Khác biệt giữa bản sửa đổi của “An Dương Vương”

▲Niên đại trị vì của An Dương Vương được các tài liệu ghi khác nhau. Sử cũ như ''[[Đại Việt sử ký toàn thư]], [[Khâm định Việt sử Thông giám cương mục]]'' cho rằng thời gian ông làm vua [[Âu Lạc]] kéo dài 50 năm, từ 257 TCN đến 208 TCN.<ref name="informatik">[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt01.html Đại Việt sử ký toàn thư, quyển I].</ref> Các sử gia hiện đại căn cứ vào ''[[Sử ký Tư Mã Thiên]]'' là tài liệu gần thời đại nước [[Âu Lạc]] nhất, cho rằng An Dương vương và nước [[Âu Lạc]] tồn tại từ khoảng 208 TCN đến 179 TCN, tức là gần 30 năm.<ref>{{Harvnb|Phan Huy Lê|Trần Quốc Vượng|Hà Văn Tấn|Lương Ninh|1991|p=129–130}}</ref>

▲Vào thời kỳ [[Hồng Bàng]] cách đây 2.300 năm, ở vùng [[Bắc Bộ]] Việt Nam có các bộ tộc người [[Âu Việt]] sống xen kẽ với người [[Lạc Việt]]. Nhà nước Văn Lang do Hùng vương đứng đầu cai trị người Lạc Việt. Thục Phán là vua người Âu Việt, sau một cuộc xung đột (sử sách không ghi rõ chi tiết), ông đã đánh bại Hùng vương, thống nhất hai tộc Âu Việt và Lạc Việt vào chung một triều đình. Ông đổi quốc hiệu thành [[Âu Lạc]], xưng là An Dương Vương, đóng đô tại [[Phong Khê]] (nay là vùng [[Thành Cổ Loa|Cổ Loa]], huyện [[Đông Anh]], [[Hà Nội]]). Có ca dao:

▲[[Tập tin:Bảo tàng Mỹ thuật Tp (Vườn tượng, tượng An Dương Vương) (9).jpg|nhỏ|phải|200px|Tượng điêu khắc An Dương Vương giương nỏ thần ở Bảo tàng Mỹ thuật Tp.HCM]]

▲:''[[Giao Chỉ]] có ruộng Lạc, dân trông nước thủy triều lên xuống mà làm ăn ở ruộng ấy nên đặt tên là người Lạc. Có các chức Lạc vương, Lạc hầu, các huyện tự đặt chức Lạc tướng đeo ấn đồng dải xanh, tức là chức Lệnh ngày nay vậy. Sau đó con vua Thục đem quân đánh Lạc hầu, tự xưng là An Dương vương, trị ở huyện [[Phong Khê]].''<ref name="SKTGC 113">''[[Sử ký|Sử ký tam gia chú]]'', quyển 113, Liệt truyện 53, ''[[:wikisource:zh:史記三家註/卷113|Nam Việt Úy Đà liệt truyện]]''.</ref>

▲Theo truyền thuyết cả Việt Nam và Trung Quốc thì Triệu Đà dùng kế [[nội gián]] bằng cuộc kết hôn giữa con trai mình, [[Trọng Thủy]], và con gái An Dương vương là [[Mỵ Châu]]. Sau khi nắm được bí mật quân sự của An Dương Vương thông qua con trai, Triệu Đà đã thành công trong việc chinh phục [[Âu Lạc]], buộc An Dương vương bỏ chạy và nhảy xuống biển tự tử, kết thúc thời kỳ An Dương vương.{{efn|[[Cựu Đường thư]]: ''[[Triệu Đà|Úy Đà]] đóng đô ở thành Phiên Ngu phát binh sang đánh. [An Dương] Vương có nỏ thần bắn một phát giết một vạn quân Việt. Triệu Đà bèn hòa với vương, rồi sai con mình tên là Thủy làm con tin. An Dương Vương đem con gái tên là Mị Châu gả cho Thủy, Thủy thấy được nỏ thần bèn hủy đi. Kịp khi quân Việt đến liền giết An Dương vương, chiếm cả nước ấy''.<ref name="CĐT"/>}}{{efn|''Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục'' chép dẫn theo sách ''Thái Bình hoàn vũ ký'', phần "Nam Việt chí" của Nhạc Sử nhà [[Lưu Tống]]: ''An Dương Vương cai trị Giao Châu, Úy Đà đem quân sang đánh. An Dương vương có [[Cao Lỗ|Cao Thông]] giúp đỡ, chế ra cái nỏ, bắn một phát giết chết quân [Nam] Việt hàng vạn người, bắn ba phát giết đến ba vạn. Triệu Đà]] biết rõ duyên cớ, liền lui về đóng ở Vũ Ninh, rồi cho con là Trọng Thủy sang làm tin, xin hòa hảo với nhau. Về sau, An Dương vương đối xử với Cao Thông không được hậu, Cao Thông bỏ đi. An Dương vương có người con gái là Mỵ Châu, thấy Trọng Thủy đẹp trai, liền phải lòng. Về sau, Trọng Thủy dụ dỗ Mỵ Châu đòi xem nỏ thần, Mỵ Châu đem cho xem. Trọng Thủy nhân đấy bẻ hỏng cái lẫy nỏ, rồi lập tức sai người ruổi về báo tin cho Triệu Đà. Triệu Đà lại đem quân sang đánh úp. Khi quân Triệu kéo đến, An Dương vương đem nỏ ra bắn như trước, nhưng nỏ hỏng rồi! Quân Thục chạy tan tác. Triệu Đà phá được Thục.''}} Ngày nay, mẫu truyện lịch sử này đã được liệt vào một trong những dạng chiến tranh gián điệp rất sớm của lịch sử Việt Nam.