Danh sách Thủ tướng Ấn Độ

Thủ tướng Ấn Độ là người đứng đầu chính phủ Ấn Độ. Trong Hệ thống nghị viện Ấn Độ, Hiến pháp quy định Tổng thống Ấn Độ là nguyên thủ quốc gia theo luật định nhưng quyền điều hành trên thực tế được trao cho thủ tướng và hội đồng Bộ trưởng. Chức danh Thủ tướng, được chỉ định và tuyên thệ bởi Tổng thống, luôn dành cho người đứng đầu chính đảng hoặc liên minh chiếm đa số ghế ở Lok Sabha, tức hạ viện của Quốc hội Ấn Độ.Kể từ 1947 Ấn Độ đã có 14 thủ tướng khác nhau, trong đó Gulzarilal Nanda giữ chức vụ này hai lần, và 6 người đã hoàn thành ít nhất 1 nhiệm kỳ, lãnh đạo quốc gia trong khoảng 60 năm. Thủ tướng đầu tiên là Jawaharlal Nehru của Đảng Quốc Đại, tuyên thệ nhậm chức ngày 15 tháng 8 năm 1947 khi Ấn Độ giành được độc lập từ Raj thuộc Anh. Nắm quyền cho đến khi qua đời tháng 5 năm 1964, Nehru là thủ tướng cầm quyền lâu nhất của Ấn Độ. Sau đó một lãnh đạo khác của Đảng Quốc Đại là Lal Bahadur Shastri đã kế nhiệm và nắm quyền trong 1 năm 7 tháng (cho đến khi qua đời). Indira Gandhi, Nehru's daughter, succeeded Shastri in 1966 to become the country's first woman prime minister. Eleven years later, she was voted out of power in favour of the Janata Party, whose leader Morarji Desai became the first non-Congress prime minister. After he resigned in 1979, his former deputy Charan Singh briefly held office until Indira Gandhi was voted back six months later. Her second stint as prime minister ended five years later on 31 October 1984, when she was assassinated by her own bodyguards. Her son Rajiv Gandhi was then sworn in as India's youngest premier and the third from his family. Members of Nehru–Gandhi family have been prime minister for a total of 37 years and 303 days.

Rajiv's five-year term ended with his former cabinet colleague, Vishwanath Pratap Singh of the Janata Dal, forming the year-long National Front coalition government in 1989. A seven-month interlude under prime minister Chandra Shekhar followed, after which the Congress party returned to power, forming the government under P. V. Narasimha Rao in June 1991. Rao's five-year term was succeeded by four short-lived governments—Atal Bihari Vajpayee from the Bharatiya Janata Party (BJP) for 13 days in 1996, a year each under United Front prime ministers H. D. Deve Gowda and Inder Kumar Gujral, and Vajpayee again for 19 months in 1998–99. After Vajpayee was sworn-in for the third time, in 1999, he managed to lead his National Democratic Alliance (NDA) government to a full five-year term, the first non-Congress alliance to do so. Vajpayee was succeeded by Manmohan Singh, whose United Progressive Alliance government was in office for 10 years between 2004 and 2014. The incumbent prime minister of India is Narendra Modi who has headed the BJP-led NDA government since 26 May 2014, is India's first non-Congress single party majority government. In August 2020, Modi became India's longest serving non-Congress prime minister.

Danh sách

Chú thích

• №: Số nhiệm kỳ
• ^† Bị ám sát hoặc qua đời khi đuơng chức
• ^§ Giữ chức vụ lần 2 sau một nhiệm kỳ không liên tục
• ^TC Từ chức
• ^BTN Từ chức do bị bỏ phiếu bất tín nhiệm

•   Quyền thủ tướng
•   Đảng Samajwadi Janata (Rashtriya) (1 Thủ tướng)
•   Đảng Bharatiya Janata (2 Thủ tướng)
•   Đảng Quốc Đại (6 Thủ tướng + 1 quyền Thủ tướng)
•   Janata Dal (3 Thủ tướng)
•   Đảng Janata (1 Thủ tướng)
•   Đảng Janata Party (thế tục) (1 Thủ tướng)

