Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phong trào Ngũ Tứ”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Xqbot (thảo luận | đóng góp)
Bot
180.843 sửa đổi
n robot Thay: ru:Движение 4 мая 1919 года в Китае; sửa cách trình bày
Dòng 1:
[[HìnhTập tin:May Fourth.jpg|nhỏ|250px|Sinh viên [[Bắc Kinh]] biểu tình trong phong trào Ngũ Tứ]]
{{lịch sử Trung Quốc}}
'''Phong trào Ngũ Tứ''' (hay còn gọi là '''Ngũ Tứ vận động''', [[tiếng Trung]]: 五四运动) là một phong trào đấu tranh rộng lớn của sinh viên, học sinh, công nhân, thị dân, trí thức [[Trung Quốc]], vì nổ ra đúng vào [[ngày 4 tháng 5]] năm [[1919]] nên được gọi là phong trào Ngũ Tứ.
 
== Nguyên nhân ==
 
Sau khi [[Đệ nhất thế chiến]] kết thúc, các nước thắng trận đã ký kết bản [[Hiệp ước Versailles]], trong đó có điều khoản chuyển giao chủ quyền tỉnh [[Sơn Đông]] (Trung Quốc) từ tay [[Đức]] sang cho [[Nhật Bản]]. Các tầng lớp nhân dân Trung Quốc, đặc biệt là học sinh sinh viên đã đứng lên đấu tranh chống lại quyết định này. Phong trào lan rộng, chuyển mũi nhọn đấu tranh từ chống lại Hiệp ước Versailles sang chống lại chính phủ [[Trung Hoa Dân quốc]] lúc bấy giờ.
 
== Diễn biến ==
 
[[Ngày 4 tháng 5]] năm [[1919]], hơn 3000 học sinh sinh viên của 13 trường đại học [[Bắc Kinh]] đã tập hợp trước quảng trường [[Thiên An Môn]], tiến hành biểu tình thị uy trên các đường phố Bắc Kinh để chống lại Hiệp ước Versailles, với các khẩu hiệu như:
Dòng 36:
Đến [[ngày 19 tháng 5]] năm [[1919]], học sinh sinh viên bắt đầu tổng bãi khoá. Ngày [[3 tháng 6]] năm [[1919]], công nhân, thương nhân, học sinh sinh viên cùng đông đảo các tầng lớp nhân dân [[Thượng Hải]] đã tiến hành tổng bãi công, bãi thị, bãi khoá để ủng hộ phong trào đấu tranh của học sinh sinh viên Bắc Kinh. Quân đội, cảnh sát ra sức đàn áp nhưng cuối cùng cũng bất lực trước làn sóng xuống đường của các tầng lớp nhân dân.
 
Phong trào Ngũ Tứ đã lan rộng khắp 22 tỉnh và 150 thành phố ở Trung Quốc, trong đó lên mạnh nhất ở [[Thiên Tân]], [[Nam Kinh]], [[Hàng Châu]], [[Vũ Hán]]... lôi cuốn đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia như học sinh, sinh viên, công nhân, thương nhân, thị dân, trí thức... Cuối cùng, chính phủ Trung Hoa Dân quốc buộc phải trả tự do cho tất cả những người bị bắt, cách chức Tào Nhữ Lâm, Lục Tông Dư, Chương Tông Tường, sau đó ra lệnh cho đoàn đại biểu Trung Quốc tại [[Pháp]] cự tuyệt ký vào [[Hiệp ước Versailles]]. Phong trào Ngũ Tứ coi như kết thúc thắng lợi.
 
== Ảnh hưởng ==
 
Phong trào Ngũ Tứ có ảnh hưởng rất sâu rộng trong lịch sử Trung Quốc, thúc đẩy việc phát triển khoa học và dân chủ. Đồng thời qua phong trào này, [[chủ nghĩa cộng sản]] đã được nhanh chóng truyền bá vào Trung Quốc bởi tầng lớp trí thức như [[Lý Đại Chiêu]], [[Trần Độc Tú]]... dẫn đến sự thành lập [[Đảng cộng sản Trung Quốc]] vào [[tháng 7]] năm [[1921]].
 
== Tham khảo ==
 
* Nguyễn Gia Phu - Nguyễn Huy Quý, ''Lịch sử Trung Quốc'', NXB Giáo dục, 2001
Dòng 53:
[[de:Bewegung des vierten Mai]]
[[en:May Fourth Movement]]
[[eo:Movado de 4-a de majo]]▼
[[es:Movimiento del Cuatro de Mayo]]
▲[[eo:Movado de 4-a de majo]]
[[fi:Toukokuun neljännen päivän liike]]▼
[[fr:Mouvement du 4-Mai]]
[[gl:Movemento do Catro de Maio]]
[[it:Movimento del 4 maggio 1919]]▼
[[ja:五四運動]]▼
[[ko:5·4 운동]]
▲[[it:Movimento del 4 maggio 1919]]
[[nl:4 Mei-beweging]]
▲[[ja:五四運動]]
[[no:4. mai-bevegelsen]]
[[pl:Ruch 4 Maja]]
[[pt:Movimento Quatro de Maio]]
[[ru:Движение 4 мая 1919 года в Китае]]
[[sr:Покрет 4. мај]]
▲[[fi:Toukokuun neljännen päivän liike]]
[[sv:Fjärde maj-rörelsen]]
[[uk:Рух 4-го травня]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_trào_Ngũ_Tứ”