Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Công giáo”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Hoangdat bot (thảo luận | đóng góp)
n clean up, General fixes using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{chú thích trong bài}}
'''Công giáo''' là một thuật ngữ rộng được sử dụng đặc biệt trong ngữ cảnh [[Kitô giáo]]. Nó xuất xứphát từ chữ [[Tiếng Hy Lạp|HiHy Lạp]] καθολικός - ''καθολικοςkatholikos'' có nghĩa "chung" hay "phổ quát". ''Công giáo'' được dùng với một số nghĩa như sau:
{{cần biên tập}}
'''Công giáo''' là thuật ngữ được sử dụng đặc biệt trong ngữ cảnh [[Kitô giáo]]. Nó có xuất xứ từ chữ [[Tiếng Hy Lạp|Hi Lạp]] ''καθολικος'' có nghĩa "chung" hay "phổ quát". ''Công giáo'' được dùng với một số nghĩa như sau:
* Do ảnh hưởng lịch sử và hiện tại của '''[[Giáo hội Công giáo Rôma]]''', "Công giáo" thường được dùng để chỉ hệ thống niềm tin tôn giáo của giáo hội này.
* Sau cuộc [[Đại Ly giáo]] năm 1054, Đông phương dần thường được gọi là Chính thống giáo trong khi Tây phương gắn với tên gọi Công giáo.
* Thuật ngữ này cũng được dùng để chỉđề mọicập đến các giáo hội ''Công giáo về bản chất'' qua việc họ tuyên bố giữ niềm tin Công giáo và có tính tông truyền như [[Giáo hội Chính thống giáo Đông phương]], [[Giáo hội Anh|Giáo hội chính thức của Anh]] hay các [[Giáo hội Công giáo Cổ]] (tách khỏi Giáo hội Công giáo Rôma năm [[1870]]) và một số giáo hội khác.
* Được dùng để phân biệt giáo hội [[Kitô giáo tiên khởi]] ([[Duy nhất, Thánh thiện, Công giáo và Tông truyền]]) với các nhóm lạc giáo.
 
TrongNhư vậy, trong [[tiếng Việt]], thuật ngữ '''Công giáo''' hay '''Đại công''' được dùng để dịch chữ ''καθολικος'', ''Catholicacatholicus'' (hoặc ''Catholiquecatholique''), với ý nghĩa đó là ''đạo chung'', ''đạo phổ quát'' đón nhận mọi người, chứ không riêng cho dân tộc hay quốc gia nào.
 
== "Duy nhất, Thánh thiện, Công giáo và Tông truyền" ==
Hàng 23 ⟶ 22:
=== Giáo hội Công giáo Rôma ===
{{Chính|Giáo hội Công giáo Rôma}}
Giáo hội Công giáo Rôma là giáo hội lớn nhất trong số các nhóm tự gọi mình là Công giáo. Một số người cũng dùng cách gọi "Công giáo Rôma" để đề cập tới thành phần chiếm đa số trong giáo hội và theo nghi thức Latinh, là [[Giáo hội Latinh]]. Như trên có đề cập, thuật ngữ "Công giáo" thường được dùng để nói về "Công giáo Rôma". Từ "Rôma" dùng để chỉ vai trò trung tâm của Giáo hoàng Rôma đối với giáo hội này và theo định nghĩa mọi tín đồ Công giáo Rôma có sự hiệp thông trọn vẹn với vị Giáo hoàng này khi là thành phần của Giáo hội Latinh (Tây phương) chiếm đa số hay thuộc 22 Giáo hội [[Công giáo Đông phương]] nhỏ hơn, chấp nhận "huấn quyền phổbính quát,trọn vẹn. tối cao, phổ trọn vẹnquát trên Giáo hội hoànHội thánh" của Giáo hoàng tại Rôma (Điều 882 [[Giáo vấnHội đáp Giáo hộithánh Công giáo]], 882 <ref>[http://www.vaticangiaoly.vaorg/archiveglcgvn/catechism/p123a9p4Ph%E1%BA%A7n%20I%20%20%C4%90o%E1%BA%A1n%20II%20%20Ch%C6%B0%C6%A1ng%20III%20Muc%209%20Tiet%204.htm#]</ref>).)
 
