|
'''Đệ nhịNhị Cộng hòa Việt Nam''' (1967-1975) là chính thể dân sự của [[Việt Nam Cộng hòa]] thành lập trên cơ sở của bản [[Hiến pháp Đệ nhị Cộng hòa Việt Nam|Hiến pháp tháng 4 năm 1967]] và cuộc [[tuyển cử 1967 Việt Nam Cộng hòa|bầu cử tháng 9 năm 1967]]. Ngày [[1 tháng 11]] năm 1967 được xem là ngày chính thức thành lập nền Đệ nhịNhị Cộng hòa.
Đệ nhịNhị Cộng hòa chấm dứt khi Tổng thống [[Dương Văn Minh]] ra lệnh đầu hàng chính phủ cách mạng lâm thời [[Cộng hòa miền Nam Việt Nam]] vào ngày [[30 tháng 4]] năm [[1975]].
[[Hình:Coat of Arms of South Vietnam (1963 - 1975).svg|nhỏ|180px|phải|[[Quốc huy]] Đệ nhịNhị Cộng hòa (1963 - 1975)]]
== Chính phủ ==
{{Lịch sử Việt Nam Cộng hòa}}
[[Hình:Southvietmap.jpg|nhỏ|250px|phải|Bản đồ hành chánh Việt Nam Cộng hòa năm 1967 thời Đệ nhịNhị Cộng hòa]]
Chính phủ Đệ nhịNhị Cộng hòa tiếp thu chính quyền từ [[Ủy ban Lãnh đạo Quốc gia (Việt Nam Cộng hòa)|Ủy ban Lãnh đạo Quốc gia]] do các tướng lãnh [[Nguyễn Cao Kỳ]] và [[Nguyễn Văn Thiệu]] điều hành trong thời kỳ quân quản giữa nền [[Đệ Nhất Cộng hòa Việt Nam|Đệ Nhất]] và Đệ Nhị Cộng hòa.
=== Hành chánh Trung ương ===
==== Lập pháp ====
|}
Sau [[Sự kiện Tết Mậu Thân]], Thủ tướng Nguyễn văn Lộc bị chỉ trích và ép từ nhiệm. Người được bổ lên thay là Thủ tướng [[Trần Văn Hương]], nhậm chức ngày [[28 tháng 5]] năm 1968 nhưng đến [[1 tháng 9]] năm 1969 thì nội các của ông bị giải tán.<ref>Hoàng Cơ Thụy. ''Việt sử khảo luận''. Paris: Nam Á, 2002. tr 3423</ref> Nội các thứ ba là của Thủ tướng [[Trần Thiện Khiêm]] điều khiển chính phủ gần 6 năm (1969-75) cho gần đến khi nền Đệ nhịNhị Cộng hòa chấm dứt.
{| class="wikitable"
== Văn hóa ==
Trong những thành tích của nền Đệ nhịNhị Cộng hòa là việc xây dựng Thư viện Quốc gia ở địa điểm quây bởi bốn con đường Gia Long, Công Lý, Nguyễn Trung Trực và Lê Thánh Tôn. Địa điểm này [[thời Pháp thuộc]] là [[Khám Lớn Sai Gòn|Khám Lớn]], địa chỉ là số 69 đường Gia Long (sau năm 1975 là đường Lý Tự Trọng) khởi xây tháng 12 năm 1968 và khánh thành ngày [[23 tháng 12]] năm [[1971]] dưới sự chủ tọa của Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Tòa nhà mới cao 14 tầng với dung tích lưu trữ một triệu cuốn sách.<ref>[http://google.com/search?q=cache:6oEfWFPq8ikJ:www.leaf-vn.org/Phat-Trien-TV-1975.pdf+th%C6%B0+vi%E1%BB%87n+%22qu%E1%BB%91c+gia+h%C3%A0nh+ch%C3%A1nh%22&cd=20&hl=en&ct=clnk&gl=us&client=firefox-a Phát triển thư viện]</ref>
== Chính sách đối ngoại ==
Chính phủ Đệ nhịNhị Cộng hòa lập bang giao với 86 quốc gia trên thế giới với địa vị chính quyền pháp lý của miền Nam và thêm 6 quốc gia khác nhìn nhận Việt Nam Cộng hòa chính quyền hiện hữu (''de facto''). Trong trường hợp quốc gia nào công nhận chính phủ Cách mạng Lâm thời miền Nam Việt Nam thì quan hệ bị Việt Nam Cộng hòa cắt đứt<ref>Department of State, USA. "Background Notes (South) Viet-Nam". Washington, DC: Office of Media Services, Bureau of Public of Affairs, 1974. tr 10</ref> như trường hợp [[Indonesia]] vào năm 1964.<ref>Embassy of the Republic of Viet-Nam. ''Viet-Nam Bulletin'' Vol IV, No 29. Washington DC: Embassy of the Republic of Viet-Nam, 1970. tr 4</ref>.
[[Hoa Kỳ]] là một đồng minh tối quan trọng đối với chính phủ Đệ nhịNhị Cộng hòa vì là nguồn viện trợ quân sự lớn cũng như sự giúp đỡ kinh tế. Nguồn tài trợ của Hoa Kỳ tăng đáng kể nếu lấy năm 1966 làm mốc giữa thời kỳ trước và sau khi thành lập nền Đệ nhịNhị Cộng hòa.
{|cellpadding="2" cellspacing="1" style="margin:0 auto; padding: 0; border:1px solid #667766; font-size: 90%" align="center" class="toccolours" width="100%"
== Chính sách đối nội ==
Trong [[Chiến tranh Việt Nam|cuộc chiến]], chính phủ Đệ nhịNhị Cộng hòa ngoài việc phải đối đầu quân sự với [[Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam]] còn phải giải quyết việc định cư dân [[tỵ nạn]] phải sơ tán vì tình hình an ninh. Riêng vào năm 1972 có 758.000 dân phải bỏ nhà cửa chạy loạn.<ref name="Department of State. tr 8"/>
Chính phủ còn đề ra cuộc cải cách điền địa với chương trình ''[[Người cày có ruộng]]'', được Quốc hội thông qua vào đầu năm 1970. Trong thời gian 4 năm, 750.000 hộ nông dân (khoảng 5 triệu dân) được phát hơn một triệu [[hecta]] đất.<ref>Department of State. tr 8-9</ref>
| 