Hằng số điện li acid

Hằng số điện li acid, K_a, là một đại lượng thể hiện độ mạnh của một acid trong dung dịch. Đó là hằng số thể hiện sự cân bằng liên tục của một phản ứng hóa học(phản ứng điện li) ví dụ như: phản ứng acid–base. Đặc trưng bởi cặp acid-base liên hợp.

Acid axetic, CH₃COOH, gồm một nhóm metyl, CH₃, liên kết cộng hóa trị với một nhóm carboxyl, COOH. Nhóm carboxyl có thể mất một proton và hiến nó cho một phân tử nước, H₂O, tạo ra anion axeta CH₃COO⁻ và cation H₃O.

Trong dung dịch, sự cân bằng của acid phân li có thể được viết tượng trưng như:

$\mathrm {HA+H_{2}O\rightleftharpoons A^{-}+H_{3}O^{+}}$

trong đó HA là một acid mà điện li thành A⁻, HA là acid liên hợp và A- là base liên hợp của nó kèm theo một ion hydrogen ở dạng kết hợp với một phân tử nước tạo thành một ion hydroni. Trong ví dụ thể hiện trong hình, HA đại diện cho acid axetic, và A⁻ đại diện cho ion axetat.

Các thành phần HA, A⁻ and H₃O⁺ được coi là ở trạng thái cân bằng khi nồng độ của chúng không thay đổi theo thời gian. Hằng số phân li thường được viết như là một tỉ số của nồng độ cân bằng (đơn vị mol/L), được biểu thị bằng [HA], [A⁻] và [H₃O⁺]

$K_{\mathrm {a} }=\mathrm {\frac {[A^{-}][H_{3}O^{+}]}{[HA][H_{2}O]}}$

Trong đa số trường hợp, nồng độ nước có thể được coi là hằng số =1 và có thể bỏ qua. Vì thế ta có thể viết đơn giản hơn là:

$\mathrm {HA\rightleftharpoons A^{-}+H^{+}} :K_{\mathrm {a} }=\mathrm {\frac {[A^{-}][H^{+}]}{[HA]}}$

pK_a là định nghĩa được sử dụng phổ biến và thực tế hơn được tính như sau:

$\mathrm {p} K_{\mathrm {a} }=-\log _{10}\left(K_{\mathrm {a} }\right)$

Liên kết ngoài

• Acidity–Basicity Data in Nonaqueous Solvents Extensive bibliography of pK_a values in DMSO, acetonitrile, THF, heptane, 1,2-dichloroethane, and in the gas phase
• Curtipot All-in-one freeware for pH and acid–base equilibrium calculations and for simulation and analisis of potentiometric titration curves with spreadsheets
• SPARC Physical/Chemical property calculator Includes a database with aqueous, non-aqueous, and gaseous phase pK_a values than can be searched using SMILES hoặc CAS registry numbers
• Aqueous-Equilibrium Constants pK_a values for various acid and bases. Includes a table of some solubility products
• Free guide to pK_a and log p interpretation and measurement Lưu trữ 2016-08-10 tại Wayback Machine Explanations of the relevance of these properties to pharmacology
• Free online prediction tool (Marvin) pK_a, log p, log d etc. From ChemAxon
• Chemicalize.org:List of predicted structure based properties
• Evans pK_a Chart [1] Lưu trữ 2018-06-19 tại Wayback Machine