Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trần Hạo (nhà Nguyên)”

Tổ tiên của Hạo định cư ở [[Lô Long]], <ref name="N1">Nguyên sử, tlđd </ref> thuyết khác là Tín An (nay thuộc [[Bá Châu]], [[Hà Bắc (Trung Quốc)|Hà Bắc]]). <ref name="N2">Tân Nguyên sử, tlđd </ref> Ông tổ 5 đời là Trần Sơn, <ref name="N2" />, làm Mưu khắc giám quân [[nhà Kim]], <ref name="N1" /> <ref name="N2" /> thời [[Kim Vệ Thiệu Vương|Kim Vệ Thiệu vương]], định cư ở Cư Dung quan, <ref name="N2" /> quy hàng [[Thành Cát Tư Hãn|Thành Cát Tư hãn]], được làm đến Bình Dương đẳng lộ quân dân đô nguyên suất, <ref name="N1" /> <ref name="N2" /> lấy cớ tuổi cao xin trí sĩ. Sau khi [[Kim Tuyên Tông]] dời đô về nam, giặc cướp ở Hà Bắc nổi lên, có kẻ tự xưng là Lưỡng Hoài Trương, chiếm cứ Tín An, Sơn một mình đến khuyên răn, nói rõ họa phúc, Trương không nghe. Đến khi nhà Kim mất, Sơn lại khuyên Trương rằng: “Nay thiên hạ đã định, anh giữ 1 thành thì làm được gì? Dân sẽ bị hại đấy!” Trương cảm động, bèn xin hàng. <ref name="N2" /> Về sau con cháu họ Trần dời đi Thanh Châu, trở thành người Thanh Châu. <ref name="N1" /> <ref name="N2" />

Hạo từ nhỏ thông minh, hàng ngày tụng hơn ngàn câu. Ở tuổi mới lớn, Hạo du lịch kinh sư, <ref name="N1" /> <ref name="N2" /> thăm hỏi Hàn lâm thừa chỉ Vương Bàn, An Tàng; Bàn rành rẽ điển chương nhà Kim, An Tàng thông thạo tiếng Mông Cổ, ông học tập cả hai người. <ref name="N1" /> Vì thế Hạo theo An Tàng phụng sự Hoàng thái hậu [[Khoát Khoát Chân]] (Kökejin, vợ của [[Chân Kim]], mẹ của [[Nguyên Thành Tông]]). An Tàng chuộng Phật giáo, về sau mệnh cho Hạo cũng cắt tóc thụ giới. <ref name="N2" /> Sau đó An Tàng tiến cử Hạo gia nhập Túc vệ, rồi trở thành người đọc sách cho hoàng thân Ái Dục Lê Bạt Lực Bát Đạt (cháu nội của Chân Kim, được Khoát Khoát Chân nhận nuôi). Hoàng hậu [[Bốc Lỗ Hãn]] đuổi mẹ con của Ái Dục Lê Bạt Lực Bát Đạt ra Hoài Khánh, Hạo đi theo, <ref name="N1" /> <ref name="N2" /> hằng ngày thuyết giải đạo giữ đức chính trong gian khó của thánh hiền đời xưa, <ref name="N1" /> càng được Ái Dục Lê Bạt Lực Bát Đạt tín nhiệm. <ref name="N2" />

Đến khi Nguyên Thành Tông băng, Ái Dục Lê Bạt Lực Bát Đạt trở về trấn áp phe cánh của Bốc Lỗ Hãn, đón anh trai Hải Sơn lên ngôi, tức [[Nguyên Vũ Tông]], Hạo đều được tham dự. <ref name="N1" /> <ref name="N2" /> Vũ Tông mệnh cho Hạo lấy hàm Tư đức đại phu làm Thích giáo đô tổng thống. <ref name="N2" /> Đến khi Ái Dục Lê Bạt Lực Bát Đạt nối ngôi, tức [[Nguyên Nhân Tông]], muốn cất nhắc công thần cũ, cho phép Hạo đổi sang vận quan phục, <ref name="N2" /> đặc bái làm Tập Hiền đại học sĩ, Vinh lộc đại phu, vẫn làm Túc vệ trong cung cấm, chánh sự chẳng gì không được nghe biết. <ref name="N1" /> Nhân Tông tổ chức khoa cử, Hạo trợ giúp rất nhiều. Hạo nhân lúc Nhân Tông nhàn rỗi, liền đem kinh điển chép pháp tắc căn bản có kèm cương lĩnh trị nước để trình bày, lần nào cũng được đế tiếp nạp. Nhân Tông từng ngồi ở tiện điện (điện nghỉ ngơi), gặp lúc quần thần vào tâu việc, trông thấy Hạo, thì vui vẻ nói: “Trần Trọng Minh ở trong hàng, lời tâu ắt là việc lành đấy!” <ref name="N1" /> <ref name="N2" />

