Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chế A Nan”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 33:
}}
 
'''Chế A Năng''', còn được gọi là Thành A vương, được nhà Trần đưa lên làm vua Chiêm Thành năm 1318. Ông trị vì cho tới khi từ trần 1336. <ref name=Coedes>{{cite book|last= Coedès|first= George|authorlink= George Coedès|editor= Walter F. Vella|others= trans.Susan Brown Cowing|title= The Indianized States of Southeast Asia|year= 1968|publisher= University of Hawaii Press|isbn= 978-0-8248-0368-1}}</ref>{{rp|229–230}} Ông dànhgiành được độc lập cho [[Chiêm Thành]] từ tay [[nhà Trần]] nước [[Đại Việt]]<ref name=Maspero/>
vào năm 1326.
==Tiểu sử==
Chế A Nan vốn có tên là '''Patalthor'''<ref name=Maspero/> ([[Đại Việt sử ký toàn thư|Việt sử]] gọi là '''Thủ'''), sinh trưởng ở cực Nam nước [[Đại Việt]] và làm tướng trong [[quân lực]] của [[vua]] [[Chế Năng]]. Năm 1318, khi vừa đuổi được [[Chế Năng]], [[nhà Trần]] tấn phong ông làm '''Hiệu Thánh á vương''' (效城亞王) nhằm biến nướcChiêm nàyThành thành phiên thuộc.
 
Theo truyền thống lúc đó, bất kỳ nhân vật nào nắm quyền [[lãnh tụ]] liên minh 5 tiểu quốc [[Champa]] phải có xuất thân từ bộ lạc Cau hoặc Dừa, nhưng Chế A Nan không đạt được tiêu chuẩn đó nên liên tục bị triều thần chống đối bằng võ lực suốt từ 1323 đến 1326. Nhằm tìm kiếm vai trò chính thống, năm 1323 Chế A Nan phải cử em trai là Pao Yeou Patseutcho (tên phiên âm [[Hán]]) đi cống sứ [[nhà Nguyên]] để được thiên triều thừa nhận. Từ láng giềng phương [[Bắc]], [[hoàng đế]] [[Trần Minh Tông]] sợ [[Champa]] vuột khỏi tầm kiểm soát của mình một khi chiếm được sự bảo hộ từ [[Trung Hoa]], nên vào năm 1326 [[nhà Trần]] phái quan binh xuống đánh, nhưng không ngờ bị đẩy lùi<ref name=Maspero>Maspero, G., 2002, The Champa Kingdom, Bangkok: White Lotus Co., Ltd., ISBN 9747534991</ref>{{rp|90–91}}<ref name="oc1"/>. Mặc dù sau đó [[nhà Trần]] không chính thức thừa nhận, nhưng nhờ vậy [[Champa]] đã tồn tại như một [[quốc gia]] tự trị, không còn bất cứ sự liên đới nào với [[Đại Việt]].