Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sự tương đương khối lượng–năng lượng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
MerlIwBot (thảo luận | đóng góp)
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n chú thích, replaced: {{Citation → {{chú thích (2), {{citation → {{chú thích
Dòng 1:
[[Tập tin:Relativity3 Walk of Ideas Berlin.JPG|400px|phải|nhỏ|Tác phẩm điêu khắc cao 3 mét về công thức nổi tiếng của [[Albert Einstein|Einstein]] ''E''&nbsp;=&nbsp;''mc''<sup>2</sup> tìm ra năm 1905 ở [[Walk of Ideas]], [[Berlin]], [[Germany]] năm 2006.]]
Trong [[vật lý học]], '''sự tương đương khối lượng-năng lượng''' là khái niệm nói về [[khối lượng]] của vật thể được đo bằng lượng [[năng lượng]] của nó. Năng lượng nội tại toàn phần ''E'' của vật thể ở trạng thái nghỉ bằng tích [[khối lượng nghỉ]] của nó ''m'' với một [[hệ số bảo toàn]] phù hợp để biến đổi khối lượng đơn vị thành năng lượng đơn vị. Nếu vật thể không đứng im tương đối với quan sát viên thì lúc đó ta phải tính đến hiệu ứng [[thuyết tương đối hẹp|tương đối tính]] ở đó ''m'' được tính theo [[khối lượng trong thuyết tương đối hẹp|khối lượng tương đối tính]] và ''E'' trở thành [[Động năng#thuyết tương đối hẹp|năng lượng tương đối tính]] của vật thể. [[Albert Einstein]] đề xuất công thức tương đương khối lượng-năng lượng vào năm 1905 trong những [[bài báo của Năm Kì diệu]] với tiêu đề ''Quán tính của một vật có phụ thuộc vào năng lượng trong nó?'' ("Does the inertia of a body depend upon its energy-content?")<ref name="inertia">{{Citationchú thích | author=Einstein, A. | year=1905 | title=Ist die Trägheit eines Körpers von seinem Energieinhalt abhängig? | journal=Annalen der Physik | volume=18 | pages=639–643 | doi=10.1002/andp.19053231314}}. Xem thêm [http://www.fourmilab.ch/etexts/einstein/E_mc2/www/ bản dịch tiếng Anh.]</ref> Sự tương đương được miêu tả bởi phương trình nổi tiếng
:<math>E = mc^2 \,\!</math>
Với ''E'' là năng lượng, ''m'' là khối lượng, và ''c'' là [[tốc độ ánh sáng]] trong chân không. Ở hai vế của công thức có [[phân tích thứ nguyên|thứ nguyên]] bằng nhau và không phụ thuộc vào bất kì [[hệ thống đo lường|đơn vị của hệ thống đo lường]]. Ví dụ, trong nhiều hệ [[đơn vị tự nhiên]], tốc độ của ánh sáng (vô hướng) được đặt bằng 1 ('khoảng cách'/'thời gian'), và công thức trở thành đồng nhất thức ''E''&nbsp;=&nbsp;''m'('khoảng cách'^2/'thời gian'^2)'; và từ đây có thuật ngữ "sự tương đương khối lượng-năng lượng".<ref name="StanfordEncyclopedia">{{citationchú thích|author=Flores, F.|title=The Equivalence of Mass and Energy|url=http://plato.stanford.edu/entries/equivME/|editor=E. N. Zalta|series=Stanford Encyclopedia of Philosophy|accessdate=February 17, 2010}}</ref>
 
Phương trình ''E''&nbsp;=&nbsp;''mc''<sup>2</sup> cho thấy năng lượng luôn luôn thể hiện được bằng khối lượng cho dù năng lượng đó ở dưới dạng nào đi chăng nữa.<ref name="tipler">{{Citationchú thích
|title=Modern Physics
|author=Paul Allen Tipler, Ralph A. Llewellyn
Dòng 30:
*[http://fotonowy.pl/index.php?main_page=page&id=6 A shortcut to ''E''=''mc''<sup>2</sup>] – An easy to understand, high-school level derivation of the ''E''=''mc''<sup>2</sup> formula.
* [http://www.mathpages.com/home/kmath600/kmath600.htm Einstein on the Inertia of Energy] – MathPages
 
{{Liên kết bài chất lượng tốt|ru}}
 
[[Thể loại:Khối lượng]]
[[Thể loại:Năng lượng]]
[[thểThể loại:Thuyết tương đối]]
[[Thể loại:Thuyết tương đối hẹp]]
[[Thể loại:Phương trình]]
Hàng 39 ⟶ 41:
 
{{Link FA|eu}}
{{Liên kết bài chất lượng tốt|ru}}
 
[[ar:تكافؤ المادة والطاقة]]
[[az:Kütlə və enerjinin ekvivalentliyi]]