=== Các nhóm Công giáo khác ===
Trong [[Kitô giáo Tây phương]] các nhóm chính tự xem là "Công giáo" mà không có sự hiệp thông đầy đủ với Giáo hoàng là [[Giáo hội Công giáo Cổ tại Hà Lan|Giáo hội Công giáo Thượng cổ]] (''Ancient Catholic'', Giáo hội Công giáo Cổ tại Hà Lan), các [[Giáo hội Công giáo Cổ]] (''Old Catholic'') khác, [[Hộitách khỏi Giáo hội Công giáo YêuRôma nướcnăm Trung[[1870]]), Quốc|Hiệp hội[[Hội Công giáo yêuYêu nước Trung HoaQuốc]], các [[Giáo hội Công giáo Độc lập]] (''Independent Catholic'') như các nhóm ở [[Philippines]], [[Brazil]], [[Ba Lan]] và một số thành phần của [[Anh giáo]] ([[Thượng Giáo hội]] hay [[Công giáo Anh]]). Các nhóm này giữ các niềm tin tinh thần và thực hành nghi lễ tôn giáo tương tự như Công giáo Rôma nghi lễ La Tinh-tinh mà từ đó họ xuất phát, nhưng từ chối địa vị và thẩm quyền của [[Giáo hoàng]]. Một số nhóm [[Công giáo Truyền thống chủ nghĩa]] không chấp nhận một phần hoặc toàn bộ các cải cách của [[Công đồng Vatican II]] cũng ở tình trạng tương tự.
 
Các sách nhập môn về [[Anh giáo]] thường đề cập đến đặc tính của truyền thống Anh giáo là bao gồm cả "Công giáo và Cải cách",<ref name="Encyclopedia">{{chú thích sách|last=Fahlbusch|first=Erwin|author2=Geoffrey William Bromiley|others=David B. Barrett|title=The Encyclopedia of Christianity|publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing|year=2005|pages=269, 494|isbn=978-0-8028-2416-5}}</ref> Anh giáo (''Anglicanism'') về thực hành có thể được chia thành 2 cánh chính: [[Thượng Giáo hội]] (''High Church''), còn được gọi là [[Công giáo Anh]] (''Anglo-Catholicism''), và [[Hạ Giáo hội]] (''Low Church''), còn được gọi là [[phong trào Tin lành|trường phái Phúc âm]]. Mặc dù tất cả các thành tố bên trong Anh giáo đều áp dụng các tín điều như nhau nhưng Anh giáo Hạ Giáo hội xem chữ "Công giáo" theo ý nghĩa lí tưởng, còn Anh giáo Thượng Giáo hội xem đó là tên gọi cho toàn thể Giáo hội hoàn vũ mà họ là một bộ phận cùng với Công giáo Rôma và các giáo hội Chính thống giáo.
 
Công giáo Anh giữ nhiều nét giống với nghi lễ La-tinh của Công giáo Rôma cũng như nhiều yếu tố tinh thần có liên quan, như niềm tin và thực hành 7 bí tích, "chuyểnbiến đổi bản thể" (''Transubstantiationtransubstantiation'') chứ không "lưỡng thể đồng tại" (''Consubstantiationconsubstantiation''), sùngtôn báikính [[Maria|TrinhNữ nữĐồng trinh Maria]] và các [[thánh (Kitô giáo)|thánh]], gọi người đã được truyền chức là "linh mục" được xưng hô là "cha" mặc lễ phục trong các nghi thức lễ nhà thờ, và đôi khi gọi hy lễ Tạ ơn là lễ "Missa". Cánh Công giáo Anh của Anh giáo phát triển chủ yếu vào [[thế kỷ 19|thế kỷ thứ 19]] và có liên hệ mạnh mẽ với [[Phong trào Oxford]]. Hai người lãnh đạo nổi bật của phong trào, [[John Henry Newman]] và [[Henry Edward Manning]], cả haivốn đều là giáo sĩ Anh giáo, cuốisau cùngnày gia nhập Giáo hội Công giáo Rôma và trở thành [[Hồng y|Hồng Y]].
 
Một vài giáo hội [[Chính thống giáo Đông phương]] và [[Chính thống giáo Cổ Đông phương|Chính thống giáo Đông phương phi Chalcedon]] tự xem là giáo hội Công giáo chân thực và hoàn vũ, và xem các giáo hội khác cùng hệ thống hoặc các giáo hội Công giáo Tây phương là lạc giáo và rời bỏ Giáo hội Duy nhất, Thánh thiện, Công giáo và Tông truyền. Thượng phụ của các giáo hội Chính thống giáo này là các tổng giám mục độc lập, nghĩa là mỗi vị không bị một vị khác giám sát trực tiếp khác (mặc dù vẫn ở dưới quyền, tuỳ theo truyền thống riêng của họ, của hội đồng giám mục hoặc quyết định chung của các thượng phụ cùng hiệp thông với nhau).
Hàng 42 ⟶ 41:
 
== Liên kết ngoài ==
{{Commonscat|Catholicism}}
* [http://www.vietcatholic.net/News/Html/45563.htm Giới thiệu tài liệu Bộ Tín Lý liên quan tới vài khía cạnh giáo lý về Giáo Hội]
* [http://www.conggiao.org CongGiao.org]
{{Commonscat|Catholicism}}
 
[[Thể loại:Thuật ngữ Kitô giáo]]