Hạo lấy cớ cha già, ra sức xin về Thanh Châu để phụng dưỡng, nên Nhân Tông đặc mệnh cho con trưởng của ông là Hiếu Bá làm Tri châu để phụng dưỡng. Hạo cố từ chối, đế bèn lấy Hiếu Bá làm Châu phán quan. Nhân Tông muốn dùng Hạo làm Trung thư bình chương chánh sự, ông tự nhận mình không có công lớn, cũng không có tài năng, chỉ có thể hầu hạ bên cạnh hoàng đế; đế lấy làm phải. <ref name="N1" /> <ref name="N2" />

Nhân Tông băng, Hạo lấy cớ có bệnh mà từ chức, <ref name="N2" /> không nhận bổng lộc, quay về quê nhà đến 10 năm. [[Nguyên Văn Tông]] nối ngôi, khởi phục Hạo làm Tập Hiền đại học sĩ; ông dâng sớ khuyên đế chấn hưng văn trị, tăng số lượng học trò trường Quốc tử, miễn lao dịch cho nhà Nho; Văn Tông đều nghe theo. <ref name="N1" /> <ref name="N2" />

Năm Nguyên Thống đầu tiên (1333) thời [[Nguyên Huệ Tông]], Hạo theo xa giá đi thăm Thượng Đô; đến Long Hồ Đài, đế gọi đến gặp mặt, nắm tay ông mà nói: “Khanh là lão thần mấy triều, trải việc đã nhiều, phàm nghị luận chánh sự, hãy nói hết chứ đừng giấu giếm.” Hạo dập đầu lạy tạ. <ref name="N1" /> <ref name="N2" /> Hạo mỗi khi nghị luận, lời nào nói ra cũng đích đáng. <ref name="N1" /> Đáng tiếc là khi nghị luận chọn nữ chủ để phối thờ trong miếu của Nguyên Vũ Tông, [[Lục Lỗ Tằng]] kịch liệt phản đối đưa thêm mẹ đẻ của [[Nguyên Minh Tông]] và [[Nguyên Văn Tông]] vào miếu, cho rằng họ chỉ là phi, không thể so sánh với hoàng hậu [[Chân Ca]]. Hạo vốn ghét Lỗ Tằng, muốn bài bác ông ta, lại nói lầm rằng: “[[Đường Thái Tông]] sách mẹ của Tào vương [[Lý Minh]] làm hậu, cũng là 2 hậu đấy, há không thể ru?” Người đời nhân đó cười Hạo là vô học. <ref name="N2" /> <ref>Mẹ của Lý Minh là Dương thị, vốn là vương phi của [[Lý Nguyên Cát]]. Sau khi [[Trưởng Tôn hoàng hậu]] mất, Đường Thái Tông muốn lập Dương thị làm hoàng hậu, bị [[Ngụy Trưng]] phản đối, nên từ bỏ ý định</ref>

Năm Chí Nguyên thứ 4 (1338), Hạo trí sĩ, ở nhà mà vẫn được nhận trọn bổng lộc. Năm sau Hạo mất, hưởng thọ 76 tuổi. Năm Chí Chánh thứ 14 (1354), Hạo được tặng Sư thành Bỉnh nghĩa Tá lý công thần, Quang lộc đại phu, Hà Nam Giang Bắc đẳng xử Hành trung thư tỉnh bình chương chánh sự, Trụ quốc, truy phong Kế quốc công, thụy là Văn Trung. <ref name="N1" /> <ref name="N2" />

* Con trai thứ là Trần Kính Bá, trong niên hiệu Chí Chánh được làm Trung thư Tham tri chánh sự, đổi làm Tả thừa, rồi làm Hữu thừa. Năm thứ 27 (1467), Kính Bá được bái làm Trung thư Bình chương chánh sự. <ref name="N1" /> <ref name="N2" />