Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bành Hồ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thay tập tin Penghu_County_flag.svg bằng tập tin Flag_of_Penghu_County.svg (được thay thế bởi CommonsDelinker vì lí do: File renamed: [[:commons:COM:FR#reasons|File renaming criterion #
n AlphamaEditor, thêm ref thiếu nội dung, thêm thể loại, Excuted time: 00:00:22.6292627
Dòng 102:
 
== Lịch sử ==
Việc tìm thấy đồ gốm văn thừng màu đỏ có chất lượng tốt ở Bành Hồ đã chỉ ra rằng người dân từ Tây Nam Đài Loan đã đến quần đảo này từ khoảng 5.000 năm trước, song họ không định cư lâu dài.<ref name="Reclamation Hall">{{chú thích web |url=http://phkt.phhcc.gov.tw/english/home.asp |title=Penghu Reclamation Hall }}</ref> [[Người Hán]] từ nam bộ [[Phúc Kiến]] bắt đầu thành lập các làng chài trên quần đảo từ thế kỷ 9 và 10,<ref name="Reclamation Hall">{{cite web |url = http://phkt.phhcc.gov.tw/english/home.asp |title = Penghu Reclamation Hall }}</ref> triều đình [[Nam Tống]] và [[nhà Nguyên|Nguyên]] cho đóng quân một cách không liên tục tại quần đảo từ khoảng năm 1170.{{sfnp|Wills|2006|p=86}} Tư liệu văn hiến có đề cập đến Bành Hồ sớm nhất của Trung Quốc xuất hiện vào thời Nam Tống, trong "Công quý tập" (攻媿集)- quyển 88 của [[Lâu Thược]] (樓鑰) có viết rằng: tháng 4 năm Càn Đạo thứ 7 (1171), khởi đầu từ [[Tuyền Châu]], đến quận... quận thực [[Lâm Hải]], giữa có [[bãi cạn|bãi cát]] vài vạn [[mẫu (đơn vị đo lường)|mẫu]], hiệu Bình Hồ, trong văn bản cũng mô tả [[Uông Đại Du]] (汪大猷) bảo hộ người Hán tại Bình Hồ chống lại sự cướp bóc của người Bì Xá Da ([[thổ dân Đài Loan]]), cho xây nhà 200 gian, khiển tướng trú thủ.<ref>[[臧振華]],1989,〈地下出土的澎湖古史〉,《澎湖開拓史:西台古堡建堡暨媽宮城建城一百週年學術研討會實錄》,頁63-102,澎湖:澎湖縣立文化中心。</ref> Trong [[tiếng Mân Nam]], Bình Hồ và Bành Hồ phát âm gần như nhau, giới học giả phổ biến đồng thuận rằng Bình Hồ là Bành Hồ. Đến thời Nguyên, với việc di dân ngày càng tăng lên, triều đình đã cho thiết lập [[tuần kiểm ti]] (巡檢司) tại Bành Hồ. Quần đảo cũng được mô tả trong một số chi tiết của sách [[Đảo di chí lược]] (島夷誌略) năm 1349 do thương nhân [[Uông Đại Uyên]] (汪大渊) viết.
[[Tập tin:MAO KUN MAP-17.jpg|nhỏ|trái|Trong [[Trịnh Hòa hàng hải đồ]] xuất hiện "Bình Hồ tự" (平湖屿)]]
[[Tập tin:Bombardment of Chinese forts, Pescadores.jpg|nhỏ|trái|Chiếm hạm Pháp oanh tạc các vị trí của quân Thanh quanh Mã Công, 29 tháng 3 năm 1885]]
Trong thế kỷ 15, [[nhà Minh]] đã ra hạ lệnh cho người Hán phải tản cư khỏi quần đảo, đây là một phần trong sách lược [[hải cấm]] của họ. Trong những năm [[Minh Thành Tổ]] và [[Minh Tuyên Tông]] tại vị, [[Trịnh Hòa]] đã tiến hành cuộc thám hiểm tây dương, và trong [[Trịnh Hòa hàng hải đồ]] có xuất hiện Bình Hồ tự (平湖嶼), tức là quần đảo Bành Hồ. Những hạn chế của nhà Minh đã bị bãi bỏ vào cuối thế kỷ 16, các làng chài được tái lập trên quần đảo, và đến khi người Bồ Đào Nha đến, họ đã đặt tên cho quần đảo là "Pescador" (ngư ông).{{sfnp|Wills|2006|p=86}} Ngày 1 tháng 7 năm 1622, người Hà Lan đem 12 thuyền với 1024 lính xâm nhập cảng Ma Cung, lúc đó quân Minh đồn trú ở Bành Hồ đã rút đi, hàng nghìn cư dân Bành Hồ tiến hành kháng cự song không thành công. Sau khi chiếm cứ Bành Hồ, người Hà Lan tiến hành phòng bị lâu dài, bắt dân khuôn đá xây thành, bảo vệ các tuyến đường biển. Năm 1624, tuần phủ Phúc Kiến tấu lên triều đình và được chuẩn thuận tấn công người Hà Lan ở Bành Hồ, kết quả giành được thắng lợi, đuổi được người Hà Lan khỏi quần đảo, sau lại cho ba nghìn binh sĩ xây pháo đài phòng thủ.<ref name="ls">{{chú thích web|title=歷史沿革|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070014&mserno=201111070001&contlink=content/history.jsp&level2=Y|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref>
 
