Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tần Thúc Bảo”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Thần thánh hóa: clean up, replaced: mổi → mỗi using AWB
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
{{thiếu nguồn gốc}}
| tên = Tần Thúc Bảo
[[Hình:Chinese-new-year-symbols-gods-of-gate.jpg|nhỏ|Tần Thúc Bảo (trái) và [[Uất Trì Kính Đức|Uất Trì Cung]] (phải) là 2 vị [[Môn Thần]].]]
| tước vị =
Tần Quỳnh (??? - 638), tự Thúc Bảo ([[tiếng Hán]]: 秦叔寶) là danh tướng nhà Đường dưới Triều [[Đường Thái Tông]]. Ông là một trong 24 công thần được vẽ chân dung trên [[Lăng Yên các|Lăng Yên Các]].
| thêm =
| hình = Door_God_(right)_13-12-2006_4-45-40.jpg
| cỡ hình = 250px
| chức vị = Tướng lĩnh [[nhà Đường]]
| tại vị =
| kiểu tại vị =
| tiền nhiệm =
| kế nhiệm =
| hoàng tộc =
| kiểu hoàng tộc =
| tên đầy đủ = Tần Quỳnh
| kiểu tên đầy đủ = Tên thật
| niên hiệu =
| thời gian của niên hiệu =
| miếu hiệu =
| thụy hiệu = [[Quốc Công|Hồ Quốc công]]
| phối ngẫu =
| kiểu phối ngẫu =
| cha = [[:zh:秦爱|Tần Ái]]
| mẹ =
| sinh =
| mất = [[638]]
| nơi mất = [[Trung Quốc]]
| nơi an táng =
}}
 
''Tần Quỳnh'' (??? - 638), tự ''Thúc Bảo'' ([[tiếng Hán]]: 秦叔寶) là danh tướng nhà Đường dưới Triều [[Đường Thái Tông]]. Ông là một trong 24 công thần được vẽ chân dung trên [[Lăng Yên các|Lăng Yên Các]].
== Thân Thế ==
 
== Tiểu sử ==
Tần Thúc Bảo quê quán Lịch Thành thuộc [[Sơn Đông]], thuở nhỏ là bạn học với [[Trình Giảo Kim|Trình Tri Tiết]] (tức [[Trình Giảo Kim]], một công thần khác ở [[Lăng Yên các|Lăng Yên Các]]). Ông nội là [[Tần HúcPhương Thái]], thời [[Bắc Tề]] làm tới chức vệthất Đạitrong tướngphủ quân,Nghiễm chaNinh ôngVương [[Cao Hiếu Hành]]. Cha là [[Tần DiÁi]], từng làm quanchức nhỏLục dướisự triềuTham quân nhà [[NhàBắc Tùy|TùyTề]], mẹsau Bắc NinhTề bị diệt thì về ở thịẩn. Lúc Tần Quỳnh ra đời, ông nội là Tần Húc nói: "Nay nhà Bắc Tề, phía nam thì đánh phá nhà Trần, phía Tây thì chiếm đất nhà Chu, việc binh đao không lúc nào ngừng, làm sao mà ông con cùng cháu nhà ta dựng được cảnh thái bình cho giang sơn.". Nhân thế, mới đặt tên tự cho cháu là Thái Bình.
Thúc Bảo giỏi võ nghệ, lớn lên ông làm Bộ đầu (công an ngày xưa) ở địa phương. Sau đó loạn lạc xảy ra khắp nơi, ông gia nhập khởi nghĩa nông dân Ngõa Cương của Lý Mật, trở thành một trong những tướng lĩnh xuất sắc.
Sau khi [[Lý Mật (Tùy)|Lý Mật]] bại trận dưới tay Trịnh vương [[Vương Thế Sung]], khởi nghĩa Ngõa Cương tan rã. Tần Thúc Bảo cùng một số tướng lĩnh khác của Ngõa Cương như Trình Tri Tiết, [[Ngụy Trưng]]... về hàng nhà [[Nhà Đường|Đường]].
Ông được Tần Vương [[Đường Thái Tông|Lý Thế Dân]] tin dùng, xem như tâm phúc.
Tần Thúc Bảo từ khi theo [[Đường Thái Tông|Lý Thế Dân]] lập được nhiều công lao hãn mã, lại nhất mực trung thành nên được [[Đường Thái Tông|Lý Thế Dân]] vô cùng yêu chuộng. Ông là một trong những khai quốc công thần của nhà Đường, tên tuổi được ghi nhận trên [[Lăng Yên các|Lăng Yên Các]].
 
