Bộ Tuế
Bộ Tuế, tên khoa học Cycadales, là một bộ thực vật có hạt đặc trưng bởi thân gỗ mập mạp với lá cứng thường xanh tạo thành một tán lớn. Chúng thường có lá dạng lông chim.
| Cycadales | |
|---|---|
| Thời điểm hóa thạch: Early Permian–Recent | |
 | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| Ngành (divisio) | Cycadophyta Bessey 1907: 321.[1] |
| Lớp (class) | Cycadopsida Brongn.[2] |
| Bộ (ordo) | Cycadales Pers. ex Bercht. & J. Presl |
 | |
Phân loại sửa
Có khoảng 306 loài trong bộ Tuế, với khoảng 10–12 chi.[3]
- Phân bộ Cycadineae
- Họ Cycadaceae
- Phân họ Cycadoideae
- Cycas: Chi Tuế, với khoảng 105 loài
- Phân họ Cycadoideae
- Phân bộ Zamiineae
- Họ Stangeriaceae
- Phân họ Stangerioideae
- Stangeria. Chỉ có duy nhất một loài S. eriopus (Kunze) Baillon
- Phân họ Bowenioideae
- Bowenia. Có 2 loài được ghi nhận tại Queensland, Australia
- Phân họ Stangerioideae
- Họ Zamiaceae
- Phân họ Encephalartoideae
- Tông Diooeae
- Dioon. 13 loài ghi nhận ở Mexico và Trung Mỹ
- Tông Encephalarteae
- Phân tông Encephalartinae
- Encephalartos. Khoảng 66 loài
- Phân tông Macrozamiinae
- Macrozamia. khoảng 41 loài
- Lepidozamia. 2 loài
- Phân tông Encephalartinae
- Tông Diooeae
- Phân họ Zamioideae
- Tông Ceratozamieae
- Ceratozamia. 26 loài
- Tông Zamieae
- Phân tông Microcycadinae
- Microcycas. 1 loài ở Cuba: M. calocoma (Miquel) A. DC.
- Phân tông Zamiinae
- Phân tông Microcycadinae
- Tông Ceratozamieae
- Phân họ Encephalartoideae
Chú thích sửa
- ^ Bessey, C.E. (1907). “A synopsis of plant phyla”. Nebraska Univ. Stud. 7: 275–373.
- ^ Brongniart, A. (1843). Énumération des genres de plantes cultivées au Musée d'histoire naturelle de Paris.
- ^ Stevenson, D. (1992). “A formal classification of the extant cycads”. Brittonia. 44 (2): 220–223. doi:10.2307/2806837.
Tham khảo sửa
- Chamberlain, C.J. (1965) [1919] The Living Cycads, 1st ed. reprinted, New York: Hafner, 172 p., LCCN 65-027079
- Chaw, S.-M.; Parkinson, C.L.; Cheng, Y.; Vincent, T.M.; Palmer, J.D. (2000). “Seed plant phylogeny inferred from all three plant genomes: Monophyly of extant gymnosperms and origin of Gnetales from conifer”. Proceedings of the National Academy of Sciences. 97 (8): 4086–4091. doi:10.1073/pnas.97.8.4086. PMC 18157. PMID 10760277. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 5 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2016.
- Chaw, S.-M.; Walters, T.W.; Chang, C.-C.; Hu, S.-H.; Chen, S.-H. (2005). “A phylogeny of cycads (Cycadales) inferred from chloroplast matK gene, trnK intron, and nuclear rDNA ITS region”. Molecular Phylogenetics and Evolution. 37 (1): 214–234. doi:10.1016/j.ympev.2005.01.006.
- Chaw, S.-M.; Zharkikh, A.; Sung, H.-M.; Luu, T.-C.; Li, W.-H. (1997). “Molecular phylogeny of extant gymnosperms and seed plant evolution: Analysis of nuclear 18s rRNA sequences”. Molecular Biology and Evolution. 14 (1): 56–68. doi:10.1093/oxfordjournals.molbev.a025702. PMID 9000754.
