Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Beograd”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
TohaomgBot (thảo luận | đóng góp)
1.452 sửa đổi
n BOT: Replaced raster image with an image of format SVG.
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Infobox settlement
{{Thông tin khu dân cư
| name = Beograd
|- bgcolor="#BBDDFF"
|name official_name = Thành phố Beograd
|official_name native_name = Thành phố Београд<br/>Beograd
| settlement_type = [[Danh sách thành phố Serbia|Thành phố]]
|other_name =
| image_skyline = {{Photomontage|position=center
|native_name = Београд<br />
|photo1a = Belgrade Aerial K1.jpg
|nickname =
|photo2a = Stari dvor - panoramio.jpg
|motto =
|photo2b = St. Sava Temple.jpg
|image_skyline = NoviBG Nov30 2005.jpg
|photo3a = KnezMihailova ped.jpg
|imagesize = 240px
|photo3b = Zindan kapija i most.jpg
|image_caption =
|photo4a = Дом Народне Скупштине Србије.jpg
|image_flag = Flag of Belgrade.svg
|size = 230
|flag_size =
|spacing = 2
|image_seal =
|color = #FFFFFF
|image_shield = Coat of Arms Belgrade.png
|border = 0
|shield_size = 93px
|foot_montage = }}
|city_logo =
| image_caption = Theo chiều kim đồng hồ, từ trên cùng: Beograd nhìn từ trên cao, [[Nhà thờ Thánh Sava]], [[Pháo đài Beograd|Kalemegdan]], [[Tòa nhà Quốc hội Serbia|Tòa nhà Quốc hội]], [[Học viện khoa học và nghệ thuật Serbia]], [[Stari dvor|Quảng trường thành phố]]
|image_map = Serbia_Belgrade.png
| image_flag = Flag of Belgrade.svg
|mapsize = 120px
| flag_size =
|map_caption = Vị trí Beograd trong Serbia
| image_seal =
|subdivision_type = [[Danh sách quốc gia|Quốc gia]]
| image_shield = Small Coat of Arms Belgrade.svg
|subdivision_name = [[Serbia]]
| shield_size =
|subdivision_type1 = [[Quận Serbia|Quận]]
| image_map =
|subdivision_name1 = Thành phố Beograd
| map_caption = Vị trí của Beograd ở Serbia và châu Âu
|subdivision_type2 = [[Đô thị Serbia|Đô thị]]
| pushpin_map = Serbia#Europe
|subdivision_name2 = [[#Đô thị|17]]
| coordinates = {{coord|44|49|N|20|28|E|region:RS|display=inline,title}}
|government_type =
| subdivision_type = [[Danh sách quốc gia|Quốc gia]]
|leader_title = [[Thị trưởng Beograd|Thị trưởng]]
| subdivision_name = {{flag|Serbia}}
|leader_name = [[Chủ tịch hạ viện]] [[Zoran Alimpić]] (quyền) ([[Đảng Dân chủ (Serbia)|DS]])
|leader_title1 subdivision_type1 = [[DanhPhân sáchcấp hành chính đảng Serbia|đảng cầm quyềnVùng]]
| subdivision_name1 = Beograd
|leader_name1 = [[Đảng Dân chủ (Serbia)|DS]]/[[Đảng Dân chủ Serbia|DSS]]/[[G17 Plus|G17+]]
| established_title = Thiết lập
|leader_title2 =
| established_date = Trước năm 279 ([[Singidunum]])<ref>{{cite web|url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=201172|title=Ancient Period|publisher=City of Belgrade|date=5 October 2000|accessdate=16 November 2010}}</ref>
|leader_name2 =
| government_type =
|leader_title3 =
| leader_party = [[Đảng Cấp tiến Serbia|SNS]]
|leader_name3 =
| leader_title = Thị trưởng
|established_title = Đã thành lập
| leader_name = [[Siniša Mali]]
|established_date = '''269 [[công Nguyên|trước Công nguyên]]'''
| leader_title1 = [[Danh sách đảng phái chính trị ở Serbia|Các đảng cầm quyền]]
|established_title2 = các quyền thành phố
| leader_name1 = [[Đảng Cấp tiến Serbia|SNS]]/[[Đảng Xã hội chủ nghĩa Serbia|SPS]]-[[Đảng những người Hưu trí Liên hiệp của Serbia|PUPS]]/[[Đảng Dân chủ Serbia|DSS]]
|established_date2 = '''150'''
| area_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=201197|title=Territory|publisher=City of Belgrade|accessdate=6 May 2009}}</ref>
|established_title3 =
| area_magnitude =
|established_date3 =
| area_total_km2 = 359,96
|area_footnotes =
| area_urban_km2 = 1035
|area_magnitude =
|area_total_km2 area_metro_km2 = 3222.,68
| area_metro_sq_mi =
|area_total_sq_mi =
| area_rank = [[Danh sách thành phố Serbia|Thứ 1]]
|area_land_km2 =
| elevation_footnotes = <ref>{{cite web|url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=201029|title=Geographical position|publisher=City of Belgrade|accessdate=10 July 2007}}</ref>
|area_land_sq_mi =
| elevation_m = 117
|area_water_km2 =
| elevation_ft = 384
|area_water_sq_mi =
| population_total = 1166763<ref name=census2011>{{Serbian census 2011}}</ref>
|area_water_percent =
| population_as_of = thống kê 2011
|area_urban_km2 = 359.96
| population_density_km2 = 3241
|area_urban_sq_mi =
| population_rank = [[Danh sách thành phố Serbia|Thứ 1]]
|area_metro_km2 =
| population_blank1_title = Đô thị
|area_metro_sq_mi =
| population_blank1 = 1233796<ref name=census2011/>
|area_blank1_title =
| population_blank2_title =
|area_blank1_sq_mi =
| population_blank2 =
|area_blank1_km2 =
| population_density_
|area_blank2_title =
| postal_code_type = Mã bưu chính
|area_blank2_sq_mi =
| postal_code = 11000
|area_blank2_km2 =
| area_code = +381(0)11
|population_as_of = 2002
| iso_code = RS-00
|population_footnotes =<ref name=popis>{{chú thích sách |author=Statistical Office of the Republic of Serbia |title=Национална или етничка припадност - подаци по насељима |url=http://webrzs.statserb.sr.gov.yu/axd/Zip/NEP1.pdf |format=PDF |accessdate = ngày 29 tháng 10 năm 2006 |edition=Књиге резултата Пописа 2002. |year=2002 |publisher=Statistical Office of the Republic of Serbia |location=Beograd |language=tiếng Serbia |page=14}}</ref>
| website = {{URL|http://www.beograd.rs|www.beograd.rs}}
|population_note =
| timezone = [[Giờ Trung Âu|CET]]
|population_total = 1.710.000
| utc_offset = +1
|population_estimate 2007 =
| timezone_DST = [[Giờ mùa hè Trung Âu|CEST]]
|population_density_km2 = 488
| utc_offset_DST = +2
|population_density_sq_mi =
|population_metro_km2 =
|population_density_metro_km2 =
|population_density_metro_sq_mi =
|population_urban = 1.281.801
|population_density_urban_sq_mi =
|population_density_urban_km2 = 3561
|population_blank1_title =
|population_blank1 =
|population_density_blank1_km2 =
|population_density_blank1_sq_mi =
|population_blank2_title =
|population_blank2 =
|population_density_blank2_km2 =
|population_density_blank2_sq_mi =
|timezone = [[Giờ chuẩn Trung Âu|CET]]
|utc_offset = +1
|timezone_DST = [[Múi giờ mùa Hè Trung Âu|CEST]]
|utc_offset_DST = +2
|latd = 44|latm= 49|lats =14|latNS = N
|longd = 20|longm = 27|longs =44|longEW = E
|elevation_footnotes =<ref>{{chú thích web |url=http://www.beograd.org.yu/cms/view.php?id=201029 |title=Geographical Position |publisher=Official website of City of Belgrade |accessdate = ngày 10 tháng 7 năm 2007}}</ref>
|elevation_m = 117
|elevation_ft =
|postal_code_type = Mã bưu chính
|postal_code = 11000
|area_code = (+381) 11
|website = [http://www.beograd.org.yu/cms/view.php?id=220 www.beograd.org.yu]
|blank_name = [[Biển số xe Serbia|Biển số xe]]
|blank_info = BG
}}
'''Beograd''' ([[tiếng Serbia]]: Београд, ''Beograd''; {{Audio|sr-beograd.ogg|nghe}}) là thủ đô và là thành phố lớn nhất của [[Serbia]]. Thành phố này nằm giữa hợp lưu của hai con sông [[Sava]] và [[Sông Donau|Danube]] ở bắc miền trung Serbia, nơi [[bồn địa Pannonia|đồng bằng Pannonia]] gặp [[balkan|bán đảo Balkan]]. Với dân số 1.710.000 người (2007)<ref name=popis/> Beograd là thành phố lớn nhất bên trong [[Nam Tư]] trước đây, và là thành phố lớn thứ 4 ở Nam Đông Âu, sau [[Istanbul]], [[Athena]] và [[Bucharest]].
 
