|img=#đổi [[Yi - Sun-sin .jpg]]▼{{Infobox Korean name
|caption=[[Tượng|Tượng đài]] của Đô đốc Lý Thuấn Thần ở [[thành phố]] [[Asan]].
|hangul=이순신
|hanja=李舜臣
|rr=I Sun-sin <!--Please note that neither the Revised nor the McCune-Reischauer systems allow "Yi" or "Lee" for the syllable 이 -->
|mr=I Sun-sin
|hangulja=여해
|hanjaja=汝諧
|rrja=Yeohae
|mrja=Yŏhae
|hangulph=충무
|hanjaph=忠武
|rrph=Chung-mu
|mrph=Ch'ung-mu
}}
'''Yi Sun-sin''' ([[phiên âm Hán-Việt]]: Lý Thuấn Thần, [[Hanja]]: 李舜臣, [[Hangul]]: 이순신, 28/4/1545 - 16/12/1598) là một vị [[anh hùng dân tộc]], danh tướng kháng Nhật cứu nước của dân tộc Triều Tiên. Ông là nhà chính trị, quân sự kiệt xuất, Đô đốc thủy quân nổi tiếng của [[nhà Triều Tiên]], là người trực tiếp chỉ huy chiến đấu, lập nhiều quân công và anh dũng hy sinh trong cuộc kháng chiến chống lại lực lượng [[Hải quân Nhật Bản]] xâm lược của Hải quân nhà Triều Tiên trong [[Chiến tranh Nhật Bản – Triều Tiên (1592–1598)|Chiến tranh Nhật Bản-Triều Tiên]] (1592–1598).<ref>{{Chú thích web|url=https://infonet.vietnamnet.vn/quan-su/yi-sun-shin-vi-do-doc-hai-quan-vi-dai-cua-dan-toc-trieu-tien-226694.html|tựa đề=Yi Sun-shin - Vị đô đốc hải quân vĩ đại của dân tộc Triều Tiên|tác giả=Báo tin tức|họ=|tên=|ngày=2016-12-26|website=infonet.vietnamnet.vn|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://vietsugiaithoai.com/danh-tuong-trieu-tien-ly-thuan-thuan-va-nhung-tran-hai-chien-huyen-thoai/|tựa đề=Danh tướng Triều Tiên Lý Thuấn Thuần và những trận hải chiến huyền thoại|tác giả=Trần Hưng|họ=|tên=|ngày=2019-6-12|website=vietsugiaithoai.com|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20201204114542/https://vietsugiaithoai.com/danh-tuong-trieu-tien-ly-thuan-thuan-va-nhung-tran-hai-chien-huyen-thoai/|ngày lưu trữ=2020-12-04|url hỏng=|ngày truy cập=|url-status=dead}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.britannica.com/biography/Yi-Sun-shin|tựa đề=Yi Sun-shin: Korean Admiral|tác giả=|họ=Amy Tikkanen|tên=|ngày=2020-12-12|website=www.britannica.com|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>
Trước khi qua đời, tước vị của ông là ''Tam đạo Thủy quân Thống chế sứ'' (三道水軍統制使 / 삼도 수군 통제사) – có nghĩa là ''"Tư lệnh Hải quân của ba đạo"'' – danh hiệu này được duy trì như tước của các chỉ huy thuộc lực lượng chiến đấu của hải quân nhà Triều Tiên cho đến tận năm 1896. Ông còn nổi tiếng với việc sử dụng sáng tạo [[tàu con rùa]] (龜背船 / 거북선, ''quy bối thuyền)''. Ông nổi danh là một trong số ít các đô đốc hải quân toàn thắng (ít nhất là 23 trận liên tiếp).
Lý Thuấn Thần hy sinh do trúng đạn trong [[:en:Battle_of_Noryang|trận Lộ Lương]] (露梁海戰 / 노량대첩, Lộ Lương hải trận – trận đánh cuối cùng trong chiến tranh Nhật Bản–Triều Tiên) vào ngày 16 tháng 12 năm 1598. Trước khi tắt thở, ông nói ''"''đừng để người ta biết tôi chết''"'' (vì sợ rằng quân mình mất tinh thần, còn quân địch thêm phấn chấn). Chỉ sau khi cuộc hải chiến kết thúc thắng lợi, cả hạm đội mới biết về cái chết của Lý tướng quân. Triều đình sau đó đã ban cho ông nhiều danh hiệu khác nhau, bao gồm thụy hiệu ''Trung Võ công'' (忠武公 / 충무공)'','' truy phong ông làm ''Tuyên vũ đệ nhất công thần'' (宣武一等功臣 / 선무일등공신), ''Lãnh nghị chính'' (領議政 / 영의정) và ''Đức phong Phủ viện quân'' (德豊府院君 / 덕풍부원군). Ông còn được [[Minh Thần Tông]] ban danh hiệu ''Trứ danh Thủy quân Đô đốc'' (著名水軍都督 / 유명수군도독).