- Crepet, W.L. (2000). “Progress in understanding angiosperm history, success, and relationships: Darwin's abominably 'perplexing phenomenon'”. Proceedings of the National Academy of Sciences. 97 (24): 12939–12941. doi:10.1073/pnas.97.24.12939. PMC 34068. PMID 11087846. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 11 năm 2007. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2016.
- De Luca, Paulo (1990) "A Historical Perspective on Cycads from Antiquity to the Present", In: Stevenson, D. (Ed.) The Biology, Structure, and Systematics of the Cycadales, Memoirs of the New York Botanical Garden, 57, p. 1-7, ISBN 0-89327-350-3
- Donaldson, J.S. (2003) "Chapter 3: Regional Overview: Africa", In: Donaldson, J.S. (ed.), Cycads. Status Survey and Conservation Action Plan, IUCN/SSC Cycad Specialist Group, Gland; Cambridge: UKIUCN, ISBN 2-8317-0699-8, p. 9-19
- Donaldson, J. (2004) "Saving ghosts? The implications of taxonomic uncertainty and shifting infrageneric concepts in the cycadales for red listing and conservation planning", In: Walters,T. & Osborne, R. (eds), Cycad Classification: Concepts and Recommendations, Wallingford, UK: CABI, ISBN 0-85199-741-4, p. 13-22.
- Donaldson, J., Hill, K.D., & Stevenson, D.W. (2003a) "Chapter 2: Cycads of the World: An Overview", In: Donaldson, J.S. (ed.), Cycads. Status Survey and Conservation Action Plan, IUCN/SSC Cycad Specialist Group, Gland; Cambridge: UKIUCN, ISBN 2-8317-0699-8, p. 3-8
- Donaldson, J.S., Dehgan, A.P., Vovides, A.P., & Tang, W. (2003b) "Chapter 7: Cycads in trade and sustainable use of cycad populations", In: Donaldson, J.S. (ed.), Cycads. Status Survey and Conservation Action Plan, IUCN/SSC Cycad Specialist Group, Gland; Cambridge: UKIUCN, ISBN 2-8317-0699-8, p. 39-47
- Golding, J.S.; Hurter, P.J.H. (2003). “A Red List account of Africa's cycads and implications of considering life-history and threats”. Biodiversity and Conservation. 12 (3): 507–528. doi:10.1023/A:1022472801638.
- Gonzàlez-Astorga, J.; Vovides, A.P.; Ferrer, M.M.; Iglesias, C. (2003a). “Population genetics of Dioon edule Lindl. (Zamiaceae, Cycadales): biogeographical and evolutionary implications”. Botanical Journal of the Linnean Society. 80 (3): 457–467. doi:10.1046/j.1095-8312.2003.00257.x.
- Gonzàlez-Astorga, J.; Vovides, A.P.; Iglesias, C. (2003b). “Morphological and geographic variation in Dioon edule Lindl. (Zamiaceae): ecological and evolutionary implications”. Botanical Journal of the Linnean Society. 141 (4): 465–470. doi:10.1046/j.1095-8339.2003.00155.x.
- Gregory, T.J. & Chemnick, J. (2004) Hypotheses of the relationship between biogeography and speciation in Dioon (Zamiaceae). In: Walters,T. & Osborne, R. (eds), Cycad Classification: Concepts and Recommendations, Wallingford, UK: CABI, ISBN 0-85199-741-4, p. 137-148.
- Hermsen, E.; Taylor, E.; Taylor, T.; Stevenson, D. (2006). “Cataphylls of the middle Triassic cycad Antarcticycas schopfii and new insights into cycad evolution”. American Journal of Botany. 93 (724–738): 2006.
- Hill, C.R. (1990). “Ultrastructure of in situ fossil cycad pollen from the English Jurassic, with a description of the male cone Androstrobus balmei sp. nov”. Review of Palaeobotany and Palynology. 65 (1–4): 165–193. doi:10.1016/0034-6667(90)90067-S.