'''Beograd''' ({{lang-sr|Београд}} / ''Beograd'', "thành phố trắng" (<small>''beo'' ("trắng") + ''grad'' ("thành phố")</small>), {{IPA-sh|beǒɡrad|sr|sr-beograd.ogg}}) là [[thủ đô]] và [[Danh sách thành phố Serbia|thành phố lớn nhất]] của [[Serbia]]; tọa lạc cạnh nơi lưu của sông [[Sava]] và [[Danube]], nơi [[bồn địa Pannonia|đồng bằng Pannonia]] tiếp giáp với [[Balkan]].<ref name="Beograd-invest">{{cite web|url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=1299561|title=Why invest in Belgrade?|publisher=City of Belgrade|accessdate=11 October 2010}}</ref> Đô thị Grad Beograd (Thành phố Beograd) có dân số 1,23 triệu người. Tổng cộng có 1,68 triệu người sống trong vùng biên giới hành chính của thành phố.<ref name=zis>{{cite web|url=https://zis.beograd.gov.rs/index.php/2013-12-03-10-50-11/2013-11-04-10-15-34/summary/5-s-n-vnish-v/195-pr-c-n-br-s-n-vni-u-b-gr-du-2016.html|title=Процена броја становника у београду 2016|publisher=Belgrade Statistical Bureau|accessdate=10 September 2017}}</ref>
Là một trong những thành phố cổ nhất châu Âu<ref>http://www.beograd.org.yu/cms/view.php?id=320</ref><ref>http://www.visiteurope.com/ccm/where_to_go/city/detail/?nav_cat=677231&lang=fr_GL&item_url=/NTO-Serbia/unique-pages/regions/cities/belgrade-capital-city.pt</ref>. Khu vực rộng hơn của thành phố Beograd là nơi sản sinh nền văn hóa tiền sử lớn nhất của [[châu Âu]], [[văn hóa Vinča]]<ref>{{chú thích web | url = http://in.reuters.com/article/worldNews/idINIndia-30447520071112?pageNumber=1 | tiêu đề = Prehistoric women had passion for fashion | author = | ngày = | ngày truy cập = 28 tháng 9 năm 2015 | nơi xuất bản = Reuters India | ngôn ngữ = }}</ref>. Thành phố được thành lập vào thời [[Celt]] và muộn hơn, các thời kỳ [[Đế quốc La Mã]], sau khi có khu định của những [[người Slav]] khoảng thế kỷ 7. Trong thời kỳ trung cổ, nó thuộc [[Đế quốc Đông La Mã|Byzantine]], [[Frankish]], [[Đế quốc Bulgaria đầu tiên|người Bulgaria]], [[Vương quốc Hungary thời Trung cổ|người Hungary]] và các vị vua [[Serbian Despotate|Serbia]] cho đến khi nó bị [[Đế quốc Ottoman]] chinh phục năm 1521 và đã trở thành thủ phủ của [[tỉnh Begrad]]. Nó đã trở thành thủ đô của một [[Chuyên quyền quốc Serbian|quốc gia Serbia độc lập]] lần đầu vào năm 1403 (đến năm 1427), một vị trí nó chỉ giành lại được vào năm 1841, sau cuộc [[Khởi nghĩa Serbia thứ hai|giải phóng khỏi Ottoman]]. Trong thế kỷ 20, nó cũng là thủ đô của nhiều thể chế khác của [[Nam Tư]] cho đến năm, khi Serbia trở thành một quốc gia độc lập.
 
