Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vườn Luxembourg”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n clean up, replaced: → (7) using AWB
Dòng 3:
'''Luxembourg''' là một khu vườn lớn và nổi tiếng ở [[Paris]], còn gọi là ''Vườn Lục Xâm Bảo'' hoặc gọi ngắn là "''Vườn Lục Xâm''",<ref>Trần Nguyên Thắng, [http://web.archive.org/web/20150614074424/http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=184982&zoneid=22 Du lịch: Vườn Luxembourg, Paris ], Người Việt, 21/3/2014</ref><ref name="rfi">Tuấn Thảo, [http://vi.rfi.fr/van-hoa/20150304-400-nam-vuon-luc-xam 400 năm rực trầm vườn Lục Xâm], Đài phát thanh quốc tế Pháp ([[RFI]]), 04-03-2015</ref> nằm tại [[Quận 6, Paris|Quận 6]] của thành phố. Với diện tích gần 23 [[hecta]], Luxembourg là khu vườn quan trọng của Paris, nơi đi dạo, gặp gỡ của sinh viên, người dân Paris và cả khách du lịch. Được tạo ra từ năm 1612 theo lệnh của hoàng hậu [[Marie de Médicis]], bên trong khu vườn còn có [[cung điện Luxembourg]], ngày nay là trụ sở [[Thượng viện Pháp|Thượng nghị viện Pháp]], cùng nhiều tượng đài và một vài công trình khác. Vườn Luxembourg còn có tên gọi vui là '''Luco'''.
 
Vườn Luxembourg là công viên lớn hàng thứ nhì của Paris, chỉ thua [[Vườn Tuileries|công viên Tuileries]] về mặt diện tích.<ref name="rfi"/> Cũng như khu phố La Tinh, vườn Luxembourg là điểm ưu thích của cả sinh viên và khách du lịch. Đây cũng là khu đi dạo của người dân thành phố và các nhân viên văn phòng gần đó ra ngồi nghỉ trưa.
 
{{Bến métro Paris|Luxembourg}}
Dòng 10:
[[Tập tin:Luxembourg Garden.jpg|nhỏ|240px|Bãi cỏ trước [[cung điện Luxembourg]]]]
[[Tập tin:Luco2.jpg|nhỏ|240px]]
Nằm trong [[khu phố La Tinh]], vườn Luxembourg có diện tích 224.500 [[mét vuông|m²]], xung quanh bao bởi hàng rào sắt với mũi nhọn phủ một lớp mạ [[vàng]]. Khắp vườn, các bức tượng trang trí miêu tả những [[thần thoại Hy Lạp|vị thần Hy Lạp]] hay các con thú được đặt trên bãi cỏ hay trong những không gian cây xanh. Trong số đó có bức Nữ thần Tự Do được nhà điêu khắc [[Frédéric Auguste Bartholdi]], cũng là tác giả [[Tượng Nữ thần Tự do|phiên bản lớn]] tại [[Thành phố New York|New York]], tặng cho bảo tàng vào năm 1900. Đến năm 1906 thì bức tượng được đem ra đặt ngoài vườn. Nơi đây cũng có đặt nhiều tượng danh nhân như nhạc sĩ [[Beethoven]], thi sĩ [[Paul Verlaine]], văn hào [[Georges Sand]].<ref name="rfi"/>
 