Tần Thúc Bảo nổi tiếng dũng mãnh giỏi võ nghệ, ban đầu làm quan nhỏ tại địa phương, từng được đại thần [[Lai Hộ Nhân]] (Đại tướng nhà Tùy, sau bị [[Vũ Văn Hóa Cập]] giết hại) xem trọng. Năm 614, Tần Thúc Bảo và [[La Sĩ Tín]] theo Quận thừa Tề quận [[Trương Tu Đà]] bình định khởi nghĩa [[Lô Minh Nguyệt]], [[Tả Hiếu Hữu]]. Tần Thúc Bảo đại phá quân [[Lô Minh Nguyệt]], lập được công lớn, sau lại theo quân đi đánh dẹp khởi nghĩa [[Tôn Tuyên Nhã]], được phong Tiết úy.
== Sự biến Huyền Vũ Môn ==
 
Năm 616, quân khởi nghĩa [[Ngõa Cương quân|Ngõa Cương]] tiến công Tề quận, Trương Tu Đà đánh dẹp thất bại bị chết, Tần Thúc Bảo dẫn quân theo về tướng Bùi Nhân Cơ. Sau Bùi Nhân Cơ đầu hàng quân Ngõa Cương, Tần Thúc Bảo theo hàng, được [[Lý Mật (Tùy)|Lý Mật]] trọng dụng, giữ chức Trướng nội Phiêu kỵ. Sau khi [[Lý Mật (Tùy)|Lý Mật]] bại trận dưới tay Trịnh vương [[Vương Thế Sung]], khởi nghĩa Ngõa Cương tan rã. Tần Thúc Bảo cùng [[Trình Giảo Kim|Trình Tri Tiết]], [[Bùi Nhân Cơ]], [[Đan Hùng Tín]],... theo hàng [[Vương Thế Sung]].
Sau khi nhà Đường thống nhất thiên hạ, việc tranh đoạt ngai vàng của các hoàng tử diễn ra khốc liệt. Mà xoay quanh là cuộc tranh gianh giữa thái tử Lý Kiến Thành và Tần vương Lý Thế Dân. Cả 2 bên đều kéo bè kéo cánh kình địch lẫn nhau. Kiến Thành có sự giúp sức của Tề vương Lý Nguyên Cát nên thế lực rất mạnh. Theo kế của các mưu thần, Lý Thế Dân quyết định ra tay trước, thủ tiêu Lý KIến Thành.
Khi Kiến Thành cùng Thế Dân vào cung theo ý chỉ của Cao Tổ, Thế Dân mật sai Tần Thúc Bảo và [[Uất Trì Kính Đức]] dẫn phục binh mai phục ở cửa Huyền Vũ.
Khi Kiến Thành và Nguyên Cát đi qua cửa thì bị Tần Thúc Bảo và [[Uất Trì Kính Đức]] xông ra giết chết. Sử gọi là "Sự biến Huyền Vũ Môn".
 
Năm 619, do bất mãn với [[Vương Thế Sung]] nên Tần Thúc Bảo cùng với [[Trình Giảo Kim|Trình Tri Tiết]], [[Ngô Hắc Thát]], [[Ngưu Tiến Đạt]],... phản Trịnh hàng Đường. Tần Thúc Bảo được Đường đế Lý Uyên phân làm thuộc hạ dưới trướng Tần vương [[Lý Thế Dân]], được phong Mã quân Tổng quản.
== Thần thánh hóa ==
 
Tần Thúc Bảo từ khi theo [[Đường Thái Tông|Lý Thế Dân]] lập được nhiều công lao hãn mã, lại nhất mực trung thành nên được [[Đường Thái Tông|Lý Thế Dân]] vô cùng yêu chuộng. Ông là một trong những khai quốc công thần của nhà Đường, tên tuổi được ghi nhận trên [[Lăng Yên các|Lăng Yên Các]].
Cùng với Uất Trì Kính Đức, Tần Thúc bảo được dân gian tôn làm Môn Thần (thần giữ cửa), ông là Tả Môn Thần. Người dân thường treo hình 2 vị trước cửa nhà để trừ yểm tà mị. Tập tục này bắt nguồn từ truyền thuyết vì Đường Thái Tông nằm mơ thấy ma quỷ kêu khóc ném đá. Ông sai Tần Thúc Bảo và Uất Trì Kính Đức mỗi đêm đứng trấn giữ cửa cung thì tà ma không xuất hiện nữa, vua được ngủ ngon.
Ngoài ra Tần Thúc Bảo còn được những người làm nghề bảo an như cảnh sát, cảnh vệ... xem như thần bảo hộ. Vì ông từng xuất thân từ nghề này.
 