Một trong những nền văn hóa thời tiền sử nổi bật nhất châu Âu, nền [[văn hóa Vinča]], đã phát triển trong khu vực Beograd vào thiên niên kỷ 6 TCN. Thời cổ, [[người Thracia]]-[[người Dacia|Dacia]] sinh sống trong vùng, năm 279 TCN [[người Celt]] đánh chiếm thành phố, đặt nó cái tên ''[[Singidunum|Singidūn]]''.<ref name="discover">{{cite web|url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=320 |title=Discover Belgrade |publisher=City of Belgrade |accessdate=5 May 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090518005044/http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=320 |archivedate=18 May 2009 |deadurl=no |df=dmy }}</ref> Nó bị [[Đế quốc La Mã|người La Mã]] chinh phục dưới triều [[Augustus]], và được trao quyền thành phố vào giữa thế kỷ 2.<ref name="books.google.com">{{cite book |url=https://books.google.com/?id=_uMP91pRf0UC&pg=PA113 |title=The City in Late Antiquity |last=Rich |first=John |page=113 |publisher=CRC Press |year=1992 |isbn=978-0-203-13016-2 |accessdate=5 May 2009}}</ref> [[Người Slav]] đến đây vào những năm 520, và từ đó, thành phố rơi vào sự kiểm soát của nhiều thế lực khác nhau, gồm [[Đế quốc Byzantine]], [[Đế quốc Frank]], [[Đế quốc Bulgaria]] và [[Vương quốc Hungary]], trước khi nó trở thành kinh đô [[Vương quốc Serbia (trung cổ)|Vương quốc Serbia]] vào đời [[Danh sách quân chủ Serbia|vua]] [[Stefan Dragutin của Serbia|Stephen Dragutin]] (1282–1316). Năm 1521, Beograd bị [[Đế quốc Ottoman]] chiếm và trở thành thủ phủ của [[Sanjak Smederevo]].<ref>{{cite web|url=http://www.belgradenet.com/belgrade_history_middle_ages.html|title=The History of Belgrade|publisher=BelgradeNet Travel Guide|accessdate=5 May 2009}}</ref> Beograd một lần nữa trở thành thủ đô của Serbia năm 1841. [[Zemun|Bắc Belgrad]] vẫn là thành lũy cực nam của [[Áo-Hungary|Habsburg]] cho tới năm 1918, khi thành phố thống nhất. Do vị trí chiến lược của mình, thành phố đã chứng kiến 115 cuộc chiến tranh và bị phá hủy 44 lần.<ref name=Nurden>{{cite news|last=Nurden |first=Robert |url=https://www.independent.co.uk/travel/europe/belgrade-has-risen-from-the-ashes-to-become-the-balkans-party-city-1651037.html |title=Belgrade has risen from the ashes to become the Balkans' party city |publisher=Independent |date=22 March 2009 |accessdate=5 May 2009 |location=London |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090326054925/http://www.independent.co.uk/travel/europe/belgrade-has-risen-from-the-ashes-to-become-the-balkans-party-city-1651037.html |archivedate=26 March 2009 |deadurl=no |df=dmy }}</ref> Beograd là thủ đô của [[Nam Tư]] kể từ khi thực thể này hình thành năm 1918.
Beograd có tư cách một đơn vị lãnh thổ riêng biệt trong Serbia, với chính quyền thành phố tự trị của mình<ref name="assemb">{{chú thích web |url=http://www.beograd.org.yu/cms/view.php?id=201014 |title=Assembly of the City of Belgrade |publisher=Official website |accessdate = ngày 10 tháng 7 năm 2007}}</ref>. Lãnh thổ của thành phố được chia ra [[Beograd#Các đô thị|17 đô thị]], mỗi đơn vị có một hội đồng địa phương riêng<ref name="municip">{{chú thích web |url=http://www.beograd.org.yu/cms/view.php?id=201906 |title=Urban Municipalities |publisher=Official website |accessdate = ngày 10 tháng 7 năm 2007}}</ref>. Thành phố chiếm 3,6% diện tích lãnh thổ của Serbia, và 21% dân số Serbia (ngoại trừ dân số của tỉnh [[Kosovo]]) sống trong thành phố này<ref name="mdata">{{chú thích web |title=2005 Municipal indicators of Republic of Serbia |url=http://webrzs.statserb.sr.gov.yu/axd/en/pok.php?god=2005 |publisher=Statistical Office of the Republic of Serbia |accessdate = ngày 17 tháng 5 năm 2007 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20091113142815/http://webrzs.statserb.sr.gov.yu/axd/en/pok.php?god=2005|archivedate = ngày 13 tháng 11 năm 2009}}</ref>. Beograd là trung tâm kinh tế của Serbia, trung tâm của [[văn hóa Serbia|văn hóa]], [[Giáo dục Serbia|giáo dục]] và khoa học.
 
