Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Liêu sử”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
→‎Liên kết ngoài: AlphamaEditor, Add categories, part of Category Project Executed time: 00:00:02.0051147 using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{24 bộ chính sử Trung Hoa}}
'''Liêu sử''' là một bộ sách lịch sử trong 24 bộ sách sử của [[Trung Quốc]] ([[Nhị thập tứ sử]]), tổng cộng có 116 quyển kể lại các sự kiện lịch sử từ khi ra đời đến khi diệt vong của [[nhà Liêu]] do [[Thoát Thoát]] làm [[tổng tài]] chủ chì việc biên soạn và thu thập sử liệu, đảm nhiệm việc biên soạn chung với ông là 4 người gồm [[Liêm Huệ Sơn Hải Nha]], [[Vương Nghi]], [[Từ Bính]], [[Trần Dịch Tăng]], ngoài ra Thoát Thoát còn tham khảo các sách sử khác như "''Khiết Đan truyện''" trong cuốn "''[[Khiết Đan quốc chí]]''" và "''[[Tư trị thông giám]]''", "''Liêu sử''" của [[Trần Đại NhậmNhiệm]], "''[[Thực lục]]''" của [[DaGia Luật Nghiễm]].
 
Việc biên soạn chỉ thực hiện trong khoảng thời gian ngắn ngủi 11 tháng từ [[tháng tư|tháng 4]] năm [[1343]], đến [[tháng ba|tháng 3]] năm [[1344]] thì hoàn thành. Theo học giả nghiên cứu về lịch sử là [[Triệu Dực]] thời [[Nhà Thanh|Thanh]] trong cuốn "''[[Nhị thập nhị sử trát ký]]''" thì ông cho rằng do bộ Liêu sử chỉ được soạn trong duy nhất một năm vì vậy nó bị coi là có chất lượng soạn và độ tin cậy kém hơn so với các bộ sử chính thống khác, và chỉ mang tính chất tham khảo và hiểu biết cơ bản về lịch sử nhà Liêu.
Dòng 83:
===Liệt truyện===
* Liệt truyện 1 - Hậu phi - Túc Tổ Chiêu Liệt hoàng hậu Tiêu thị, Ý Tổ Trang Kính hoàng hậu Tiêu thị, Huyền Tổ Giản Hiến hoàng hậu Tiêu thị, Đức Tổ Tuyên Giản hoàng hậu Tiêu thị, Thái Tổ Thuần Khâm hoàng hậu Thuật Luật thị, Thái Tông Tĩnh An Hoàng hậu Tiêu thị, Thế Tông Hoài Tiết hoàng hậu Tiêu thị, Thế Tông phi Chân thị, Mục Tông hoàng hậu Tiêu thị, [[Tiêu Xước|Cảnh Tông Duệ Trí hoàng hậu Tiêu thị]], Thánh Tông Nhân Đức hoàng hậu Tiêu thị, Thánh Tông Khâm Ai hoàng hậu Tiêu thị, Hưng Tông Nhân Ý hoàng hậu Tiêu thị, Hưng Tông quý phi Tiêu thị, Đạo Tông Tuyên Ý hoàng hậu Tiêu thị, Đạo Tông Huệ phi Tiêu thị, Thiên Tộ hoàng hậu Tiêu thị, Thiên Tộ Đức phi Tiêu thị, Thiên Tộ Văn phi Tiêu thị, Thiên Tộ Nguyên phi Tiêu thị
* Liệt truyện 2 - Tông thất - [[DaGia Luật Bội|Nghĩa Tông Bội]], [[DaGia Luật Lý Hồ|Chương Túc Hoàng đế Lý Hồ]], [[DaGia Luật Tuấn|Thuận Tông Tuấn]], [[DaGia Luật Ngao Lô Oát|Tấn vương Ngao Lô Oát]]
* Liệt truyện 3 - [[DaGia Luật Hạt Lỗ]], [[Tiêu Địch Lỗ]], [[DaGia Luật Tà Niết Xích]], [[DaGia Luật Dục Ổn]], [[DaGia Luật Hải LíLý]]
* Liệt truyện 4 - [[DaGia Luật Địch Lạt]], [[Tiêu Ngân Đốc]], [[Khang Mặc KíKý]], [[Khang Diên Thọ]], [[Hàn Diên Huy]], [[Hàn Trí Cổ]]
* Liệt truyện 5 - [[DaGia Luật Địch Liệt]], [[DaGia Luật Đạc Trăn]], [[Vương Úc (Liêu)|Vương Úc]], [[DaGia Luật Đồ Lỗ Quẫn]]