SauTrong khi nhà Đường dần có xu thế thống nhất thiên hạ, thì việc tranh đoạt vị trí kế thừa ngai vàng củagiữa các hoàng tử diễn ra khốc liệt., chủ yếu xoay quanh là cuộc tranh gianhgiành giữa tháiThái tử [[Lý Kiến Thành]] và Tần vương Lý Thế Dân. Cả 2hai bênphe đều kéo bè kéo cánh kình địch lẫn nhau. Thái tử [[Lý Kiến Thành]] có sự giúp sức của Tề vương [[Lý Nguyên Cát]] nên thếdần lực rấtưu mạnhthế. Theo kế của các mưu thần, Lý Thế Dân quyết định ra tay trước, thủ tiêu Lý KIếnKiến Thành.
== Hình tượng ==
 
Khi [[Đường Cao Tổ]] [[Lý Uyên]] triệu Lý Kiến Thành cùng Lý Thế Dân vào cung, Thế Dân mật sai Tần Thúc Bảo [[Uất Trì Kính Đức]] dẫn phục binh mai phục ở cửa Huyền Vũ. Trong khi Lý Kiến Thành và [[Lý Nguyên Cát]] đi qua cửa thì bị Tần Thúc Bảo và [[Uất Trì Kính Đức]] xông ra giết chết. Sử gọi là "''[[Sự biến Huyền Vũ Môn"môn]]''.
 
== Trong văn hóa đại chúng ==
=== Thờ phụng ===
Cùng với Uất Trì Kính Đức, Tần Thúc bảo được dân gian tôn làm Môn Thần (thần giữ cửa), ông là Tả Môn Thần. Người dân thường treo hình 2 vị trước cửa nhà để trừ yểm tà mị. Tập tục này bắt nguồn từ truyền thuyết vì Đường Thái Tông nằm mơ thấy ma quỷ kêu khóc ném đá. Ông sai Tần Thúc Bảo và Uất Trì Kính Đức mỗi đêm đứng trấn giữ cửa cung thì tà ma không xuất hiện nữa, vua được ngủ ngon.
 
Ngoài ra Tần Thúc Bảo còn được những người làm nghề bảo an như cảnh sát, cảnh vệ... xem như thần bảo hộ. Vì ông từng xuất thân từ nghề này.
[[Hình:Chinese-new-year-symbols-gods-of-gate.jpg|nhỏ|Tần Thúc Bảo (trái) và [[Uất Trì Kính Đức|Uất Trì Cung]] (phải) là 2 vị [[Môn Thần]].]]
Trong dân gian ông thường được thể hiện dưới hình tượng một vị tướng mặt vàng, một tay cầm kim giản một tay cầm thương hoặc hai tay cầm song giản.
 
=== TiểuTrong thuyếtvăn hóahọc ===
Tần Thúc Bảo được tiểu thuyết hóa thành nhân vật trong các bộ tiểu thuyết: ''[[Thuyết Đường]]'', ''[[Tùy Đường diễn nghĩa]]'', ''[[Song Long Đại Đường]]'', ''Tùy Đường anh hùng''...
 
Tần Thúc Bảo đượccòn tiểuxuất thuyếthiện hóatrong thànhphần nhânđầu vậtcủa một trong cácTứ bộ:Đại ThuyếtKỳ ĐườngThứ ''[[Tây Du Ký]]'', Tùy Đườngnhắc diễnđến nghĩa,quá Songtrình longTần ĐạiThúc Đường,TùyBảo Đườnghóa anhMôn hùng..Thần.
 
=== PhimTrong điện ảnh ===
Hình tượng của ôngTần Thúc Bảo được đưa lên màn ảnh qua các phim: ''[[Loạn thế đào hoa]]'' ([[Phùng Thiệu Phong]] đóng), ''[[Hổ tướng Tùy Đường]]'' (Huỳnh[[Hoàng Hải Băng]] đóng), ''[[Tùy Đường Diễndiễn Nghĩanghĩa (2013)|Tùy Đường diễn nghĩa]]'' ([[Nghiêm Khoan]] đóng), ''[[Tùy Đường anh hùng]]'' ([[Bồ Ba Giáp]] đóng),...
 
== Tham khảo ==
Hình tượng của ông được đưa lên màn ảnh qua các phim: Loạn thế đào hoa (Phùng Thiệu Phong đóng), Hổ tướng Tùy Đường (Huỳnh Hải Băng đóng), [[Tùy Đường Diễn Nghĩa 2013]] ([[Nghiêm Khoan]] đóng), Tùy Đường anh hùng (Bồ Ba Giáp đóng)
* [[Cựu Đường thư]]
* [[Tân Đường thư]], ''Khuất Thực Uất Trì Trương Tần Đường Đoàn truyện''.
 
{{Lăng Yên các}}