động vật và 2.104 loài thực vật bị đánh giá là loài Cực kỳ nguy cấp.<ref name='iucn 2014.2'>{{chú thích web | url = http://cmsdocs.s3.amazonaws.com/summarystats/2014_2_Summary_StatsPage_Documents/2014_2_RL_Stats_Table2.pdf | title = Table 2: Changes in numbers of species in the threatened categories (CR, EN, VU) from 1996 to 2014 (IUCN Red List version 2014.2) for the major taxonomic groups on the Red List | accessdate = ngày 30 tháng 8 năm 2014 | author = [[IUCN]] | date = 2014 | format = PDF}}</ref>
Vì Sách đỏ IUCN không xem xét một loài là tuyệt chủng trong tự nhiên cho đến khi có các cuộc điều tra mở rộng nên nhiều loài có khả năng là tuyệt chủng vẫn nằm trong danh sách loài cực kỳRất nguy cấp. IUCN duy trì danh sách<ref>{{chú thích web|url=http://www.iucnredlist.org/about/summary-statistics#Table_9|title=Summary Statistics|website=www.iucnredlist.org|access-date = ngày 10 tháng 12 năm 2017}}</ref> "có thể đã tuyệt chủng" CR (PE) và "có thể đã tuyệt chủng trong tự nhiên" CR (PEW) theo cách đánh giá của [[BirdLife International]] để phân loại [[đơn vị phân loại]].
==IUCN==
Để xếp loại vào danh sách loài cực kỳRất nguy cấp của Sách đỏ IUCN, một loài phải đáp ứng các tiêu chí sau (từ A-E) ("3G/10Y" biểu thị ba thế hệ và mười năm, trong bất cứ khoảng thời gian nào trong 100 năm; "MI" biểu thị cá thể trưởng thành):<ref name='IUCN def'>{{chú thích web | url = https://cmsdata.iucn.org/downloads/redlistguidelines.pdf | title = Guidelines for Using the IUCN Red List Categories and Criteria | accessdate = ngày 10 tháng 12 năm 2018 | author = [[IUCN]] | date = February 2014 | format = PDF | archive-date = 2015-05-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150502112555/http://cmsdata.iucn.org/downloads/redlistguidelines.pdf }}</ref>
A. Giảm quy mô số lượng loài
* Nếu lý do giảm số lượng loài không còn xảy ra và có thể đang phục hồi, số lượng loài cần phải giảm ít nhất 90%.