Beograd có địa vị hành chính đặc biệt trong Serbia<ref name="assemb">{{cite web|url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=201014|title=Assembly of the City of Belgrade|publisher=City of Belgrade|accessdate=10 July 2007}}</ref> và là một trong năm vùng thống kê của nước này. Nó được phân loại là một [[thành phố toàn cầu|Beta-]].<ref>{{cite web|title=The World According to GAWC 2012|url=http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2012t.html|publisher=GAWC|accessdate=10 January 2015}}</ref>
* [[Đại học Beograd]]
==Địa lý==
Beograd có độ cao {{convert|116,75|m|ft}} [[trên mực nước biển]] và tọa lạc bên chỗ hợp lưu giữa sông [[Danube]] và [[Sava]]. Phần lõi lịch sử của Beograd, [[Pháo đài Beograd|Kalemegdan]], nằm bên tả ngạn hai dòng sông. Từ thế kỷ 19, thành phố đã mở rộng về phía nam và đông; sau Thế chiến II, [[Belgrade Mới]] được xây nên bên tả ngạn sông Sava, nối Belgrade với [[Zemun]]. Những cộng đồng dọc sông Danube, như [[Krnjača]], [[Kotež]] và [[Borča]], hợp nhất với thành phố, còn [[Pančevo]], một thành phố công nghiệp vệ tinh, vẫn là một đô thị riêng. Beograd có diện tích {{convert|360|km2|sqmi}}, còn vùng đô thị của nó thì rộng tới {{convert|3223|km2|sqmi|abbr=on}}.
===Khí hậu===
 