Năm 1661, [[Trịnh Thành Công]] đã xuất binh từ [[Kim Môn]], trước sau chiếm lĩnh Bành Hồ và khu vực do Hà Lan thống trị trên đảo Đài Loan, sau đó thiết lập An Phủ ti tại Bành Hồ. Năm 1683, thủy sư đề đốc [[nhà Thanh]] là [[Thi Lang]] tại [[hải chiến Bành Hồ]] đã đại phá hạm đội [[vương quốc Đông Ninh|họ Trịnh]], đánh chiếm Bành Hồ, tướng họ Trịnh là [[Lưu Quốc Hiên]] (劉國軒) phải rút chạy về Đài Loan, chính quyền họ Trịnh sau đó đầu hàng quân Thanh. Sau đó, triều Thanh đặt Bành Hồ dưới quyền cai quản của [[huyện Đài Loan (1684-1887)|huyện Đài Loan]] ở nam bộ Đài Loan hiện nay. Năm 1767, [[thông phán]] [[Hồ Kiến Vĩ]] (胡建偉) hoàn thành việc biên soạn "Bành Hồ kỉ lược" (澎湖紀略), trở thành cuốn sách ghi chép hoàn chỉnh đầu tiên về Bành Hồ. Năm 1778, một tháp [[hải đăng]] được xây trên [[Tây Tự]], hoàn thành vào năm sau, khởi đầu cho việc xây các hải đăng ở khu vực Đài Loan.
Dòng 119:
== Địa lý ==
[[Tập tin:玄武岩1.jpg|nhỏ|phải|Vách đá bazan ở [[Điểu Tự]] (鳥嶼)]]
Quần đảo Bành Hồ nằm trên eo biển Đài Loan, gồm 90 đảo, trong đó, cực đông là Tra Mẫu tự, cực tây là Hoa tự, cực nam là Thất Mỹ tự, cực bắc là Đại Khiêu tự.<ref>{{chú thích web|title=地理位置|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070002&mserno=201111070001&contlink=content/geography.jsp&level2=Y|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref> Tổng diện tích của quần đảo Bành Hồ là 127,9636&nbsp;km², thành phố Mã Công và hương Hồ Tây nằm chủ yếu trên đảo chính Bành Hồ, với diện tích 65,4132&nbsp;km². Theo trắc lượng trong thời kỳ Nhật Bản cai trị, tổng diện tích của quần đảo là 126,864&nbsp;km², nghĩa là nhỏ hơn 1,0996&nbsp;km² so với diện tích hiện nay.<ref>{{chú thích web|title=面積|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070003&mserno=201111070001&contlink=content/area.jsp&level3=Y&serno3=201111070004|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref> Các đảo của quần đảo Bành Hồ nằm rải rác, trải dài trên một vùng biển rộng 60&nbsp;km theo chiều bắc-nam và 40&nbsp;km theo chiều đông-tây. Trong số 90 đảo của quần đảo, có 19 đảo có người ở với tổng diện tích là 124,9392&nbsp;km², tổng diện tích của 71 đảo không có người ở là 3,0244&nbsp;km². Ngoài đảo chính Bành Hồ, các đảo lớn khác của quần đảo Bành Hồ là: [[Tây Tự]] (西嶼) hay đảo Ngư Ông (漁翁島), [[đảo Bạch Sa]] (白沙島), [[Thất Mỹ Tự]] (七美嶼) và [[đảo Vọng An]] (望安島). Diện tích đất đăng ký tại Bành Hồ là 12.002,569147 ha, trong đó 853,37255 ha là đất đô thị, 11,149.196597 ha là đất không phải đô thị.<ref>{{chú thích web|title=土地|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070003&mserno=201111070001&contlink=content/land.jsp&level3=Y&serno3=201111070005|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref>
 
