Giovanna của Ý
Giovanna của Ý hay Giovanna của Savoia (tiếng Ý: Giovanna di Italia hay Giovanna di Savoia; tiếng Bulgaria: Йоанна Савойска/Ioanna Savoiska; Giovanna Elisabetta Antonia Romana Maria; 13 tháng 11 năm 1907 – 26 tháng 2 năm 2000) là Vương nữ Ý thuộc Vương tộc Savoia và là Sa hậu của Bulgaria với tư cách là vợ của Boris III của Bulgaria.
| Giovanna của Ý | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Giovanna năm 1937 | |||||
| Sa hậu Bulgaria | |||||
| Tại vị | 25 tháng 10 năm 1930 – 28 tháng 8 năm 1943 (12 năm, 307 ngày) | ||||
| Tiền nhiệm | Eleonore Reuß xứ Köstritz | ||||
| Kế nhiệm | Vương hậu cuối cùng Margarita Gómez-Acebo y Cejuela (trên danh nghĩa) | ||||
| Thông tin chung | |||||
| Sinh | 13 tháng 11 năm 1907 Roma, Vương quốc Ý | ||||
| Mất | 26 tháng 2 năm 2000 (92 tuổi) Estoril, Bồ Đào Nha | ||||
| An táng | Cimitero comunale di Assisi | ||||
| Phối ngẫu | Boris III của Bulgaria (cưới 1930–1943) | ||||
| Hậu duệ | Mariya Luiza, Nữ Thân vương của Koháry Simeon II, Sa hoàng Bulgaria | ||||
| |||||
| Vương tộc | Nhà Savoia | ||||
| Thân phụ | Vittorio Emanuele III của Ý  | ||||
| Thân mẫu | Jelena của Montenegro | ||||
| Tôn giáo | Công giáo La Mã | ||||
Những năm đầu đời sửa
Giovanna được sinh ra ở Roma, là con gái thứ ba và là người con thứ tư trong số năm người con của Vittorio Emanuele III của Ý và Jelena của Montenegro. Trong buổi lễ rửa tội theo nghi thức Công giáo, Vương nữ được đặt tên là Giovanna Elisabetta Antonia Romana Maria. Anh trai của Giovanna là Quốc vương Ý cuối cùng Umberto II của Ý.
Sa hậu Bulgaria sửa
Giovanna kết hôn với Sa hoàng Boris III của Bulgaria tại Vương cung thánh đường Thánh Francesco thành Assisi, Assisi vào tháng 10 năm 1930, trong một buổi lễ theo nghi thức của Công giáo La Mã, có sự tham dự của nhà độc tài người Ý Benito Mussolini. Người Bulgaria nhìn nhận Vương nữ là người phù hợp cho vị trí Vương hậu, một phần vì mẹ của Giovanna, Jelena của Montenegro, là người dân tộc Slav. Tại buổi lễ thứ hai ở Sofia, Giovanna (con gái của một người cha theo Công giáo La Mã và mẹ là cựu tín hữu Chính thống giáo) đã kết hôn trong một buổi lễ theo nghi thức của Chính thống giáo Đông phương, khiến cho Giovanna bị xung đột với Giáo hội Công giáo. Giovanna lấy tên phiên bản tiếng Bulgaria là Ioanna. Sa hậu biết rằng Sứ thần của Giáo hoàng của Bulgaria, Đức Tổng Giám mục Angelo Roncalli (sau này là Giáo hoàng Gioan XXIII), có thể giúp đỡ mình. Giovanna và Boris III có hai người con: Mariya Luiza của Bulgaria, sinh vào tháng 1 năm 1933, và sau đó là Simeon II của Bulgaria vào năm 1937.
Trong những năm trước Chiến tranh thế giới thứ hai, Sa hậu Giovanna tham gia rất nhiều vào các hoạt động từ thiện, bao gồm cả việc tài trợ cho một bệnh viện nhi đồng. Trong chiến tranh, trước việc chồng mình giao Bulgaria cho phe Trục, Vương hậu Giovanna đã xin thị thực quá cảnh để tạo điều kiện cho một bộ phận người Do Thái trốn sang Argentina. Quốc vương Boris III cũng tỏ ra khó sai bảo hơn Hitler mong đợi, và sau cuộc gặp ở Berlin vào tháng 8 năm 1943, Boris III đã lâm bệnh nặng và qua đời ở tuổi 49. Căng thẳng và bệnh tim là nguyên nhân chính dẫn đến cái chết của Sa hoàng.
