Người Quechua
Người Quechua (/ˈkɛtʃuə/,[6][7] US also /ˈkɛtʃwɑː/;[8] tiếng Tây Ban Nha: [ˈketʃwa]) hay người Quecha, có thể dùng để chỉ bất kì một dân tộc thiểu số nào ở Nam Mỹ nói tiếng Quechua bắt nguồn ở Peru. Họ chủ yếu tập trung ở các nước Ecuador, Bolivia, Chile, Colombia và Argentina.
| Người Quechua | |
|---|---|
 | |
| Tổng số dân | |
| 10–11 triệu | |
| Khu vực có số dân đáng kể | |
 Peru | 5,176,809[1] |
 Ecuador | 2,568,000[2] |
 Bolivia | 1,837,105[3] |
 Argentina | 55,493[4] |
 Chile | 33,868[5] |
 Colombia | 23.249 |
| Ngôn ngữ | |
| Quechua • Tây Ban Nha | |
| Tôn giáo | |
| Công giáo Rôma • Kháng Cách • Truyền thống | |
| Sắc tộc có liên quan | |
| Aymara | |
Phương ngữ Quechua được nhiều người nói nhất là Nam Quechua. Người Kichwa ở Ecuador nói giọng Kichwa; ở Colombia, Người Inga nói phương ngôn Kichwa Inga.
Một người nói tiếng Quechua được gọi là runa hay nuna ("một người"); số nhiều là runakuna hay nunakuna ("người dân").[9]
Một vài nhóm đáng chú ý:
- Người Chanka, sinh sống ở vùng Huancavelica, vùng Ayacucho, và vùng Apurímac tại Peru.
- Người Huanca, sinh sống ở vùng Junín tại Peru.
- Người Inca, những người kiến thiết lên đế quốc Inca hùng mạnh thời kì tiền Colombo.
- Người Chincha, từng sinh sống và tạo dựng một vương quốc thương mại ở vùng Ica tại Peru.
- Người Qolla, sinh sống ở Potosi, Oruro, và La Paz tại Bolivia.
- Người Cañari tại Ecuador, bị đồng hóa bởi người Inca.
Tham khảoSửa đổi
- ^ “Perú: Perfil Sociodemográfico” (PDF). Instituto Nacional de Estadística e Informática. tr. 214.
- ^ 2001 INEC census
- ^ “Censo de Población y Vivienda 2012 Bolivia Características de la Población”. Instituto Nacional de Estadística, República de Bolivia. tr. 29.
- ^ “Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas 2010 Censo del Bicentenario Resultados definitivos Serie B Nº 2. Tomo 1” (PDF). Instituto Nacional de Estadística y Censos de la Republica Argentina. tr. 281.
- ^ “Síntesis de Resultados Censo 2017” (PDF). Instituto Nacional de Estadísticas, Santiago de Chile. tr. 16.
- ^ “Quechua - meaning of Quechua in Longman Dictionary of Contemporary English”. Ldoceonline.com. Truy cập ngày 26 tháng 8 năm 2018.
- ^ Oxford Living Dictionaries, British and World English
- ^ Wells, John C. (2008), Longman Pronunciation Dictionary (ấn bản 3), Longman, ISBN 9781405881180
- ^ https://www.frommers.com/destinations/peru/in-depth/language