STT		Hình ảnh	Tên (Sinh–Mất)	Đảng	Nhiệm kỳ		Thời gian tại nhiệm	Lok Sabha	Nội các	Chỉ định bởi
					Bắt đầu	Kết thúc
1			Nehru, JawaharlalJawaharlal Nehru (1889–1964)	Đảng Quốc Đại	15/08/1947	15/04/1952	16 năm, 286 ngày	Quốc hội Lập hiến	Nehru I	Bá tước Mountbatten của Miến Điện
					15/04/1952	17 April 1957		Thứ nhất	Nehru II	Prasad, RajendraRajendra Prasad
					17/04/1957	2 April 1962		Thứ hai	Nehru III
					02/04/1962	27 May 1964†		Thứ ba	Nehru IV
—			Nanda, GulzarilalGulzarilal Nanda (1898–1998)	Đảng Quốc Đại	27/05/1964	9 June 1964	13 ngày		Nanda I	Radhakrishnan, SarvepalliSarvepalli Radhakrishnan
2			Shastri, Lal BahadurLal Bahadur Shastri (1904–1966)	Đảng Quốc Đại	09/06/1964	11 January 1966†	1 năm, 216 ngày		Shastri
—			Nanda, GulzarilalGulzarilal Nanda (1898–1998)	Đảng Quốc Đại	11/01/1966	24 January 1966	13 ngày		Nanda II
3			Gandhi, IndiraIndira Gandhi (1917–1984)	Đảng Quốc Đại	24 January 1966	4 March 1967	11 năm, 59 ngày		Indira I
				Đảng Quốc Đại (R)	4 March 1967	15 March 1971		Thứ tư
					15 March 1971	24 March 1977		Thứ năm	Indira II	Giri, V. V.V. V. Giri
4			Desai, MorarjiMorarji Desai (1896–1995)	Đảng Janata	24 March 1977	28 July 1979	2 năm, 126 ngày	Thứ sáu	Desai	Jatti, B. D.B. D. Jatti (quyền)
5			Singh, CharanCharan Singh (1902–1987)	Đảng Janata (thế tục)	28 July 1979	14 January 1980	170 ngày		Charan	Reddy, Neelam SanjivaNeelam Sanjiva Reddy
(3)			Gandhi, IndiraIndira Gandhi (1917–1984)	Đảng Quốc Đại (I)	14 January 1980	31 October 1984†	4 năm, 291 ngày	Thứ bảy	Indira III
6			Gandhi, RajivRajiv Gandhi (1944–1991)	Đảng Quốc Đại (I)	31 October 1984	31 December 1984	5 năm, 32 ngày		Rajiv	Singh, ZailZail Singh
					31 December 1984	2 December 1989		Thứ tám
7			Singh, Vishwanath PratapVishwanath Pratap Singh (1931–2008)	Janata Dal (National Front)	2 December 1989	10 November 1990	343 ngày	Thứ chín	Vishwanath	Venkataraman, R.R. Venkataraman
8			Shekhar, ChandraChandra Shekhar (1927–2007)	Đảng Samajwadi Janata (Rashtriya)	10 November 1990	21 June 1991	223 ngày		Chandra Shekhar
9			Narasimha Rao, P. V.P. V. Narasimha Rao (1921–2004)	Đảng Quốc Đại (I)	21 June 1991	16 May 1996	4 năm, 330 ngày	Thứ 10	Rao
10			Vajpayee, Atal BihariAtal Bihari Vajpayee (1924–2018)	Bharatiya Janata Party	16 May 1996	1 June 1996	16 ngày	Thứ 11	Vajpayee I	Sharma, Shankar DayalShankar Dayal Sharma
11			Deve Gowda, H. D.H. D. Deve Gowda (1933–)	Janata Dal (United Front)	1 June 1996	21 April 1997	324 ngày		Deve Gowda
12			Gujral, Inder KumarInder Kumar Gujral (1919–2012)	Janata Dal (United Front)	21 April 1997	19 March 1998	332 ngày		Gujral
(10)			Vajpayee, Atal BihariAtal Bihari Vajpayee (1924–2018)	Đảng Bharatiya Janata (NDA)	19 March 1998	10 October 1999	6 năm, 64 ngày	Thứ 12	Vajpayee II	Narayanan, K. R.K. R. Narayanan
					10 October 1999	22 May 2004		Thứ 13	Vajpayee III
13			Singh, ManmohanManmohan Singh (1932–)	Indian National Congress (UPA)	22 May 2004	22 May 2009	10 năm, 4 ngày	Thứ 14	Manmohan I	Kalam, A. P. J. AbdulA. P. J. Abdul Kalam
					22 May 2009	26 May 2014		Thứ 15	Manmohan II	Patil, PratibhaPratibha Patil
14			Narendra Modi (1950–)	Đảng Bharatiya Janata Party (Liên minh Dân chủ Quốc gia)	26 May 2014	30 May 2019	9 năm, 347 ngày	Thứ 16	Modi I	Mukherjee, PranabPranab Mukherjee
					30/05/2019	Đương chức		Thứ 17	Modi II	Kovind, Ram NathRam Nath Kovind