* Liệt truyện 6 - [[DaGia Luật Giải Lý]], [[DaGia Luật Bạt Lý Đắc]], [[DaGia Luật Sóc Cổ]], [[DaGia Luật Lỗ Bất Cổ]], [[Triệu Diên Thọ]], [[Cao Mô Hàn]], [[Tiệu Tư Ôn]], [[DaGia Luật Ẩu Lý Tư]], [[Trương Lệ]]
* Liệt truyện 7 - [[DaGia Luật Ốc Chất]], [[DaGia Luật Hống]], [[DaGia Luật An Đoàn]], [[DaGia Luật Oa]], [[DaGia Luật Đồi Dục]], [[DaGia Luật Thát Liệt]]
* Liệt truyện 8 - [[DaGia Luật Di Lạp Cát]], [[Tiêu Hải LiLy]], [[Tiêu Hộ Tư]], [[Tiêu Tư Ôn]], [[Tiêu Kế Tiên]]
* Liệt truyện 9- [[Thất Phưởng]], [[DaGia Luật Hiền Thích]], [[Nữ LíLý]], [[Quách Tập]], [[DaGia Luật A Một Lý]]
* Liệt truyện 10- [[Trương Kiệm]], [[Hình Bão Phác]], [[Mã Đắc Thần]], [[Tiêu Phác]], [[DaGia Luật Bát Ca]]
* Liệt truyện 11- [[DaGia Luật Thất Lỗ]], [[Vương Kế Trung]], [[Tiêu Hiếu Trung]], [[Trần Chiêu Cổn]], [[Tiêu Hiệp Trác]]
* Liệt truyện 12- [[DaGia Luật Long Vận]], [[DaGia Luật Bột Cổ Triết]], [[Tiêu Dương A]], [[Vũ Bạch]], [[Tiêu Thường Ca]], [[DaGia Luật Hổ Cổ]]
* Liệt truyện 13- [[Da Luật Hưu Ca]], [[Da Luật Tà Chẩn]], [[Da Luật Hề Đê]], [[Da Luật Học Cổ]]
* Liệt truyện 14- [[DaGia Luật Sa]], [[DaGia Luật Mạt Chỉ]], [[Tiêu CanCán]], [[DaGia Luật Thiện Bổ]], [[DaGia Luật Hải LíLý]]
* Liệt truyện 15- [[Tiêu Thát Lẫm]], [[Tiêu Quan Âm Nô]], [[DaGia Luật Đề Tử]], [[DaGia Luật Hài LíLý]], [[DaGia Luật Nô Qua]], [[Tiêu Liễu]], [[Cao Huân]], [[Hề Hòa Sóc Nô]], [[Tiêu Tháp Liệt Cát]], [[DaGia Luật Tát Hiệp]]
* Liệt truyện 16- [[DaGia Luật Hiệp Trụ]], [[Lưu Cảnh]], [[Lưu Lục Phù]], [[DaGia Luật Niểu LíLý]], [[Ngưu Ôn Thư]], [[Đỗ Phòng]], [[Tiêu Hòa Thượng]], [[DaGia Luật Hợp LíLý Chỉ]], [[DaGia Luật Pha Đích]]
* Liệt truyện 17- [[Tiêu Hiếu Mục]], [[Tiêu Bồ Nô]], [[DaGia Luật Bồ Cổ]], [[Hạ Hành MĩMỹ]]
* Liệt truyện 18- [[Tiêu Địch Liệt]], [[Da Luật Bồn Nô]], [[Tiêu Bài Áp]], [[DaGia Luật Tư Trung]], [[DaGia Luật Dao Chất]], [[DaGia Luật Hoằng Cổ]], [[Cao Chính]], [[DaGia Luật Đích Lục]], [[Đại Khang Nghệ]]
* Liệt truyện 19- [[DaGia Luật Thứ Thành]], [[Dương Triết]], [[DaGia Luật Hàn Lưu]], [[Dương Cát]], [[DaGia Luật Hòa Thượng]]
* Liệt truyện 20- [[Tiêu A Lạt]], [[DaGia Luật Nghĩa Tiên]], [[Tiêu Đào Ngôi]], [[Tiêu Tháp Lạt Cát]], [[DaGia Luật Địch Lộc]]
* Liệt truyện 21- [[DaGia Luật Hàn Bát]], [[DaGia Luật Đường Cổ]], [[Tiêu Truật Triết]], [[Da Luật Quyết]], [[DaGia Luật Bộc LíLý Đốc]]
* Liệt truyện 22- [[Tiêu Đoạt Lại]], [[Tiêu Phổ Đạt]], [[DaGia Luật Hầu Sẩn]], [[DaGia Luật Cổ Dục]], Da LuậtGiaLuật Độc Điên, [[Tiêu Hàn Gia]], [[Tiêu Ô Dã]]
* Liệt truyện 23- [[Tiêu Huệ]], [[Tiêu Vu Lỗ]], [[Tiêu Đồ Ngọc]], [[DaGia Luật Đạc Chẩn]]
* Liệt truyện 24- [[DaGia Luật Hóa Ca]], [[DaGia Luật Oát Lạp]], [[DaGia Luật Tốc Tát]], [[Tiêu A Lỗ Đái]], [[DaGia Luật Na Dã]], [[DaGia Luật Tào Lỗ Hà Cổ]], [[DaGia Luật Thế Lương]]
