Ngòi Phát
Ngòi Phát là phụ lưu cấp 1 của sông Hồng chảy ở huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai, Việt Nam [1][2][3][note 1].
Ngòi Phát hiện có các tên gọi khác nhau. Trong văn liệu về thủy điện được viết là sông Ngòi Phát. Theo Bản đồ tỷ lệ 1:50.000 của Cục Đo đạc và Bản đồ (2004) thì ngòi Phát có tên tại đoạn ở xã Mường Hum là sông Mường Hum, đoạn ở xã Bản Vược là sông Sinh Quyền [2]. Tuy nhiên tên sông Sinh Quyền không thấy hiện trong các văn liệu trên mạng.
Bản "Danh mục địa danh... tỉnh Lào Cai" gọi tất cả các đoạn trên là suối [3].
Dòng chảy
sửaNgòi Phát khởi nguồn từ hợp lưu các suối Pờ Hồ, ngòi Tà Lơi, Nậm Pung và nậm Ho ở thung lũng xã Mường Hum. Trong số các suối đó thì dòng dài nhất là suối Pờ Hồ bắt nguồn từ dãy núi cao 22°24′35″B 103°36′50″Đ / 22,40972°B 103,61389°Đ là ranh giới tỉnh Lào Cai và Lai Châu, chảy hướng bắc-đông bắc.
Từ thung lũng xã Mường Hum 22°31′35″B 103°41′56″Đ / 22,52639°B 103,69889°Đ sông có tên là sông Mường Hum, chảy hướng đông bắc.
Sông chảy qua các xã Bản Xèo, Dền Thàng, rồi là ranh giới hai xã Bản Vược và Cốc Mỳ, và đổ vào sông Hồng bên bờ phải 22°37′14″B 103°49′11″Đ / 22,62056°B 103,81972°Đ.
Cách cửa sông 2 km là mỏ đồng Sin Quyền nằm hai bên sông, là mỏ đồng lớn nhất Việt Nam.
Các thủy điện
sửaThủy điện Ngòi Phát công suất 72 MW với 3 tổ máy, xây dựng trên dòng chính ngòi Phát tại vùng đất các xã Bản Vược, Cốc Mỳ và Bản Xèo huyện Bát Xát, khởi công năm 2004, tái khởi động tháng 6/2013, khánh thành tháng 11/2014 [4].
Thủy điện Mường Hum công suất 32 MW xây dựng trên sông Mường Hum (ngòi Phát) tại xã Bản Xèo và Dền Thàng, khởi công tháng 5/2008 hoàn thành tháng 3/2011 [5].
Thủy điện Nậm Pung công suất lắp máy 9,3 MW với 3 tổ máy, xây dựng trên phụ lưu là Nậm Pung tại xã Nậm Pung và xã Mường Hum, huyện Bát Xát, khởi công tháng 12/2007 và dự kiến nhà máy phát điện vào cuối năm 2009[6], tuy nhiên đến tháng 5/2014 mới chính thức phát điện [7].
Chỉ dẫn
sửa- ^ Trong tiếng Việt ngòi đồng nghĩa với sông, nên chỉ dùng ngòi Phát là đủ. Một số văn liệu viết dư là sông Ngòi Phát
Tham khảo
sửa- ^ Tập bản đồ hành chính Việt Nam. Nhà xuất bản Tài nguyên – Môi trường và Bản đồ Việt Nam. Hà Nội, 2013.
- ^ a b Bản đồ tỷ lệ 1:50.000 tờ F-48- 28C & 28D. Cục Đo đạc và Bản đồ, 2004.
- ^ a b Thông tư 36/2013/TT-BTNMT ngày 30/10/2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về Ban hành Danh mục địa danh dân cư, sơn văn, thủy văn, kinh tế - xã hội phục vụ công tác thành lập bản đồ phần đất liền tỉnh Lào Cai. Thuky Luat Online, 2016. Truy cập 25/11/2018.
- ^ Đưa nhà máy thủy điện có đường hầm năng lượng dài nhất Việt Nam vào hoạt động. Dantri Online, 28/12/2014. Truy cập 11/12/2016.
- ^ Nhà máy thủy điện Mường Hum được gắn biển "Công trình chào mừng Đại lễ 1000 năm Thăng Long-Hà Nội" Lưu trữ 2016-12-20 tại Wayback Machine. Cty Son Vu, 24/01/2014. Truy cập 11/12/2016.
- ^ Lào Cai xây nhà máy thủy điện Nậm Pung Lưu trữ 2018-01-15 tại Wayback Machine. Nhân Dân Online, 19/12/2007. Truy cập 10/01/2018.
- ^ Intracom chính thức phát điện Nhà máy thủy điện Nậm Pung (02/05/2014). Intracom, 13/07/2017. Truy cập 10/01/2018.
Xem thêm
sửa| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Ngòi Phát. |