Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quan thoại”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Đã cứu 1 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là hỏng.) #IABot (v2.0.8.2
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 55:
|w2 = Pei<sup>3</sup>-fang<sup>1</sup>-hua<sup>4</sup>
}}
'''Quan thoại''' ({{zh|t={{linktext|官話}}|s={{linktext|官话}}|p=Guānhuà}}) là một nhómngữ chi thuộc [[Tiếng Trung Quốc|cácngữ dạngtộc tiếng Trung QuốcHán]] gồm liênnhiều quanngôn đến nhaungữ được nói khắp miền Bắc và Tây Nam [[Trung Quốc|nước này]]. NhómNgữ nàychi quan thoại bao gồm cả [[phương ngữtiếng Bắc Kinh]], phươngthổ ngữ được chọn làm cơ sở ngữ âm cho [[tiếng Trung Quốc tiêu chuẩn]]. Vì phần lớn vùng phương ngữ Quan thoại nằm ở miền bắc Trung Quốc, nhómquan nàythoại có khi được gọi là '''Bắc Phương thoại''' ({{zh|labels=no|s=北方话|p=běifānghuà}}). Tại Trung Quốc, nhóm các ngôn ngữ khác nhau thuộc ngữ chi quan thoại thường được xem là một “phương ngữ” của một ngôn ngữ duy nhất là tiếng Hán. Nhiều dạng Quan thoại địa phương không thông hiểu lẫn nhau. Tuy vậy, Quan thoại vẫn thường đứng đầu trong [[Danh sách ngôn ngữ theo tổng số người sử dụng|danh sách ngôn ngữ theo số người bản ngữ]] (với gần một tỷ người).
 
Đa số phươngcác ngữ củadạng Quan thoại có bốn [[thanh điệu|thanh]]. Những [[âm tắc]] cuối từ trong [[tiếng Trung QuốcHán trung đại]] đã mất đi trong hầu hết phương ngữ, nhưng ở vài nơi chúng hợp thành [[âm tắc thanh hầu]] {{IPA|/ʔ/}}. Nhiều dạng Quan thoại, gồm cả phương ngữtiếng Bắc Kinh, giữ lại [[âm quặt lưỡi]] đầu từ đã biến mất ở những nhóm tiếng Trung phương Nam.
Quan thoại là nhóm lớn nhất trong bảy (hay mười) phân nhóm [[Tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]], chiếm 70% tổng số người nói tiếng Trung, trải trên một vùng địa lí rộng, kéo dài từ [[Vân Nam]] ở miền Tây Nam đến [[Tân Cương]] miền Tây Bắc và [[Hắc Long Giang]] miền Đông Bắc. Dãy phân bố này hình thành là do sự thuận tiện trong di chuyển ở [[bình nguyên Hoa Bắc]] so với ở miền Nam lắm núi non, cùng với sự lan rộng tương đối trễ của Quan thoại tới các vùng biên cương.
 
Đa số phương ngữ của Quan thoại có bốn [[thanh điệu|thanh]]. Những [[âm tắc]] cuối từ trong [[tiếng Trung Quốc trung đại]] đã mất đi trong hầu hết phương ngữ, nhưng ở vài nơi chúng hợp thành [[âm tắc thanh hầu]] {{IPA|/ʔ/}}. Nhiều dạng Quan thoại, gồm cả phương ngữ Bắc Kinh, giữ lại [[âm quặt lưỡi]] đầu từ đã biến mất ở những nhóm tiếng Trung phương Nam.
 
Trong thiên niên kỷ qua, [[thủ đô Trung Quốc]] chủ yếu toạ lạc trong vùng nói Quan thoại, giúp nâng tầm quan trọng của dạng tiếng Trung này. Quan thoại đã đóng vai trò [[lingua franca]] từ thế kỷ XIV. Vào đầu thế kỷ XX, một dạng chuẩn dựa trên phương ngữ Bắc Kinh, và mang yếu tố của những dạng Quan thoại khác, được chọn là quốc ngữ. [[Tiếng Trung Quốc Tiêu chuẩn]] nay là [[ngôn ngữ chính thức]] của [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]]<ref>{{chú thích web|url=http://www.gov.cn/english/laws/2005-09/19/content_64906.htm|title=Law of the People's Republic of China on the Standard Spoken and Written Chinese Language (Order of the President No.37)|publisher=Chinese Government|date=ngày 31 tháng 10 năm 2000|access-date=ngày 28 tháng 3 năm 2017|quote=For purposes of this Law, the standard spoken and written Chinese language means Putonghua (a common speech with pronunciation based on the Beijing dialect) and the standardized Chinese characters.|archive-date=2013-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20130724204951/http://www.gov.cn/english/laws/2005-09/19/content_64906.htm|url-status=dead}}</ref> [[Đài Loan]]<ref>{{chú thích web |url=http://www.taiwan.gov.tw/content2.php?p=29&c=48 |title=ROC Vital Information |publisher=Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan) |date=ngày 31 tháng 12 năm 2014 |access-date =ngày 28 tháng 3 năm 2017}}</ref> và là một trong bốn ngôn ngữ chính thức của [[Singapore]]. Đây cũng là một ngôn ngữ hành chính của [[Liên Hợp Quốc]].<ref>{{chú thích web|url=http://www.gov.cn/zwhd/2006-04/01/content_242068.htm|title=《人民日报》评论员文章:说普通话 用规范字|website=www.gov.cn|access-date = ngày 26 tháng 7 năm 2017}}</ref> Quan thoại còn là một trong những dạng tiếng Trung thường gặp trong những cộng đồng [[Hoa kiều]] trên toàn thế giới.