Wikipedia:Để sống lâu với Wikipedia

Wikipedia là một bách khoa toàn thư mở. Vì thế mọi người có thể tự do viết bài, chỉnh sửa trên bách khoa này. Có rất nhiều người đã từng vô tình hoặc "cố ý" làm việc cho Wiki và trong số họ có những người đã "định cư" ở đây một thời gian lâu dài. Thế nhưng cũng có không ít người đã từng làm việc cho Wiki 1 thời gian rất ngắn và họ đã bỏ đi (có khi không bao giờ trờ lại!). Vì thế bài luận này muốn bàn về nguyên nhân những người đã từng làm việc cho Wiki sau 1 thời gian bỏ đi và một số "bí quyết" giúp những người chuẩn bị bỏ đi "tiếp" có thể hiểu và "suy nghĩ" lại!

Nguyên nhân

1. Có thể người mới đến "bị các thành viên khác cắn", điều đó khiến người mới đến bị ức chế hoặc tự ái và thế là họ ra đi!
2. Có thể người mới đến chưa quen với quy định cũng như dùng các phương tiện trên Wiki. Ví dụ họ gửi lên 1 bức ảnh không tự do và các thành viên khác đặt biển chờ xóa vì vi phạm bản quyền, hoặc họ tạo 1 bài viết không tiêu chuẩn và các thành viên khác đưa ra biểu quyết kèm theo kết quả biểu quyết là xóa bài. Họ cũng bị ức chế, nghĩ rằng mình oan uổng, đã mắc công làm ra bài viết hoặc gửi hình ảnh lên mà bị xóa. Vì thế họ ra đi!
3. Tham gia biểu quyết và người mới đến biểu quyết phiếu xóa (chẳng hạn như thế!), nhưng phiếu đối lại nhiều hơn. Rồi kết quả biểu quyết là bài được giữ. Họ cảm thấy tức tối và nghĩ rằng mình đúng cũng như những thành viên đã bỏ phiếu giữ kia thật "mù quáng". Và họ cũng lên tiếng nhưng các thành viên khác chống đối. Họ càng thêm tức. Và vì thế họ cũng ra đi!
4. Người mới đến A công kích thành viên B, thành viên B trả đũa, và các thành viên lão luyện C, D, E... khác cũng về phe B. Họ bút chiến lẫn nhau hoặc lịch sự hơn. Thì dù gì người mới đến A cũng ra đi và cho rằng những người B, C, D, E...hùa theo để "ăn hiếp" A. Và họ nghĩ rằng Wiki là nơi không công bằng.
5. Chỉ đơn giản là người mới đến quá nhạy cảm với những câu nói dù rất bình thường. Và họ cứ luôn nghĩ những câu nói ấy rất xúc phạm đến họ và như là có ý muốn chửi họ.

• Ví dụ: Thành viên A góp ý với người mới đến B:

A: Bạn không nên làm điều đó. Bạn có biết làm như thế là rất có hại cho Wiki không? Nếu bạn không làm điều đó thì mình sẽ chẳng có ý kiến gì với bạn!

B: Bạn không cần dạy đời tôi! Tôi quá chán rồi, tôi đi đây!

Và thế là người mới đến B ra đi vì quá nhạy cảm với lời khuyên của thành viên A.

