Chiếu (cờ vua)

Trong cờ vua, chiếu hay chiếu vua (tiếng Anh: check) là bất kỳ thế cờ hoặc hình cờ nào trong cờ vua mà quân Vua của một bên đang bị đe dọa bắt mất trong nước kế tiếp. Vua đang ở trong tình trạng như vậy gọi là Vua đang bị chiếu. Khi Vua của một người chơi đưa vào thế chiếu thì người chơi đó cần phải tìm cách hóa giải nước chiếu nếu có thể, bằng cách cản chiếu tức di chuyển một quân khác vào giữa quân Vua của mình và quân đang chiếu của đối phương trên đường chiếu, bắt quân đang chiếu, hoặc di chuyển Vua sang ô an toàn khác. Nếu như không thể hóa giải được nước chiếu thì ván cờ sẽ kết thúc ở thế chiếu hết hay thế sát và người chơi đó thua cuộc. Người chơi không thể thực hiện bất kỳ nước đi nào khiến quân Vua của họ bị chiếu.

abcdefgh
8
c6 black king
c2 white rook
e1 white king
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Vua Đen đang bị chiếu bởi Xe Trắng.

Thế chiếu cũng xuất hiện ở những trò chơi tương tự như cờ Vua chẳng hạn cờ tướng, janggi, shogi, makruk,...

Giới thiệuSửa đổi

Nước chiếu xuất hiện khi nước đi đó đặt quân Vua của đối phương vào tình trạng bị đe dọa bắt ngay lập tức bởi ít nhất một quân của người chơi (nếu hai quân thì gọi là lưỡng chiếu). Nếu Vua đang bị chiếu và người chơi không thể tìm được một nước đi hợp lệ hóa giải nước chiếu, khi đó Vua của họ gọi là bị chiếu hết hoặc chiếu sát cục và ván đấu kết thúc với thắng lợi cho người thực hiện nước chiếu.

Theo luật cờ vua cơ bản, người chơi không được thực hiện bất kỳ nước đi nào đặt Vua của họ vào trong tình trạng bị chiếu. Cách hóa giải nước chiếu là di chuyển Vua (sang ô an toàn khác), ăn (bắt) quân đang chiếu của địch, hoặc chặn đường chiếu bằng quân khác.[1]

Ở một số biến thể cờ vua có cho phép người chơi di chuyển Vua vào nước chiếu của đối phương, ví dụ như Losing chess (tạm dịch: cờ vua mất quân).

Vua không thể chiếu được Vua của đối phương, vì như thế sẽ đặt quân Vua thứ nhất (quân đi chiếu) vào tình thế bị chiếu ngược lại. Tuy nhiên một nước đi của Vua cũng có thể khiến cho Vua đối phương bị chiếu bởi quân khác với đòn chiếu mở.

Trong những ván đấu không chính thức, thói quen đôi khi là thông báo cho đối phương biết khi thực hiện nước chiếu, ví dụ như là hô "chiếu" hoặc "chiếu tướng". Dù vậy trên thực tế, tại những giải đấu chính thức, hay kể cả những ván đấu bình thường, việc thông báo như vậy là rất hiếm gặp.[2]

Tham khảoSửa đổi

  1. ^ (Just & Burg 2003:27), (Polgar & Truong 2005:32,103), (Burgess 2009:550)
  2. ^ (Just & Burg 2003:28)