* Liệt truyện 25- [[DaGia Luật Hoằng Cổ]], [[DaGia Luật Mã Lục]], [[Tiêu Tích Liệt]], [[DaGia Luật Thích Lộc]], [[DaGia Luật Trần Gia Nô]], [[DaGia Luật Đặc Ma]], [[DaGia Luật Tiên Đồng]], [[Tiêu Tố Táp]], [[DaGia Luật Đại Bi Nô]]
* Liệt truyện 26- [[DaGia Luật Nhân Tiên]], [[DaGia Luật Lương]], [[Tiêu Hàn Gia Nô]], [[Tiêu Đức]], [[Tiêu Duy Tín]], [[Tiêu Nhạc Âm Nô]], [[DaGia Luật Địch Liệt]], [[Diêu Cảnh Hành]], [[DaGia Luật A Tư]]
* Liệt truyện 27- [[DaGia Luật Oát Đặc Lạt]], [[Hài LíLý]], [[Đậu Cảnh Dung]], [[Da Luật Dẫn Cát]], [[Dương Tích]], [[Triệu Huy]], [[Vương Quan]], [[DaGia Luật Hỉ Tôn]]
* Liệt truyện 28- [[Tiêu Ngột Nạp]], [[DaGia Luật Nghiễm]], [[DaGia Luật Trọng Hi]], [[Lưu Thân]], [[DaGia Luật Hồ Lã]]
* Liệt truyện 29- [[Tiêu Nham Thọ]], [[DaGia Luật Tát Lạt]], [[Tiêu Tốc Tát]], [[DaGia Luật Thát Bất Dã]], [[Tiêu Thát Bất Dã]], [[Tiêu Hốt Cổ]], [[DaGia Luật Thạch Liễu]]
* Liệt truyện 30- [[DaGia Luật Đường Cổ]], [[Tiêu Đắc LíLý Để]], [[Tiêu Thù Oát]], [[DaGia Luật Chương Nô]], [[DaGia Luật Truật Giả]]
* Liệt truyện 31- [[Tiêu Đào Tô Oát]], [[DaGia Luật A Tức Bảo]], [[Tiêu Ất Tiết]], [[Tiêu Hồ Đốc]]
* Liệt truyện 32- [[Tiêu Phụng Tiên]], Tiêu Tự Tiên, [[Lý Xử Ôn]], [[Trương Lâm]], [[DaGia Luật Dư Đổ]], [[Tiêu CanCán]]
* Liệt truyện 33 - Văn học thượng - [[Tiêu Hàn Gia Nô]], [[Lý Cán]]
* Liệt truyện 34 - Văn học hạ - [[Vương Đỉnh]], [[DaGia Luật Chiêu]], [[Lưu Huy (nhà Liêu)|Lưu Huy]], [[DaGia Luật Mạnh Giản]], [[DaGia Luật Cốc Dục]]
* Liệt truyện 35 - Năng lại -
* Liệt truyện 36 - Trác hành -
Dòng 121:
* Liệt truyện 38 - Phương kỹ -
* Liệt truyện 39 - Linh quan, hoạn quan
* Liệt truyện 40 - Gian thần thượng - [[DaGia Luật Ất Tân]], [[Trương Hiếu Kiệt]], [[DaGia Luật Yên Ca (quan viên)|DaGia Luật Yên Ca]], [[Tiêu Thập Tam]]
* Liệt truyện 41 - Gian thần hạ - [[Tiêu Dư LíLý Dã]], [[DaGia Luật Hiệp Lỗ]], [[Tiêu Đắc LíLý Đặc]], [[Tiêu Ngoa Đô Oát]], [[Tiêu Đạt Lỗ Cổ]], [[DaGia Luật Tháp Bất Dã]], [[Tiêu Đồ Cổ Từ]]
* Liệt truyện 42 - Nghịch thần thượng - [[DaGia Luật Hạt Để]], [[DaGia Luật Sát Cát]], [[DaGia Luật Lâu Quốc]], [[DaGia Luật Trùng Nguyên]], [[DaGia Luật Hoạt Ca]]
* Liệt truyện 43 - Nghịch thần trung - [[Tiêu Hàn]], [[DaGia Luật Điệp Lạp]], [[DaGia Luật Lãng]], [[DaGia Luật Lưu Ca (nhà Liêu)|DaGia Luật Lưu Ca]], [[DaGia Luật Hải Tư]], [[DaGia Luật Địch Liệp]], [[Tiêu Cách]]
* Liệt truyện 44 - Nghịch thần hạ - [[Tiêu Hồ Đổ]], [[Tiêu Điệt LíLý Đắc]], [[Cổ Điệt]], [[DaGia Luật Tát Lạt Trúc]], [[Hồi LiLy Bảo|Hề Hồi LiLy Bảo]], [[Tiêu Đặc Liệt]]
* Liệt truyện 45 - Nhị quốc ngoại kíkỷ - [[Cao Ly]], [[Tây Hạ]]
 
===Quốc ngữ giải===
====Đế kỉ====
*Thái Tổ kỉkỷ
*Thái Tông kỉkỷ
*Thế Tổ, Mục Tông kỉkỷ
*Cảnh Tông, Thánh Tông kỉkỷ
*Hưng Tông kỉkỷ
*Đạo Tông kỉkỷ
*Thiên Tộ kỉkỷ
 
====Chí====
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Liêu_sử”