Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chế A Nan”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dịch láo |
n Đã lùi lại sửa đổi của 1.52.84.187 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của EmausBot |
||
Dòng 2:
| tên = Chế A Nan
| native name =
| tước vị = [[Quốc vương]] [[
| thêm = [[
| cỡ hình =
| hình =
Dòng 32:
| nơi an táng =
}}
'''Chế A
vào năm 1326.
__TOC__
==Tiểu sử==
Chế A Nan vốn có tên là
Theo truyền thống lúc đó, bất kỳ nhân vật nào nắm quyền [[lãnh tụ]] liên minh 5 tiểu quốc [[Champa]] phải có xuất thân từ bộ lạc Cau hoặc Dừa, nhưng Chế A Nan không đạt được tiêu chuẩn đó nên liên tục bị triều thần chống đối bằng võ lực suốt từ 1323 đến 1326. Nhằm tìm kiếm vai trò chính thống, năm 1323 Chế A Nan phải cử em trai là Pao Yeou Patseutcho (tên phiên âm [[Hán]]) đi cống sứ [[nhà Nguyên]] để được thiên triều thừa nhận. Từ láng giềng phương [[Bắc]], [[hoàng đế]] [[Trần Minh Tông]] cả sợ [[Champa]] vuột khỏi tầm kiểm soát của mình một khi chiếm được sự bảo hộ từ [[Trung Hoa]], nên vào năm 1326 [[nhà Trần]] phái quan binh xuống đánh, nhưng không ngờ bị đẩy lùi<ref name=Maspero>Maspero, G., 2002, The Champa Kingdom, Bangkok: White Lotus Co., Ltd., ISBN 9747534991</ref>{{rp|90–91}}<ref name="oc1"/>. Mặc dù sau đó [[nhà Trần]] không chính thức thừa nhận, nhưng nhờ vậy [[Champa]] đã tồn tại như một [[quốc gia]] tự trị, không còn bất cứ sự liên đới nào với [[
Vào năm 1342, [[vua]] Chế A Nan
▲Theo truyền thống lúc đó, bất kỳ nhân vật nào nắm quyền [[lãnh tụ]] liên minh 5 tiểu quốc [[Champa]] phải có xuất thân từ bộ lạc Cau hoặc Dừa, nhưng Chế A Nan không đạt được tiêu chuẩn đó nên liên tục bị triều thần chống đối bằng võ lực suốt từ 1323 đến 1326. Nhằm tìm kiếm vai trò chính thống, năm 1323 Chế A Nan phải cử em trai là Pao Yeou Patseutcho (tên phiên âm [[Hán]]) đi cống sứ [[nhà Nguyên]] để được thiên triều thừa nhận. Từ láng giềng phương [[Bắc]], [[hoàng đế]] [[Trần Minh Tông]] cả sợ [[Champa]] vuột khỏi tầm kiểm soát của mình một khi chiếm được sự bảo hộ từ [[Trung Hoa]], nên vào năm 1326 [[nhà Trần]] phái quan binh xuống đánh, nhưng không ngờ bị đẩy lùi<ref name=Maspero>Maspero, G., 2002, The Champa Kingdom, Bangkok: White Lotus Co., Ltd., ISBN 9747534991</ref>{{rp|90–91}}<ref name="oc1"/>. Mặc dù sau đó [[nhà Trần]] không chính thức thừa nhận, nhưng nhờ vậy [[Champa]] đã tồn tại như một [[quốc gia]] tự trị, không còn bất cứ sự liên đới nào với [[An Nam]].
▲Vào năm 1342, [[vua]] Chế A Nan băng hà. Con rể là [[Trà Hòa]] tự lập làm kế vương, bèn sai người sang [[Đại Nguyên]] và [[An Nam]] báo tang. Ngay sau đó, con trai ông tên [[Chế Mỗ]] và [[Trà Hòa]] gây ra cuộc tranh ngôi trong 6 năm, tạm thời [[Vijaya (Champa)|Vijaya]] lâm vào hoàn cảnh tao loạn<ref name="oc1">[http://books.google.com/books?id=Jskyi00bspcC&pg=PA207&vq=Mahendravarman&dq=Tra+Hoa&source=gbs_search_s&sig=fPLLWgziZGe_SFPpf2s-v0Nrug0#PPA45,M1 A History of Vietnam: From Hong Bang to Tu Duc]</ref>. Rốt cuộc, [[Chế Mỗ]] thua phải chạy sang [[An Nam]] nương tựa, [[Trà Hòa]] thừa thế càng vững ngôi<ref name=Maspero/>{{rp|91}}.
==Gia thất==
[[Đại Việt sử ký toàn thư|Việt sử]] có chép lại danh tính một số người liên hệ huyết thống với [[vua]] Chế A Nan là [[Chế Mỗ]] (trưởng nam), và [[Chế Bồng Nga]] (thứ nam), [[Trà Hòa]] (con rể), Pao Yeou Patseutcho (em trai). Trong đó, [[Trà Hòa]] và [[Chế Bồng Nga]] đều trở thành quốc chủ [[Champa]].
==Dấu ấn==
[[Chính sách]] [[ngoại giao]] dựa vào [[Trung Hoa]] để chống lại sức ảnh hưởng của [[
==Xem thêm==
* [[Chiêm Thành]]
* [[Chế Năng]]
* [[Chế Mỗ]]
Hàng 52 ⟶ 57:
* [[Trần Minh Tông]]
* [[Trần Đại Niên]]
== Tham khảo ==
{{tham khảo|2}}
Hàng 57 ⟶ 63:
{{Đầu hộp}}
{{succession box|
title=[[Quốc vương]] [[
before=[[Chế Năng]] 1312–1318|
after= [[Trà Hòa]] 1342–1360
Hàng 65 ⟶ 71:
| NAME = Chế A Nan
| ALTERNATIVE NAMES =
| SHORT DESCRIPTION = [[Quốc vương]] [[
| DATE OF BIRTH =
| PLACE OF BIRTH =
Hàng 73 ⟶ 79:
{{DEFAULTSORT:Chế A Nan}}
[[Thể loại:Lãnh tụ Vijaya]]
|