== Ảnh hưởng ==
Hàng thế kỷ sau, ngay cả đối thủ – người Nhật cũng ca ngợi ông. Tại một buổi mừng công sau chiến thắng trước [[hạm đội Baltic]] của [[Hải quân Nga]] năm 1905, khi được so sánh với [[Horatio Nelson]] và Lý Thuấn Thần, Đô đốc [[Tōgō Heihachirō|Togo Heihachiro]] đã khiêm tốn nói rằng: ''"Có thể đúng khi so sánh tôi với Horatio Nelson, nhưng riêng Lý đô đốc thì không. Chẳng ai có thể sánh bằng ông ấy cả, ông ấy đơn giản là quá vĩ đại"''.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.military-history.org/articles/yi-sun-sin-historys-greatest-admiral.htm|tựa đề=Yi Sun-sin: history’s greatest admiral|tác giả=|họ=Seema Syeda|tên=|ngày=2019-4-12|website=www.military-history.org|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>
Ngày nay, Lý Thuấn Thần được nhân dân ở cả hai quốc gia [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên|Bắc Triều Tiên]] và [[Hàn Quốc]] tôn thờ, kính trọng. Bức tượng đài của Đô đốc, Tướng quân Lý Thuấn Thần ngày nay được đặt trang trọng ngay chính giữa quảng trường [[Gwanghwamun|Quang Hóa Môn]] ở trung tâm thủ đô [[Seoul]], Hàn Quốc. Ông là một hình tượng tiêu biểu cho tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, một người anh hùng bất tử đối với mọi người dân trên bán đảo Triều Tiên.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.greelane.com/vi/nh%C3%A2n-v%C4%83n/l%E1%BB%8Bch-s%E1%BB%AD--v%C4%83n-h%C3%B3a/admiral-yi-sun-shin-3896551/|tựa đề=Yi Sun Shin, 16 thế kỷ Hàn Quốc Đô đốc, vẫn còn tôn kính Hôm nay|tác giả=|họ=|tên=|ngày=2018-3-17|website=www.greelane.com|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref>
Ông cũng xuất hiện trong tựa game di động [[Mobile Legends: Bang Bang|''Mobile Legends: Bang Bang'']] (2016)<ref>{{Chú thích web|url=https://moba.360mobi.vn/danh-sach-tuong/chi-tiet-tuong.209.html|tựa đề=Danh sách tướng: Yi Sun-shin|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=moba.360mobi.vn|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref> và phim điện ảnh [[Đại thủy chiến|''Đại thủy chiến'']] (2014).
{{sơ khai nhân vật Triều Tiên}}
== Xem thêm ==
* [[Nguyên Quân (Triều Tiên)|Won Kyun]]
* [[Kwon Yul]]
* [[Kim Yu-shin]]
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons|Yi, Sunsin}}
* [http://www.hcs.go.kr/english/main.asp Hyeonchungsa Shrine Management Office] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070824223713/http://www.hcs.go.kr/english/main.asp |date=2007-08-24 }}
* [http://www.koreanhero.net/en/home.htm Admiral Yi Sun-sin - A Korean Hero] (includes clips from the drama ''Immortal Admiral Yi Sun-shin'')
* [http://tkdtutor.com/10Patterns/09ChoongMu/ChoongMuInfo.htm Choong-mu]
* [https://web.archive.org/web/20041013091932/http://www.geocities.com/yi_sun_shin_adm/yisunshin.html Biography of Admiral Yi Sun Shin]
* [http://www.jadedragon.com/archives/history/yisunshin.html Yi-Sunshin]
* [http://www.imdb.com/title/tt0470711/ Heaven's Soldiers]
* [http://yisunsin.com YiSunsin.com]: Yi Sunsin information portal.
* {{Findagrave|8169594}}
* [https://web.archive.org/web/20120128060836/http://onrie-kompan.blogspot.com/2009/09/introducing-yi-soon-shin-warrior-and.html Onrie Kompan's Blogspot] Temporary announcement site for comic Yi Soon Shin: Warrior and Defender
{{Authority control}}
{{thời gian sống|1545|1598}}
[[Thể loại:Nhân vật quân sự nhà Triều Tiên]]
[[Thể loại:Nhân vật chính trị nhà Triều Tiên]]
[[Thể loại:Lý Thuấn Thần]]
| 