Con trai của Giovanna, Simeon, trở thành tân vương và một chế độ nhiếp chính được thiết lập, do chú của Simeon II là Vương tử Kyril đứng đầu, người được bên Đức nhìn nhận là mềm dẻo hơn.
Trong những ngày cuối cùng của Chiến tranh thế giới thứ hai, Bulgaria bị Liên Xô chiếm đóng. Vương tử Kyril bị Tòa án Nhân dân xét xử và bị tuyên tử. Giovanna và con trai Simeon II vẫn bị quản thúc tại Cung điện Vrana, gần Sofia, cho đến ngày 15 tháng 9 năm 1946, khi chính phủ Cộng sản mới cho họ 48 giờ để rời khỏi đất nước vì Bulgaria được tuyên bố là nước cộng hòa sau một cuộc trưng cầu dân ý, mặc dù Vương hậu đã muốn rời Bulgaria sau vụ hành quyết Vương tử Kiril vào ngày 1 tháng 2 năm 1945. [1]
Những năm cuối đời sửa
Sau khi chạy trốn đến Alexandria ở Vương quốc Ai Cập để đoàn tụ cùng cha của mình là Quốc vương Vittorio Emanuele III, họ chuyển đến Madrid. Năm 1962, Simeon II kết hôn với Margarita Gómez-Acebo y Cejuela và Vương hậu Giovanna chuyển đến Estoril, ở vùng Riviera thuộc Bồ Đào Nha, nơi Vương hậu sống đến cuối đời, ngoại trừ chuyến trở lại Bulgaria một thời gian ngắn vào năm 1993, khi Giovanna đến thăm khu mộ của Boris và có mặt tại lễ chôn cất lại trái tim của chông.
Giovanna được chôn cất tại Nghĩa trang Assisi, Ý, nơi Vương hậu kết hôn với Quốc vương Boris III vào năm 1930.
Huân chương sửa
Quốc gia sửa
Vương tộc Savoia: Knight Grand Cordon của Huân chương Thánh Maurizio và Lazzaro[2]
Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Malta: Knight Grand Cross Honour and Devotion of the Sovereign Military Order of Malta, 3rd First Class[2][3]
Vương thất Hai Sicilie: Knight Grand Cross of the Royal Order of Francis I[4]
Vương tộc Sakskoburggotski: Knight Grand Cross of the Royal Order of Saint Alexander, in Diamonds, 1933[2]
Quốc tế sửa
Hoàng thất Áo: Dame của Huân chương Starry Cross[2]
Vương thất Bayern: Dame Grand Cross của Royal Order of Theresa[2]
Hoàng thất Nga: Dame Grand Cordon của Huân chương Đế quốc Thánh Yekaterina[5]
Vương thất Nam Tư: Dame Grand Cross của Huân chương Vương thất Thánh Sava
Vương huy sửa
 |
Vương huy của Giovanna với tư cách là Vương hậu của Bulgaria |
Bảo trợ sửa
- Bulgaria: Patron of the 10th Cavalry regiment of Queen Ioanna[6]
Gia phả sửa
| Gia pha cua Giovanna cua Y | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nguồn tài liệu sửa
- Boris III of Bulgaria 1894–1943, by Pashanko Dimitroff, London, 1986, ISBN 0-86332-140-2
- Crown of Thorns by Stephane Groueff, Lanham MD., and London, 1987, ISBN 0-8191-5778-3
- The Daily Telegraph, Obituary for "HM Queen Ioanna of the Bulgarians", London, 28 tháng 2 năm 2000.
Tham khảo sửa
- ^ “1946: Истинският референдум”. Duma. 8 tháng 9 năm 2016. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2021.
- ^ a b c d e genmarenostrum.com, page with the Italian Royal family members' honours
- ^ “The Royal family attended the reception on the occasion of the Day of St. John the Baptist, patron of the Order of Malta | H.M. King Simeon II”.
- ^ “In living memory of Her Majesty Giovanna, Queen of Bulgaria and Princess of Savoy | H.M. King Simeon II”.
- ^ “SAINTANNA.RU | Св. Екатерины”. www.saintanna.ru. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 22 tháng 5 năm 2022.
- ^ “Н.В. Цар Симеон II | Шефски полкове”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2015.