Số liệu

List of prime ministers by length of term

No.	Name	Party	Length of term
			Longest continuous term	Total years of premiership
1	Nehru, JawaharlalJawaharlal Nehru	INC	16 years, 286 days	16 years, 286 days
2	Gandhi, IndiraIndira Gandhi	INC/INC(I)/INC(R)	11 years, 59 days	15 years, 350 days
3	Singh, ManmohanManmohan Singh	INC	10 years, 4 days	10 years, 4 days
4	Modi, NarendraNarendra Modi	BJP	9 năm, 347 ngày	9 năm, 347 ngày
5	Vajpayee, Atal BihariAtal Bihari Vajpayee	BJP	6 years, 64 days	6 years, 80 days
6	Gandhi, RajivRajiv Gandhi	INC(I)	5 years, 32 days	5 years, 32 days
7	Rao, P. V. NarasimhaP. V. Narasimha Rao	INC(I)	4 years, 330 days	4 years, 330 days
8	Desai, MorarjiMorarji Desai	JP	2 years, 126 days	2 years, 126 days
9	Shastri, Lal BahadurLal Bahadur Shastri	INC	1 year, 216 days	1 year, 216 days
10	Singh, Vishwanath PratapVishwanath Pratap Singh	JD	343 ngày	343 days
11	Gujral, Inder KumarInder Kumar Gujral	JD	332 days	332 days
12	Deve Gowda, H. D.H. D. Deve Gowda	JD	324 days	324 days
13	Shekhar, ChandraChandra Shekhar	SJP(R)	223 days	223 days
14	Singh, CharanCharan Singh	JP(S)	170 days	170 days
Tạm quyền	Nanda, GulzarilalGulzarilal Nanda	INC	13 ngày	26 days

Timeline

List by party

Political parties by total timespan of their member holding PMO (1 August 2021)

No.	Political party	Number of Prime ministers	Total years of holding PMO
1	INC/INC(I)/INC(R)	6 (+1 acting)	54 years, 123 days
2	BJP	2	13 years, 147 days
3	JD	3	2 years, 269 days
4	JP	1	2 years, 126 days
5	SJP(R)	1	223 days
6	JP(S)	1	170 days

Parties by total duration (in years) of holding Prime Minister's Office

10

20

30

40

50

60

INC

BJP

JD

JP

JP(S)

SJP(R)

•   INC/INC(I)/INC(R)
•   BJP
•   JD
•   JP
•   JP(S)
•   SJP(R)

Xem thêm

• Tổng thống Ấn Độ

• Phó Tổng thống Ấn Độ
• Lịch sử Ấn Độ (1947–nay)

Footnotes

• ^† Assassinated or died in office
• ^§ Returned to office after a previous non-consecutive term
• ^RES Từ chức
• ^NC Resigned following a no-confidence motion

Liên kết ngoài

• World Statesmen – Ấn Độ
• Rulers.org – Ấn Độ
• Thủ tướng Ấn Độ