Đường bờ biển của các đảo trong quần đảo Bành Hồ có đặc điểm là quanh co, ngoài việc tạo ra các mũi đất và vịnh biển, còn có các thềm bị nước biển bào bòn, vách đá bị nước biển bảo mòn, hang động bị nước biển bào mòn, cùng với cát, bờ đá. Địa thế các đảo thoai thoải, hầu như đều có vách núi ở bốn phía, phần trên đỉnh là một vùng bằng phẳng. Các đảo chủ yếu được hình thành từ dòng nham thạch bazan từ các vụ phun trào núi lửa dưới đáy biển.<ref name="ph1">{{chú thích web|title=地形|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070003&mserno=201111070001&contlink=content/terrain.jsp&level3=Y&serno3=201111070006|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref> Tổng chiều dài tuyến bờ biển của quần đảo là 448,974&nbsp;km, địa thế dốc xuống từ nam đến bắc, đỉnh cao nhất của toàn quần đảo là Đại Miêu Tự (大貓嶼) với cao độ 70 mét. Điểm cao nhất trên các đảo khác là: Thất Mỹ Tự (64 mét), Võng An (54 mét), đảo chính Bành Hồ (56 mét), Bạch Sa (24 mét), Cát Bối Tự (吉貝嶼, 18 mét).<ref name="ph1"/>
 
Nhiệt độ trung bình năm của Bành Hồ là 23&nbsp;°C, nhiệt độ trung bình thấp nhất và tháng 1 và tháng 2, cao nhất vào tháng bảy. Mặc dù Bành Hồ bốn phía là biển cả, về mặt lý thuyết là sẽ ôn hòa hơn vùng nội địa, song do bề mặt các đảo thiếu thảm thực bì bề mặt, nên vào mùa hè dù có gió nam song vẫn cảm thấy nóng. Gió mùa đông bắc mạnh xuất hiện vào mùa đông, khiến cho mọi người có cảm giác rất lạnh, mặc dù nhiệt độ thực tế chỉ ở khoảng 7&nbsp;°C.<ref>{{chú thích web|title=氣溫|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070003&mserno=201111070001&contlink=content/temperature.jsp&level3=Y&serno3=201111070009|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref> Do Bành Hồ không có núi cao nên lượng mưa chỉ khoảng 1000&nbsp;mm mỗi năm, trong khi đó, do ảnh hưởng của tốc độ gió và ánh nắng mặt trời nên lượng nước bốc hơi hàng năm có thể đạt đến 1.600&nbsp;mm.<ref>{{chú thích web|title=雨量|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070003&mserno=201111070001&contlink=content/rainfall.jsp&level3=Y&serno3=201111070010|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref>
 
{{Weather box
Dòng 256:
{| class="wikitable"
|-
! Năm !! Số nhân khẩu<ref name=ds>{{chú thích web|title=人口統計|url=http://www.penghu.gov.tw/ch/home.jsp?serno=201111070030&mserno=201111070001&contlink=content/people.jsp&level2=Y|publisher=澎湖縣政府|accessdate =2013-02- ngày 24 tháng 2 năm 2013}}</ref> !! Số hộ<ref name=ds/>
|-
|2012|| 98.843|| 36.171
Dòng 364:
[[Thể loại:Đảo Đài Loan]]
[[Thể loại:Bành Hồ]]
[[Thể loại:Quần đảo Thái Bình Dương]]