- Hill, K.D. (2003) "Chapter 4: Regional Overview: Australia", In: Donaldson, J.S. (ed.), Cycads. Status Survey and Conservation Action Plan, IUCN/SSC Cycad Specialist Group, Gland; Cambridge: UKIUCN, ISBN 2-8317-0699-8, p. 20-24
- Hill, K.D. (2004) "Character evolution, species recognition and classification concepts in the cycadaceae", In: Walters,T. & Osborne, R. (eds), Cycad Classification: Concepts and Recommendations, Wallingford, UK: CABI, ISBN 0-85199-741-4, p. 23-44. CABI, Oxford.
- Hill, K. & Stevenson, D. 1998–nay. The Cycad Pages. http://plantnet.rbgsyd.nsw.gov.au/PlantNet/cycad/ Lưu trữ 2021-03-29 tại Wayback Machine
- Hill, K.D.; Stevenson, D.W.; Obsorne, R. (2004). “The World List of Cycads”. Botanical Review. 70 (2): 274–298. doi:10.1663/0006-8101(2004)070[0274:TWLOC]2.0.CO;2.
- Hopkins, DJ; Johnson, KR. “First record of cycad leaves from the Eocene Republic flora”. Washington Geology. 25 (4): 37. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2016.
- Jones, David L. (1993) Cycads of the World, Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press, ISBN 1-56098-220-9. 2nd ed. republished (2002) as: Cycads of the World: ancient plants in today's landscape, Sydney: Reed New Holland, ISBN 1-876334-69-X
- Keppel, G.; Lee, S.W.; Hodgskiss, P.D. (2002). “Evidence for Long Isolation Among Populations of a Pacific Cycad: Genetic Diversity and Differentiation in Cycas seemannii A.Br. (Cycadaceae)”. Journal of Heredity. 93 (2): 133–139. doi:10.1093/jhered/93.2.133.
- Norstog, K.J. & Nicholls, T.J. (1998) Biology of Cycads, Ithaca: Cornell University Press, ISBN 0-8014-3033-X
- Stevenson, D (1992). “A formal classification of the extant cycads”. Brittonia. 44: 220–223. doi:10.2307/2806837.
- Stevenson, D., K. Norstog, & P. Fawcett. 1998. Pollination biology of cycads. In: Reproductive Biology: In systematics, conservation, and economic botany. Eds. S. Owens & P. Rudall. pp. 277–294. Royal Botanic Gardens, Kew.
- Walters, T., Osborne, R., & Decker, D. (2004) "We hold these truths… Lưu trữ 2009-02-25 tại Wayback Machine", In: Walters,T. & Osborne, R. (eds), Cycad Classification: Concepts and Recommendations, Wallingford, UK: CABI, ISBN 0-85199-741-4, p. 1-11
- Whitelock, L.M. (2002) The Cycads, Portland, OR: Timber Press, ISBN 0-88192-522-5
Liên kết ngoài sửa
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Bộ Tuế. |
| Wikispecies có thông tin sinh học về Bộ Tuế |
- Palm Trees, Small Palms, Cycads, Bromeliads and tropical plants Lưu trữ 2016-12-03 tại Wayback Machine site with thousands of large, high quality photos of cycads and associated flora. Includes information on habitat and cultivation.
- Hill KD (1998–2004) The Cycad Pages, Royal Botanic Gardens Sydney. http://plantnet.rbgsyd.nsw.gov.au/PlantNet/cycad/index.html Lưu trữ 2021-03-29 tại Wayback Machine
- Gymnosperm Database: Cycads
- Fairchild Tropical Botanic Garden- one of the largest collection of cycads in the world in Florida, U.S.A. Lưu trữ 2015-02-23 tại Wayback Machine
- Palm and Cycad Societies of Australia (PACSOA)
- The Cycad Society of South Africa
- Cycad nitrogen fixation
- Cycad toxicity Lưu trữ 2013-07-08 tại Wayback Machine
- Cycads - Foto Lưu trữ 2007-09-27 tại Wayback Machine
- The Cult of the Cycads, New York Times Magazine article on cycad collectorship and cycad smuggling
- Cycads An annotated link directory