Beograd có [[khí hậu cận nhiệt đới ẩm]], với bốn mùa và mưa rải đều suốt năm. Nhiệt độ trung bình tháng dao động từ {{convert|1,4|°C|1}} (tháng 1) đến {{convert|23,0|°C|1}} (tháng 7), trung bình năm {{convert|12,5|°C|1}}. Trung bình, một năm có 31 ngày mà nhiệt độ đạt trên {{convert|30|°C}}, và 95 ngày nhiệt độ đạt trên {{convert|25|°C}}. Beograd nhận lượng mưa chừng {{convert|690|mm|0}} mỗi năm, với khoảng cuối xuân là thời gian ẩm nhất. Số giờ nắng trung bình năm là 2.112.
==Khí hậu==
 
<div style="width:80%;">
Nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận chính thức là {{convert|+43,6|C}} vào ngày 24 tháng 7, 2007,<ref>{{cite news |url=http://news.monstersandcritics.com/europe/news/article_1334095.php/Record-breaking_heat_measured_in_Belgrade |agency=[[Deutsche Presse-Agentur]] |title=Record-breaking heat measured in Belgrade |date=24 July 2007 |accessdate=10 August 2007 |publisher=[[Monsters and Critics]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120714085754/http://news.monstersandcritics.com/europe/news/article_1334095.php/Record-breaking_heat_measured_in_Belgrade |archivedate=14 July 2012}}</ref> còn nhiệt độ thấp nhất là {{convert|-26,2|°C|0}} vào ngày 10 tháng 1, 1893.<ref name=climate>{{cite web |url=http://www.beograd.rs/cms/view.php?id=201193 |title=Climate |publisher=City of Belgrade (official website) |accessdate=10 July 2007}}</ref>
{{Weather box|location = Beograd (1981–2010)
 
{{Weather box
|location = Belgrade (1981–2010)
|metric first = y
|single line = y
Hàng 173 ⟶ 149:
|Nov record low C = -7.8
|Dec record low C = -13.4
|year record low C = -1826.2
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 46.9
|Feb precipitation mm = 40.0
Hàng 201 ⟶ 176:
|Dec humidity = 79
|year humidity = 68
|precipitation colour = green
|unit precipitation days = 0.1 mm
|Jan precipitation days = 13
Hàng 215 ⟶ 191:
|Dec precipitation days = 14
|year precipitation days = 139
| Jan snow days = 10
| Feb snow days = 7
| Mar snow days = 4
| Apr snow days = 1
| May snow days = 0
| Jun snow days = 0
| Jul snow days = 0
| Aug snow days = 0
| Sep snow days = 0
| Oct snow days = 0
| Nov snow days = 3
| Dec snow days = 8
| year snow days = 33
|Jan sun = 72.2
|Feb sun = 101.7
Hàng 228 ⟶ 217:
|Dec sun = 64.5
|year sun = 2111.9
|source 1 = Republic Hydrometeorological Service of Serbia<ref name = RHSS>{{chú thíchcite web
| url = http://www.hidmet.gov.rs/eng/meteorologija/stanica_sr.php?moss_id=13274
| title = Monthly and annual means, maximum and minimum values of meteorological elements for the period 1981 – 2010–Belgrade2010-Belgrade
| language = Serbian
| publisher = Republic Hydrometeorological Service of Serbia
| accessdate = ngày25 8February tháng 9 năm 20122017}}</ref>
| date = Septembertháng 9, 2010
}}
</div>
 
== Chú thích ==
{{tham khảo}}
{{thể loại Commons|Belgrade}}
 
{{sơ khai}}
{{Thủ đô châu Âu}}
 
{{thể loại Commons|Belgrade}}
 
[[Thể loại:Thủ đô châu Âu]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Beograd”