Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Jazz”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 12:
| stylistic_origins = [[Blues]], [[Dân ca|folk]], [[American march music|marches]], [[ragtime]], [[nhạc cổ điển]]
| cultural_origins = Đầu thế kỷ 20, Hoa Kỳ
| instruments = {{hlist|[[Double bassContrabass]], |[[Drum kit|trống]], |[[guitar]], (thường là [[guitar điện]])|[[piano]], và |[[saxophone]], |[[trumpet]], |[[clarinet]], |[[trombone]], |[[hát|giọng hát]], |[[vibraphone]], |[[Hammond organ]],|[[harmonica]]}}. Với [[Bassjazz (fusion]] thì [[guitar)|bass điện]], [[piano điện]] và [[bộ tổng hợp]] cũng phổ biến.
| derivatives = [[Funk]], [[jump blues]], [[reggae]], [[rhythm and blues]], [[rock and roll]], [[ska]]
| subgenrelist =
Dòng 85:
}}
'''Jazz''' là một thể loại [[âm nhạc]] bắt nguồn từ cộng đồng người châu Phi ở [[Hoa Kỳ]] vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Jazz nổi lên ở nhiều nơi trên nước Mỹ với phong cách âm nhạc độc lập phổ biến vào thời đó; liên kết bằng kết nối chung giữa âm nhạc Mỹ gốc châu Âu và âm nhạc Mỹ gốc Phi với một xu hướng thiên về biểu diễn.<ref name="Hennessey">[http://books.google.com/books/about/From_jazz_to_swing_black_jazz_musicians.html?id=nvskngEACAAJ Hennessey, Thomas, ''From Jazz to Swing: Black Jazz Musicians and Their Music, 1917-1935]''. Ph.D. dissertation, Northwestern University, 1973, pp. 470-473.</ref> Jazz có lịch sử kéo dài hơn 100 năm, từ thời kỳ [[ragtime]] tới ngày nay, và rất khó để có thể định nghĩa hoàn hảo. Jazz thường [[ứng tác âm nhạc|ứng tác]], sử dụng [[polyrhythm]] (phức điệu), [[nhấn lệch]] (syncopation) và [[Swing (phong cách biểu diễn jazz)#nốt swing|nốt swing]],<ref>Alyn Shipton, ''A New History of Jazz'', 2nd edn., Continuum, 2007, pp. 4–5.</ref> cũng như những khía cạnh của hòa âm châu Âu, [[âm nhạc đại chúng nước Mỹ]],<ref>Bill Kirchner, ''The Oxford Companion to Jazz'', Oxford University Press, 2005, Chapter Two.</ref> và các yếu tố âm nhạc châu Phi như [[nốt blue]] và [[ragtime]].<ref name="Hennessey" />
 
Jazz lan ra khắp thế giới, nó hiện diện tại mọi nền văn hóa âm nhạc quốc gia, vùng, và khu vực, nảy sinh ra nhiều phong cách riêng biệt. [[New Orleans jazz]] khởi đầu vào đầu thập niên 1910, kết hợp đội hình [[brass band]] quân đội, điệu [[quadrille]], [[biguine]], [[ragtime]] và [[blues]] với [[ứng tác âm nhạc|ứng tác]] [[phức điệu]] tập thể. Thập niên 1930, [[Swing (nhạc)|swing]] [[big band]], [[Kansas City jazz]], và [[Gypsy jazz]] là những phong cách nổi trội. [[Bebop]] xuất hiện vào thập niên 1940, đưa jazz từ thứ âm nhạc đại chúng nhảy nhót thành "âm nhạc của nhạc công", với nhịp độ nhanh và ứng tác dựa trên [[hợp âm]]. [[Cool jazz]] phát triển vào cuối thập niên 1940, giới thiệu loại âm nhạc bình tỉnh và mượt mà hơn với những dòng giai điệu dài.
 
Thập niên 1950 chứng kiến sự nổi lên của [[free jazz]], khi nhạc công chơi nhạc mà không cần beat hay cấu trúc nào, và [[hard bop]], mang theo ảnh hưởng từ [[rhythm and blues]], [[nhạc Phúc âm]], và blues, đặc biệt ở cách chơi piano và saxophone. [[Modal jazz]] ra đời cũng vào những năm 1950, sự dụng [[mode (âm nhạc)|mode]] làm cơ sở của cấu trúc âm nhạc và ứng tác. Jazz-rock và [[jazz fusion]] xuất hiện vào cuối thập niên 1960 - đầu 1970, kết hợp ứng tác jazz với phần nhịp (rhythm), nhạc cụ điện và âm thanh được khuếch đại của [[rock]]. Thập niên 1980, [[smooth jazz]] trở nên thành công, có được nhiều lượt phát trên radio cũng như sự chú ý từ đại chúng.
==Lịch sử==
===Nguồn gốc===
Hàng 106 ⟶ 110:
{{Bài chính|Bebop}}
[[Tập tin:Thelonious Monk, Minton's Playhouse, New York, N.Y., ca. Sept. 1947 (William P. Gottlieb 06191).jpg|thumb|upright|[[Thelonious Monk]] tại Minton's Playhouse, 1947, [[thành phố New York]].]]
Vào đầu thập niên 1940s, những nghệ sĩ phong cách bebop bắt đầu đưa jazz từ một thể loại âm nhạc đại chúng "nhảy nhót" thành một loại "âm nhạc chocủa nhạc công." Các nhạc công bebop có nhiều ảnh hưởng nhất là [[Charlie Parker]] (chơi [[saxophone]]), [[Bud Powell]] và [[Thelonious Monk]] (chơi [[piano]]), [[Dizzy Gillespie]] và [[Clifford Brown]] (chơi [[trumpet]]), và [[Max Roach]] (chơi trống). Vì bản chất không phải nhạc nhảy, bebop ít phổ biến và ít thành công [[thương mại]] hơn.
 
====Afro-Cuban jazz====