Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sở Linh vương”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{thiếu nguồn gốc}}
{{Infobox Royalty
| tên = Sở Linh vương
Hàng 24 ⟶ 23:
 
==Thân thế==
Ông là con thứ hai của [[Sở Cung vương]]. Sau khi vua anh là [[Sở Khang vương]] mất, Lệnh doãn [[Khuất Kiến]] lập con Khang vương là Hùng Viên làm vua, ít lâu sau Khuất Kiến chết, ông được lên làm Lệnh doãn, nắm hết chính sự, tự coi mình là vua Sở. Năm [[541 TCN]], ông thay vua Sở đi hội chư hầu. Trong năm ấy, ông đi ngang qua nước Trịnh, muốn hỏi lấy một người con gái nước Trịnh để được vào thành, tiện thể chiếm luôn [[nước Trịnh]], nhưng vua Trịnh đã phòng bị, nên kế hoạch bất thành.
 
==Cướp ngôi==
Hàng 30 ⟶ 29:
 
==Trị vì==
Trước đó năm [[545 TCN]], tướng quốc nước Tề là Khánh Phong có tội phải chạy sang [[nước Ngô]]. được [[Ngô Dư Sái]] thu nhận, cho ở huyện Chu Phương.
Sở Linh vương ngoài bản tính ngông cuồng ngạo mạn, còn thích vẻ đẹp thanh mảnh, vì thế cả nước Sở thi nhau nhịn ăn để làm lưng nhỏ đi, nó được gọi là "thắt lưng vua mảnh mai, một quốc gia đang đói đến chết"
 
Năm [[538 TCN]], Sở Linh vương muốn ra uy với chư hầu và trả thù nước Ngô nhiều lần lấn cướp biên giới, bèn lấy danh nghĩa trừng phạt Khánh Phong vàbèn mang quân đánh huyện Chu Phương.
 
Khánh Phong không chống cự nổi, bị quân Sở bắt. Sở Linh vương mang Khánh Phong ra, đặt đao búa lên người và dẫn đi rao trong doanh trại quân Sở, sai người hô to:
Hàng 45 ⟶ 44:
 
Tất cả gia quyến còn lại của Khánh Phong cũng bị Sở Linh vương giết chết. Sau đó [[Ngô Dư Sái]] mang quân báo thù vua Sở lấn đất, đánh chiếm 3 ấp của nước Sở
Do lên ngôi bất chính nên Sở Linh Vương muốn tỏ rõ uy thế với các nước. Năm 536TCN, Sở cùng [[Trần]], [[Hứa]], Thẩm, Từ, [[Vệ]], [[Việt]], Sái đem quân đánh [[Ngô]], [[Ngô Dư Sái]] sai Quệ Do đi sứ, ông bèn bắt giữ. Sau thấy Ngô đã phòng bị, ông đành rút binh về.▼
 
▲Do lên ngôi bất chính nên Sở Linh Vương muốn tỏ rõ uy thế với các nước. Năm 536TCN[[537 TCN]], Sở Linh vương mang quân đánh Ngô, tiến đến đất Vu Lâu của nước Ngô. Năm sau, Sở cùng các nước [[Trần]], [[Hứa]], Thẩm, Từ, [[Vệ]], [[Việt]], Sái đem quân đánh [[Ngô]], tiến vào đất Càn Khôn. [[Ngô Dư Sái]] sai Quệ Do đi sứ, ôngbị bènLinh vương bắt giữ., SauDư thấySái Ngômang đãquân phòngra bịcự, ôngquân Sở đành rút binh vềlui.
Năm 534, nước Trần sinh loạn, [[Công tử Chiêu]] và [[công tử Quá]] không ủng hô hộ thế tử Yển Sư, mà [[Trần Ai công]] yêu con thứ là công tử Lưu nên dặn Yển Sư phải truyền ngôi cho Lưu, nhưng công tử Chiêu và công tử Quá nghĩ rằng con Yển Sư đã trưởng thành nên sẽ không tới Lưu lên ngôi, bèn bắt giết Yển Sư, Trần Ai công tự tử. Con của Yển Sư chạy sang cầu cứu Sở Linh Vương bèn lấy cớ dẹp giặc mà đánh nước Trần, Nhưng không trả ngôi cho con Yển Sư mà chiếm luôn nước Trần, giao cho em là Khí Tật cai quản.▼
 