Cạnh cổng vào trên [[đại lộ Saint-Michel]], một [[ki ốt]] âm nhạc dành cho những người chơi nhạc. Đài phun nước Médicis nằm sát hàng rào của vườn, cạnh con phố cùng tên. [[Cung điện Luxembourg]] nằm ở phía Bắc. Phía trước cung điện là bể nước hình bát giác cùng lối đi và bãi cỏ rộng. Đây là nơi trẻ em thả thuyền đồ chơi và kê các ghế sắt dành cho người đi dạo nghỉ chân. Petit Luxembourg, dinh thự của Chủ tịch Thượng nghị viên nằm bên cung điện. [[Nhà ươm cam]] cũng nằm ở phía Bắc của vườn, cạnh Petit Luxembourg. [[Bảo tàng Luxembourg]] với các tác phẩm nghệ thuật đương đại cũng nằm trong một tòa nhà ở đây. Không gian phía Tây dành cho [[thể thao]] với sáu sân [[quần vợt]], những người chơi bi sắt trên nền đất và chơi [[cờ vua]] dưới những mái che. Phía Đông của vườn, dinh thự Vendôme cũ, ngày nay là [[Trường Mỏ Paris]], nằm quay mặt ra đại lộ Saint-Michel. Ngoài ra vườn Luxembourg còn có một nhà hát [[múa rối]], một hiệu sách, quầy bán nước, trại [[ong]], không gian dành cho trẻ em...
[[File:Paris - Fontaine de Medicis, Jardin du Luxembourg.jpg|nhỏ|240px|Đài phun nước Medici, theo phong cách vườn Phục Hưng Ý]]
Đài phun nước Medici (''La fontaine Médicis'') được xây dựng vào năm 1630 bởi [[Marie de' Medici]], người vợ góa của vua [[Henry IV]] của Pháp và là nhiếp chính của vua [[Louis XIII]] của Pháp. Nó được thiết kế bởi Tommaso Francini, một nhà sản xuất đài phun nước ở Florence và kỹ sư thủy lực mà được vua Henry IV đưa từ Florence đến Pháp. Đài phun nước có dạng một hang động, một đặc trưng nổi bật của vườn phong cách Phục Hưng Ý. Đài đã bị đổ nát trong thế kỷ 18, nhưng năm 1811, dưới sự chỉ huy của [[Napoléon Bonaparte]], đài phun nước đã được phục hồi bởi Jean Chalgrin, kiến trúc sư của [[Khải Hoàn Môn (Paris)|Khải Hoàn Môn]]. Vào năm 1864-66, đài phun nước được di chuyển đến vị trí hiện tại, ở phía đông của cung điện Luxembourg. Trước đài là tượng điêu khắc của Polyphemus (con trai thần [[Poseidon]]) nhìn về tượng đôi tình nhân [[Acis và Galatea]], bởi nhà điêu khắc cổ điển [[Auguste Ottin]] của Pháp.<ref>''Paris et ses fontaines, de la Renaissance à nos jours'', texts assembled by Dominque Massounie, Pauline-Prevost-Marcilhacy and Daniel Rabreau, Délegation a l'action artistique de la Ville de Paris, and Yves-Marie Allain and Janine Christiany, ''L'art des jardins en Europe'', Citadelles & Mazenod, Paris, 2006.</ref>
 
== Lịch sử ==
Dòng 26:
Là khu vườn lớn bên [[khu phố La Tinh]] và [[Saint-Germain-des-Prés]] nên có rất nhiều nghệ sĩ, nhà văn đã thường từng đi dạo trong vườn Luxembourg. Từ các nhà văn [[thế kỷ 19]] như [[Victor Hugo]], [[Charles Baudelaire|Baudelaire]], [[Honoré de Balzac|Balzac]], [[Paul Verlaine|Verlaine]]... cho đến những tên tuổi lớn của [[thế kỷ 20]]: [[Ernest Hemingway|Hemingway]], [[Jean-Paul Sartre]], [[Simone de Beauvoir]]...
 
Trong tác phẩm ''[[Ba chàng lính ngự lâm]]'' của [[Alexandre Dumas]], [[D'Artagnan]] đã hẹn đấu kiếm với Athos, Porthos và Aramis tại vườn Luxembourg. Văn hào [[Victor Hugo]] cũng đưa bối cảnh vườn vào tác phẩm [[Les Misérables]] (Những Người Khốn Khổ, phát hành vào năm 1862). Thi sĩ [[Gérard de Nerval]] từng sáng tác bài thơ tình đề tựa ''Une allée du Luxembourg'' (Trên lối đi vườn Lục Xâm) vào năm 1832.<ref name="rfi"/> Nhà văn [[Anatole France]] cũng mô tả kỷ niệm ngày tựu trường thời trẻ đi ngang qua công viên trong tác phẩm ‘’Quyển sách của bạn tôi’’ (''Le Livre de Mon Ami'', phát hành vào năm 1885).<ref name="rfi"/>
 
Nhạc sĩ Việt Nam [[Phạm Trọng Cầu]] từng học tại Paris đã sáng tác ca khúc nổi tiếng "''Mùa thu không trở lại''", trong đó có câu ''"qua vườn Luxembourg, sương rơi che phố mờ, buồn này ai có mua"''. Nhà thơ [[Cung Trầm Tưởng]] có bài thơ "''Mùa thu Paris''" với câu: "''Mùa thu âm thầm / Bên vườn Lục-Xâm / Ngồi quen ghế đá / Không em buốt giá từ tâm..''" đã được nhạc sĩ [[Phạm Duy]] phổ nhạc. Ca-nhạc sĩ [[Duy Quang]] có ca khúc "''Lá vàng tượng trắng trong vườn Lục Xâm''".