Lời khuyên để nhìn nhận những nguyên nhân trên

1. Nếu bạn là người mới đến định ra đi vì trường hợp 1 như trên, hãy mạnh mẽ đối mặt với nó, hãy dũng cảm lên tiếng người đã "cắn" mình. Hãy liên hệ với bảo quản viên tại Wikipedia:Tin nhắn cho bảo quản viên. Nhưng nếu BQV không giúp bạn được hãy nhờ những "bô lão" khác và họ sẽ giúp bạn trong việc ngăn ngừa bị "cắn" bởi những thành viên khác. Và quan trọng nhất hãy mạnh mẽ để có thể giải quyết được người đã "cắn" bạn. Đừng quá yếu đuối. Nhưng cũng không công kích người đã cắn bạn. Nếu thế bạn cũng đã vi phạm quy định của Wiki và như thế chẳng giải quyết được gì. Ở đây nên nhớ: mạnh mẽ đối mặt nhưng không thái quá!
2. Nếu bạn là người mới đến định ra đi vì trường hợp 2, hãy nghĩ rằng những người khác cũng như bạn, họ cũng từng gặp trường hợp như bạn, có khi còn nặng hơn bạn. Nhưng họ vẫn dũng cảm ở lại để góp sức mình vào Wiki. Vậy thì cớ gì họ dũng cảm được như thế mà bạn thì lại không? Bài viết hoặc hình ảnh của mình bị thành viên khác xóa, không là vấn đề gì cả. Điều đó giúp bạn rút kinh nghiệm để lần sau không tái phạm nữa! Sẽ không có ai ở Wiki ghét bạn chỉ vì bạn lớ ngớ chân tay. Ngược lại, họ còn muốn giúp đỡ và khuyến khích bạn hãy can đảm. Cũng như lời khuyên trên, ở đây, bạn hãy dũng cảm và can đảm. Làm những gì mình cho là đúng và nếu sai, các thành viên khác sẽ giúp bạn. Nhớ nhé!
3. Nếu bạn là người mới đến định ra đi vì trường hợp 3, thì chứng tỏ bạn là người không công bằng. Hãy mở rộng sự công bằng trong người bạn. Bởi vì Wiki là nơi của tất cả mọi người, làm việc trên sự đồng thuận rất cao. Và nếu chỉ làm việc với Wiki vì ý kiến cá nhân, thì bạn khó có thể hòa nhập với những thành viên khác trên Wiki và điều bạn ra đi thật đáng tiếc nhưng khó tránh. Nên nhớ ở đây, chuyện ý kiến của mình bị thất bại không phải là vấn đề gì to tát và quá lớn. Nó giúp bạn hiểu ra rằng Wiki là của chung. Và hơn thế nữa bạn nên làm việc với tinh thần chung hơn. Tất nhiên ai cũng biết bạn ra đi vì bạn cảm thấy tức tối khi ý kiến không được chấp nhận. Nhưng hãy nhìn nhận lại ý kiến của mình và thực tế. Thì bạn sẽ hiểu. Nên nhớ ở đây: Wiki là của chung và mọi người làm việc trên tinh thần tập thể. Mọi ý kiến được chọn từ số đông.
4. Nếu bạn là người mới đến định ra đi vì trường hợp 4, vấn đề thật rõ ràng vì bạn sai thật. Ngay từ đầu bạn đã gây sự với người khác. Và người khác không thể để yên vì họ bị gây sự, họ sẽ trả đũa. Và dĩ nhiên những thành viên khác phải bênh vực cho cái đúng. Và bạn không thể nói bạn đúng và những thành viên kia không công bằng. Hãy thử đặt mình vào vị trí thành viên B, bạn sẽ nghĩ như thế nào? Lúc đó bạn sẽ không muốn ra đi nữa đâu. Vì trong đầu bạn sẽ không còn nghĩ Wiki là nơi không công bằng!
5. Nếu bạn là người mới đến định ra đi vì trường hợp 5, có lẽ lúc khởi đầu với Wiki, bạn sẽ gặp khó khăn vì bạn quá nhạy cảm, nhưng điều đó không quan trọng, hãy tâm niệm trong đầu bạn rằng khi bạn làm mọi điều hợp lẽ trên Wiki thì khó có ai có thể xúc phạm bạn được. Và có khi họ cởi mở hơn với bạn. Và khi đó mọi lời từ các thành viên khác: bạn hãy cứ cho là nó thật tốt đẹp. Cho dù là họ có xúc phạm bạn đi chăng nữa. Điều đó rất có ích cho bạn, và dần dần làm việc lâu với Wiki, bạn có thể quen dần với môi trường tự do ở Wiki.