Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lý thuyết”

Trong [[khoa học]] hiện đại, thuật ngữ "lí thuyết" dùng để chỉ [[Lý thuyết khoa học|các lí thuyết khoa học]], một kiểu gồm những lời giải thích về [[tự nhiên]] đã được khẳng định, được thực hiện theo cách phù hợp với [[phương pháp khoa học]] và đáp ứng các [[Lý thuyết khoa học|tiêu chí]] theo yêu cầu của [[Lịch sử khoa học|khoa học hiện đại]]. Lí thuyết trên được mô tả theo cách mà các xét nghiệm khoa học sẽ có thể cung cấp kinh nghiệm hỗ trợ cho, hoặc mâu thuẫn với nó. Các lí thuyết khoa học là dạng tri thức khoa học đáng tin cậy, nghiêm ngặt và toàn diện nhất,<ref>{{Chú thích web|url=http://www.geo.sunysb.edu/esp/files/scientific-method.html|tựa đề=An Introduction to Science|tác giả=Schafersman|tên=Steven D.}}</ref> trái ngược với cách sử dụng phổ biến hơn của từ "lí thuyết" ngụ ý rằng một cái gì đó không được chứng minh hoặc suy đoán (theo thuật ngữ chính thức thì đó là ''[[giả thuyết]]'').<ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/isbn_9780309105866/page/11|title=Science, evolution, and creationism|last=National Academy of Sciences, Institute of Medicine|date=2008|publisher=National Academies Press|isbn=978-0309105866|location=Washington, D.C.|page=[https://archive.org/details/isbn_9780309105866/page/11 11]|accessdate =ngày 26 tháng 9 năm 2015|url-access=registration}}</ref> Các lí thuyết khoa học được phân biệt với các giả thuyết, đó là những [[phỏng đoán]] có thể kiểm chứng bằng thực nghiệm và từ [[Định luật|các định luật khoa học]], là những ghi chép mô tả về cách thức vận hành của tự nhiên trong những điều kiện nhất định.

 

 

Từ lí thuyết hay "theo lí thuyết" ít nhiều thường được mọi người sử dụng một cách sai lầm để giải thích một cái gì đó mà cá nhân họ không trải nghiệm hoặc thử nghiệm trước đó.<ref>[https://www.amnh.org/exhibitions/darwin/evolution-today/what-is-a-theory What is a Theory?]. [[American Museum of Natural History]].</ref> Trong những trường hợp đó, về mặt ngữ nghĩa, nó đang được thay thế cho một [[khái niệm]] khác, một [[giả thuyết]]. Thay vì sử dụng từ theo giả thuyết, nó được thay thế bằng một cụm từ: "trên lí thuyết". Trong một số trường hợp, độ tin cậy của lí thuyết có thể bị tranh cãi bằng cách gọi nó là "chỉ là một lí thuyết" (ngụ ý rằng ý tưởng này thậm chí chưa được kiểm chứng). Do đó, từ "lí thuyết" đó thường rất trái ngược với " thực hành ".<ref name="mediumthelaw">David J Pfeiffer. ''[https://medium.com/science-journal/scientific-theory-vs-scientific-law-5624633a8f1b Scientific Theory vs Law]''. [[Science Journal]] (on medium.com). ngày 30 tháng 1 năm 2017</ref> Một "ví dụ cổ điển" về sự khác biệt giữa "lí thuyết" và "thực tiễn" sử dụng kỷ luật của y học: [[Nghiên cứu y học|lí thuyết y học]] bao gồm việc cố gắng tìm hiểu [[Quan hệ nhân quả|nguyên nhân]] và bản chất của sức khỏe và bệnh tật, trong khi khía cạnh thực tế của y học là cố gắng làm con người khỏe mạnh. Hai điều này có liên quan nhưng có thể độc lập, bởi vì có thể nghiên cứu sức khỏe và bệnh tật mà không cần chữa cho một bệnh nhân cụ thể, và có thể chữa cho bệnh nhân mà không biết bản chất của cách chữa trị này. {{Efn|1=See for example [[Hippocrates]] [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0251:text=Praec.:section=1&highlight=medical%2Ctheory Praeceptiones, Part 1]. {{webarchive |url = https://web.archive.org/web/20140912175614/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0251:text=Praec.:section=1&highlight=medical%2Ctheory |date = ngày 12 tháng 9 năm 2014 }}}}