▲Năm [[534 TCN]], nước Trần sinh loạn, [[Công tử Chiêu]] và [[công tử Quá]] không ủng hô hộ thế tử Yển Sư, mà [[Trần Ai công]] yêu con thứ là công tử Lưu nên dặn Yển Sư phải truyền ngôi cho Lưu, nhưng công tử Chiêu và công tử Quá nghĩ rằng con Yển Sư đã trưởng thành nên sẽ không tới Lưu lên ngôi, bèn bắt giết Yển Sư, Trần Ai công tự tử. Con của Yển Sư chạy sang cầu cứu Sở Linh Vương bèn lấy cớ dẹp giặc mà đánh nước Trần, Nhưng không trả ngôi cho con Yển Sư mà chiếm luôn nước Trần, giao cho em là Khí Tật cai quản.
Năm 531 TCN, Sở Linh vương muốn đánh [[nước Sái]], dụ [[Sái Linh hầu]] đến hội rồi kể tội Sái Linh hầu giết cha là [[Sái Cảnh hầu]] mà xử tử, sau đó đem quân đánh luôn Sái, giết thế tử nước Sái để tế thần, rồi đặt làm quận, giao Sái cho Khí Tật. Sau đó Sở Linh Vương tiếp tục bành trướng sang các nước Hồ (胡国), Trầm (沈国), Đạo, Phòng (房国) và Thân, đưa chúng vào lãnh thổ của nước mình.▼
 
▲Năm [[531 TCN]], Sở Linh vương muốn đánh [[nước Sái]], dụ [[Sái Linh hầu]] đến hội rồi kể tội Sái Linh hầu giết cha là [[Sái Cảnh hầu]] mà xử tử, sau đó đem quân đánh luônSái, [[nước Sái]] sai sứ sang cầu cứu [[nước Tấn]]. Các đại phu nước Tấn sai Hồ Phủ đi đề nghị Sở Linh vương rút quân đánh Sái. Sở Linh vương không đồng ý mà tiếp tục tấn công, giết thế tử nước Sái để tế thần, rồi đặt làm quận, giao Sái cho Khí Tật. Sau đó Sở Linh Vương tiếp tục bành trướng sang các nước Hồ (胡国), Trầm (沈国), Đạo, Phòng (房国) và Thân, đưa chúng vào lãnh thổ của nước mình.
 
==Cái chết==
Năm 529TCN[[529 TCN]], Sở Linh vương đánh Từ, nhưng mãi không thắng, các quan khuyên ông rút lui nhưng Linh vương không nghe. Bấy giờ công tử [[Sở Bình vương|Khí Tật]] thừa cơ làm loạn, giết hai con ông, lập Bỉ lên ngôi rồi ra lệnh nếu không theo vua mới sẽ bị giết. Quân sĩ của ông lo sợ đều bỏ trốn. Sở Linh vương được Thân Hợi cứu, nhưng sau đó tự tử mà chết.
 
Về sau Khí Tật giết [[Sở vương Bỉ]] lên ngôi tức [[Sở Bình vương]], không biết gì cái chết của ông, bèn tìm một xác chết và tuyên bố nó là thi thể của Sở Linh Vương. Sau đó Thân hợi kể hết câu chuyện cho Bình vương. Bình vương bèn ra lệnh chôn cất ông theo nghi lễ chư hầu và truy tặng danh hiệu là Sở Linh vương.
Dòng 58:
==Nhận định==
Sở Linh vương là một vị quân chủ đầy tham vọng và độc đoán. Bởi thế sau khi ông lên nắm quyền, một số vị trung thần bị giết. Tuy nhiên, ông cũng có chỗ hơn người. Nhiều người có tài mặc dù mạo phạm đến ông nhưng ông vẫn không trừng phạt lại còn trọng dụng. Khi tiêu diệt một nước nào đó, ông ít khi tàn sát bừa bãi. Thay vào đó, ông còn tìm người tài ở những nước đó phong làm quan khanh, tuy nhiên cũng vì vậy mà những trung thần của nước Sái đã có cơ hội dụ Khí Tật nổi loạn. Cuối đời, cũng có người liều tính mạng cứu ông cũng là an ủi đối với vị bạo chúa này.
==Tham khảo==
*Sử ký Tư Mã Thiên, thiên:
**''Sở thế gia''
*[[Phương Thi Danh]] ([[2001]]), ''Niên biểu lịch sử Trung Quốc'', NXB Thế giới
*[[Khổng Tử]] (2002), ''Xuân Thu tam truyện'', tập 5, NXB TP Hồ Chí Minh
 
{{vua nước Sở}}
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Sở_Linh_vương”